Page 27 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 27
2. ÜNİTE: KALITIMIN GENEL İLKELERİ PARAGRAF TESTİ 6
1 Evl�l�k önces� yaptırılması zorunlu olan kan testler�nde 3 Ekos�stemdek� tüm canlı çeş�tl�l�ğ� b�yoloj�k çeş�tl�l�k ola-
Akden�z anem�s� ve hepat�t (hepat�t B ve hepat�t C test- rak tanımlanır. B�yoloj�k çeş�tl�l�ğe yol açan faktörlerden
ler�), hemof�l� g�b� kan hastalıkları, freng� (VDRL test�) b�r� genet�k çeş�tl�l�kt�r. Türler arasında ya da tür �ç�nde
ve AIDS g�b� c�nsel yolla bulaşan hastalıkların ve kan canlıların genot�pler�n�n farklı olması genet�k çeş�tl�l�ğe
uyuşmazlığının olup olmadığı araştırılır. Eşlerden b�r�nde yol açar. B�yoloj�k çeş�tl�l�k tür, genet�k, ekos�stem ve eko-
hepat�t B bulunması durumunda sağlıklı eşe ücrets�z loj�k n�ş çeş�tl�l�kler�n� �ç�ne alan b�r ter�md�r. Tür çeş�tl�l�ğ�
olarak hepat�t B aşısı yapılır. Ayrıca Verem Savaş D�s- b�r bölgede bulunan türler�n çeş�t ve sayısını �fade eder.
panser�nde ç�ftler�n akc�ğer f�lm� çek�l�r. Genel Sağlık Genet�k çeş�tl�l�k aynı türün b�reyler�ndek� genet�k fark-
Kanunu’na göre sağlık raporunun ver�lmes� �ç�n ç�ftler�n lılıkları kapsar. Ayrıca aynı türün başka alanlara uyum
ps�koloj�k sağlığına da bakılır. sağlamış popülasyonları arasındak� genet�k varyasyon-
Verilen parçaya göre evlilik öncesinde tespit edilebi- ları da �çer�r. Ekoloj�k çeş�tl�l�k ekos�stemde bulunan farklı
len kalıtsal bir problem değildir? türler�n zeng�nl�ğ�n� �fade eder. Ekoloj�k n�ş çeş�tl�l�ğ� �se
ekos�stemdek� farklı �şlevler� olan türler� kapsar.
A) AIDS B) Freng�
Aşağıdakilerden hangisi biyolojik çeşitlilik için anah-
C) Akden�z anem�s� D) Ps�koloj�k rahatsızlıklar tar sözcükler arasında yer almaz?
E) Hemof�l�
A) Genet�k B) Faktör
C) Tür D) Ekoloj�k n�ş
E) Ekos�stem
2 Akraba olmayan �k� �nsanın herhang� b�r hastalık bakı-
mından taşıyıcı olma olasılığı her zaman vardır. Ancak
akraba olan �k� k�ş�n�n bu hastalık bakımından taşıyıcı
olma olasılıkları, akraba olmayan k�ş�ler�n taşıyıcı olma
olasılıklarına göre oldukça yüksekt�r. Bu nedenle taşıyıcı
�nsanlar, evlenecekler� k�ş�n�n akraba olması hâl�nde aynı
a�leden geld�ğ� �ç�n taşıyıcı olma olasılığının yüksek oldu-
ğunu unutmamalıdır. Herhang� b�r hastalık bakımından
taşıyıcı olan �nsanlar bu konuda daha d�kkatl� olmalıdır.
Hasta b�rey�n fenot�p�nde bu hastalık görüleceğ�nden
kend�s� de onunla evlenmek �steyen k�ş� de bu durumu 4
b�lecekt�r. Ancak taşıyıcıların pek çoğu kend� durumunu I. Başka b�r dey�şle b�r tür �ç�nde farklı, yen� gen komb�-
fark edememekted�r. Hastalık, çocuklarında ortaya çık- nasyonları oluşur.
tığında da yapab�lecekler� çok b�r şey kalmamaktadır. Bu
nedenle ülkem�zde bazı hastalıkların önceden tesp�t ed�- II. Aynı türün b�reyler� arasında farklılıklara yol açan
leb�lmes� �ç�n evl�l�k önces� kan test� yaptırma zorunluluğu genet�k çeş�tl�l�kler�n neden� rekomb�nasyondur.
vardır. Bu sayede �nsanlar taşıyıcı olmaları hâl�nde çocuk III. Eşeyl� üreyen canlıların yavrularında ana babaya a�t
sah�b� olmaya karar verd�kler�nde nasıl b�r önlem alab�le- özell�klerden farklı özell�kler oluşur.
cekler� konusunda b�lg�lend�r�lmekted�r.
IV. Rekomb�nasyon yen� genet�k komb�nasyonların oluş-
Bu parça dil ve anlatım yönünden değerlendirildi- masıdır.
ğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Numaralandırılmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir
A) Tanım ve örneklerle düşünce zeng�nleşt�r�lm�şt�r. paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama
B) Sade ve anlaşılır b�r d�l kullanılmıştır. aşağıdakilerden hangisi olur?
C) Farklı düşünmeye yönlend�ren b�r �fade kullanılmıştır. A) I − II − IV − III B) I − II − III − IV
D) Gerekl�l�k b�ld�ren �fadelerle anlatım sağlanmıştır. C) III −I − II − IV D) IV − I − II − III
E) Karşılaştırma yapılmıştır. E) II − III − IV − I
Markaj Yayınları / 10. Sınıf Biyoloji
MARKAJ YAYINLARI 27