Page 29 - 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 29

5. ÜNTE: ROMAN                                                         PARAGRAF TESTİ  1

          1  Romant�zm, XIX. yüzyılın başından ortalarına kadark�   3  Romant�zmde yazar, �lg� çek�c� ve olağanüstü olaylara
             dönemde hemen hemen bütün Avrupa’da hâk�m olan        yer ver�r. Olayların abartılı ve sürükley�c� olmasına d�k-
             sanat/edeb�yat akımıdır. Akıl ve sağduyuyu önemseyen   kat eder. Romant�zmde yazar, olay ve k�ş�lere öznel b�r
             klas�s�zm akımına b�r tepk� olarak çıkan romant�zm; tar�hî,   b�ç�mde müdahale eder. Okuyucuyu d�led�ğ� g�b� yönlen-
             d�nî ve m�llî değer ve duyguların, tab�ata yönel�ş�n, k�ş�sel   d�r�r ve sürükler, roman k�ş�ler�ne karşı tarafsız değ�ld�r.
             yorumların, abartılı duyguların, �dealler�n hâk�m olduğu   Romant�zm anlayışıyla yazılan eserlerde seçk�n ve kurallı
             b�r akımdır. Bu akımın etk�s�yle yazılan romanlarda yazar,   b�r üslup yer�ne kurallara pek aldırmayan, renkl� b�r üslup
             akıl ve sağduyu yer�ne duygu ve hayal� terc�h eder. Eser-  vardır. Romant�zmde yer alan tasv�rler genell�kle öznel
             lerde  kötümserl�k,  hüzün  ve  melankol�  ön  plandadır.   n�tel�kted�r. Yazar o ank� ruhsal durumu nasılsa tab�atı ve
             Kahramanlar, ayırıcı özell�klere sah�p sosyal toplulukla-  dış dünyayı ona göre algılar. Tasv�rler, b�r bakıma yazarın
             rın tems�lc�s� olan genel t�pler değ�l, b�reysel özell�kler�yle   ruhsal durumunu yansıtan b�r araçtır.
             var olan karakterlerd�r.
                                                                   Aşağıdak�lerden hang�s� bu parçaya get�r�leb�lecek
             Parçadan hareketle romant�zm �le �lg�l� olarak aşağı-  başlıklar arasında olamaz?
             dak�ler�n hang�s�ne ulaşılamaz?
                                                                   A)  Romant�zm
             A)  1800’lü yıllarda Avrupa’da etk�l� olan sanat akımıdır.  B)  Romant�zm Akımının Özell�kler�
             B)  Toplumun  genel�nde  göreb�leceğ�m�z  karakterler   C)  Romant�zmde Yazarın Esere Etk�s�
                eserlerde yer almıştır.                            D)  Romant�zm Akımının Esere Yansıması
             C)  Kend�s�nden önce başka b�r akım daha edeb�yat dün-  E)  Romant�zm Akımına Mensup Yazarlar
                yasında etk�s�n� gösterm�şt�r.
             D)  Duygulu b�r anlatımın hak�m olduğu met�nlerde var-
                dır.
             E)  Duyguların �şlenmes�nde aşırıya kaçılmıştır.





                                                                4  Johann  Wolfgang  Goethe  (Yohen  Volfgang  Göte),
                                                                   Franço�s  Rene  de  Chateaubr�and  (Fransua  Rene  de
          2  Romant�zm�n bel�rg�n özell�kler�nden b�r� de uzaklara   Şatöb�r�yan), Walter Scoot (Voltır Sıkut), Alphonse de
             kaçıştır. Bu anlayışla oluşturulan eserlerde var olan ve   Lamart�ne (Alfons de Lamart�n), Alexandre Sergu�ev�tch
             �ç�nde yaşanılan olumsuz durumlardan hayalî mekânlara,   Puşk�n (Aleksandır Serguv�c Puşk�n), Alexandre Dumas
             tar�h�n der�nl�kler�ne, egzot�k ülkelere ve tab�ata yönelme   (Aleksandır Duma), V�ctor Hugo g�b� sanatçılar roman-
             söz konusudur. Tar�h�n parlak ve güzel çağlarına dönüş;   t�zm anlayışına bağlı olarak eser verm�şlerd�r. XIX. yüz-
             �ç�nde bulunulan anın, ş�md�n�n sıkıcılığından kaçma vası-  yıl dünya edeb�yatına yön veren V�ctor Hugo’nun dışında
             tasıdır. İç�nde bulunduğu ortamdan sürekl� kaçma hâl�,   Rus edeb�yatında Lev N�kolayev�ç Tolstoy (Lev N�kola-
             romant�k sanatçıların hayatı ve olayları b�r zıtlık �ç�nde   yev�k Tolstoy) Savaş ve Barış, F�odor M�haylov�ç Dosto-
             (beden-ruh, �deal-gerçek, hürr�yet-esaret, hayat- ölüm   yevsk� (F�yodor M�haylov�ç Dosteyevsk�) Suç ve Ceza,
             vb.) algılamasına sebep olur.
                                                                   İvan Turgenyev Babalar ve Oğulları, N�kolay Gogol Ölü
             Bu parçada asıl anlatılmak �stenen aşağıdak�lerden    Canlar; Fransız edeb�yatında Stendhal (S�tendal) Kırmızı
             hang�s�d�r?                                           ve S�yah, Balzac (Balzak) Vad�dek� Zambak; İng�l�z ede-
                                                                   b�yatında Charles D�ckens (Çarls D�kıns) İk� Şehr�n H�kâ-
             A)  Romant�zmde, yaşanılan zamandan geçm�şe ve ha-
                yale kaçış görülmekted�r.                          yes� adlı eserler�yle yüzyılın öneml� yazarları arasında yer
                                                                   alırlar.
             B)  Romant�zmde  olaylar  da�ma  hayal�  d�yarlarda  geç-
                mekted�r.                                          Bu parçaya hak�m olan düşüncey� gel�şt�rme yolu
                                                                   aşağıdak�lerden hang�s�d�r?
             C)  Romant�zmde, hayattan zevk almayan t�pler ele alın-
                maktadır.                                          A) Benzetme                     B) Tanımlama
             D)  Romant�zmdek� k�ş�lerde b�r mutsuzluk hak�md�r.   C) Karşılaştırma                D) Örneklend�rme
             E)  Romant�zmde zıtlıklar konu ed�lmekted�r.          E) Sayısal ver�lerden yararlanma

                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      29
                                                                  Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34