Page 31 - 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

5. ÜNTE: ROMAN PARAGRAF TESTİ 2

1 M�llî Edeb�yat Dönem�, 1911-1923 yılları arasını -Cum- 3 Hal�de Ed�p’�n Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye; Yakup
hur�yet’�n �lanına kadar geçen sürey�- kapsayan edebî Kadr�’n�n Yaban; Sam�m Kocagöz’ün Kalpaklılar; Kemal
dönemd�r. (I) II. Meşrut�yet’�n �lan ed�lmes�yle başlayan Tah�r’�n Yorgun Savaşçı; Tarık Buğra’nın Küçük Ağa g�b�
“Türkçülük” akımı, “edeb�yatta m�llî kaynaklara dönme” eserler� Kurtuluş Savaşı’nın �şlend�ğ� eserlerden bazıları-
f�kr�n� beraber�nde get�rm�şt�r. (II) Bu amaçla Arapça - dır. M�llî Edeb�yat Dönem� roman ve h�kâye yazarları ara-
Farsça kel�melerden uzak, saf Türkçe kel�me kullanımını sında Ömer Seyfett�n, Hal�de Ed�p Adıvar, Yakup Kadr�
ben�msem�şlerd�r. (III) Yerl� hayatı ele alma konusunda Karaosmanoğlu, Ref�k Hal�d Karay, Aka Gündüz g�b�
Mehmet Em�n Yurdakul, Mehmet Âk�f Ersoy g�b� şa�rler �s�mler yer alır. Bu dönemde yer alan sanatçıların büyük
�le Ref�k Hal�d Karay, Reşat Nur� Güntek�n g�b� roman b�r kısmı Cumhur�yet Dönem�’nde de eserler verm�şt�r.
ve h�kâye yazarları ön plana çıkmışlardır. (IV) Tanz�mat Bu parçada aşağıdak� düşüncey� gel�şt�rme yolların-
ve Servet�fünun dönemler�nde h�kâye ve romanda konu dan hang�ler�ne başvurulmuştur?
ed�len olaylar �ç�n mekân İstanbul �ken M�llî Edeb�yat
Dönem�’nde İstanbul’un dışına çıkılmış, yurdun her b�r A) Benzetme − Tanık gösterme
köşes� mekân olarak kullanılmış, köy ve taşra hayatı da B) Örneklend�rme − Tanımlama
edeb�yattak� yer�n� almıştır. (V) Böylel�kle her tabakadan C) Karşılaştırma − Tanımlama
�nsanın yaşantısı, roman ve h�kâyede konu olarak kulla- D) Örneklend�rme − Benzetme
nılmıştır.
E) Karşılaştırma − Örneklend�rme
Parçanın anlam bütünlüğü d�kkate alındığında numa-
ralandırılmış yerler�n hang�s�ne “Bu anlayış doğrultu-
sunda eserler veren sanatçılar, sade d�l kullanmaya ve
eserler�nde yerl� hayatı konu ed�nmeye başlamışlardır.”
cümles�n�n get�r�lmes� uygun olur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

4 (I) Hal�de Ed�p Adıvar, XX. yy. sanatçılarındandır. Öğret-
men, yazar, hat�pt�r ve m�llî mücadeleye katılmıştır. (II) İlk
romanlarında aşkı �şley�p kadın ps�koloj�s� üzer�nde durdu.
(III) Türkçülük akımını ben�msed�; duygulandırma ve süs-
lemeden kaçınan, real�zm� önde tutan romanlar yazdı.
(IV) Yurda döndükten sonra romanlarında konularını b�r
olay çevres�nde toplanan tek �nsanlara değ�l; dev�rlere,
2 Her romanda yazar dışında, yazar adına konuşan b�r nes�llere, gelenek ve törelere bağladı. (V) Ra�k’�n Annes�,
anlatıcı vardır. Bu anlatıcılar ya roman kahramanı olur Sev�yye Tal�p, Handan, Yen� Turan, S�nekl� Bakkal, Yol-
ve yaşadıkları olayları b�r�nc� k�ş� ağzından anlatırlar ya palas C�nayet�, Dağa Çıkan Kurt, Türk’ün Ateşle İmt�hanı,
kahramanları uzaktan �zleyerek gördükler�n� yorumlarlar Mor Salkımlı Ev, Maske ve Ruh eserler�ndend�r.
ya da kahramanların z�h�nler�nden geçenler� okur, olan ve Parçada geçen numaralandırılmış cümlelerde Hal�de
olab�lecek olayları değerlend�r�rler.
Ed�p �le �lg�l� aşağıdak� b�lg�ler�n hang�s� yanlıştır?
Parçanın d�l ve anlatımı yönünden aşağıdak�ler�n A) I. cümlede hayatından b�rkaç b�lg� ver�lm�şt�r.
hang�s� söyleneb�l�r?
B) II. cümlede tüm romanlarında ele aldığı konular be-
A) Anlatım I. k�ş� ağzıyla sağlanmıştır. l�rt�lm�şt�r.

B) Roman kahramanları sıralanmıştır. C) III. cümlede kabullend�ğ� anlayışa değ�n�lm�şt�r.
C) Öyküley�c� b�r anlatım kullanılmıştır. D) IV. cümlede b�r dönem yurt dışında yaşadığına de-
D) Konu, sade b�r d�lle anlatılmıştır. ğ�n�lm�şt�r.
E) Olay, k�ş�, yer ve zaman unsurlarına değ�n�lm�şt�r. E) V. cümlede bazı eserler� sıralanmıştır.

Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
MARKAJ YAYINLARI 31