Page 56 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 56

4. Tema : Eşlik Ve Benzerlik

        Paralel Çizme                                        Temel Orantı Teoremi

         {   Not: Bir üçgenin herhangi bir kenarına paralel çizerek   Bir ABC üçgeni çizelim.
         oluşturulan  üçgen Açı  - Açı  benzerliğine  göre  bu  üçgene   A
         benzerdir.                                                              Bu üçgenin [BC]'na paralel olacak
                                                                                 biçimde bir d doğrusu çizelim ve
             A
                                                                                 doğrunun üçgenin kenarlarının kes-
                      E                                                          tiği noktalara D ve E diyelim.
         6 cm
                                                              B               C
                                   D
             B        C   4 cm
                                                                     A             [DE] // [BC] ve m(ëD) = m(ëB),
           EDİTÖR YAYINLARI
        Yukarıda verilen ABD üçgeninde m(AéBD) = 90º, |AB| = 6 cm,
        |CD| = 4 cm ve |BC| = |CD| olarak verilmiştir.            D      E     d   m(ëE) = m(ëC) olarak gösterilir.
        Buna göre |CE| uzunluğunun kaç cm olduğunu bulalım.                        Böylece;
        ̚    Çözüm:                                                                A¿DE ~ A¿BC elde edilir. Bu ben-
                                                              B              C
               A                         A¿BD’de  [AB]  //  [CE]                   zerlik Açı - Açı benzerliğidir. Buna
                                         olarak  çizelim.  Bu                      temel orantı teoremi denir.
                         E               durumda A¿BD ~ E¿CD                |AB|   |BC|   |AC|
          6 cm                                               A¿BC ~A¿DE              =    =    elde edilir.
                                         (Açı - açı benzerliği)             |AD|  |DE|   |AE|
                                         olur.
                                      D
               B   4 cm  C   4 cm

         |AB|   =   |BD|   ise   6    =   8   ⇒ |EC| = 3 cm olarak bulunur.
         |EC|  |CD|    |EC|  4                               ̛   Örnek:
        ̛    Örnek:                                                        A                    D
                    A
                                   ABC üçgeninde 2|BD| = |DC|
                                   ve |AE| = |EC| olarak veril-      B                                E
                         E         miştir. Buna göre   |FE|   ora-         F         C          G
                                                  |BF|                 4 m          18 m
                 F                 nını bulalım.
                                                             Yukarıda AF ve DG direklerinin sabitlenmesi için yapılan
          B      D            C                              halatlar gösterilmektedir. C noktası GF’nin orta noktasıdır.
        ̚    Çözüm:                                          AB ve AC halatları A noktasında birbirine diktir.
                     A                                       Buna göre AF direğinin uzunluğunu bulalım.
                                     |BD| = a ise

                     m               |DC| = 2a olur.         ̚   Çözüm:
                   K   a   E         [KE] paralelini çizelim ve
                    m                                                      A                    D
                  F                  benzerliği kuralım.                    α

                   m                 A¿KE ~ A¿DC ve E¿KF ~ B¿DF           β  x
          B   a   D      2a      C   olur.                           B  α         β                  E
                                                                           F         C          G
         |AE|   =  1   benzerliğinden |DC| = 2a ise |KE| = a olur.           18 2÷ =  9
         |AC|  2                                                          |BF|   |AF|
         |KE|   =   a   = 1 ise |KF| = |FD| = m alabiliriz.  A¿BF ~ C¿AF ⇒    =
         |BD|  a                                                          |AF|  |CF|
                |FE|                                         4   x    2          2
        Böylece     = 1 olarak bulunur.                         =    ⇒ x  = 4  .  9  ve  x  = 36  olup  x = 6 m olarak bulunur.
                |BF|                                          x  9

         56     Matematik
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61