Page 336 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 336
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
• Bu dönem Türk tarihi açısından ordu yapılanmasından dev- • Başlangıçta tanrı olarak görülmeyen firavunlar ilerleyen dö-
let teşkilatına kadar birçok alanda ilklerin gerçekleştiği bir nemlerde tanrı olarak görülmeye başlandı.
dönemdir. • İnsan şeklinde tanrı sayılan firavunlar; toprakların, malla-
• Asya Hunları artan taht kavgaları sonucunda güney ve ku- rın ve insanların sahibi olarak görüldü ve Tanrı-Kral olarak
zey olmak üzere ikiye ayrılmış, sonrasında hem komşula- kabul edildi.
rıyla hem de Çin’le olan mücadeleler neticesinde MS 216 • Ülkede ilk zamanlarda merkezden bağımsız olarak karar
yılında tamamen yıkılmıştır. alabilen ve kral adına halktan vergi toplayabilen eyalet va-
• Meta Han'dan sonra zayıflama sürecine giren Asya Hunları lileri bulunurdu.
yaşanan taht kavgaları sonucunda güney ve kuzey olmak • Bu valiler ihtiyaç durumlarında merkez orduya asker gön-
üzere ikiye ayrıldı. derirdi.
• EDİTÖR YAYINLARI
• Siyenpiler ve Çinlilerle olan mücadeleler neticesinde MS • Ancak zamanla güçlenen valilerin yetkileri ellerinden alın-
216 yılında tamamen yıkılmıştır. mış, eyaletlerin başına kral tarafından yeni görevliler atan-
mıştı.
ESKI ÇAĞ MEDENIYETLERINDE • Üst düzey sivil ve askerî görevlere ise hanedan üyesi soy-
YÖNETIM VE ORDU lular getirilmiştir.
• Mısır ordusunun çekirdeğini firavunu korumakla görevli
Sümerler hassa askerleri ve kale muhafızları oluşturdu.
• Mezopotamya uygarlıklarından biri olan Sümerler site deni- • Sürekli silah altında tutulan bu birliklerin dışında yardımcı
len şehir devletleri (Ur, Urug, Kiş, Lagaş gibi.) kurmuşlardır. kuvvetler de vardı.
• Her şehir devleti bir tanrı adına kurulur ve ensi ya da patesi • Savaş arabalarının üzerindeki Mısırlı askerler genellikle
denilen rahip krallar tarafından yönetilirdi. ok, yay, mızrak, balta ve kılıç kullanır; kalkanla kendilerini
• Yöneticilerin soy dayanışmasıyla hareket ettikleri Sümer- korurlardı.
lerde krallık babadan oğula geçerdi.
• Tanrı vekili sayılan Sümer kralları dini ve siyasi yetkileri Akadlar
kendisinde toplardı. • Akadlar merkezi bir devlet yapısına sahipti.
• Kentler arasında sınır anlaşmazlığı sebebiyle uzun süren • Şehir devleti modelinden birçok şehri egemenliğinde ba-
savaşlar yaşanırdı. rındıran büyük devlet modeline geçerek tarihte bilnen ilk
• Savaşlar nedeniyle şehirlerin etrafı surlarla çevrilmiş ve dü- imparatorluğu kurmuşlardır.
zenli askerî birlikler oluşturulmuştur. • Akadlarda krallar “Dünya Hâkimi” olarak anılmış ve Akad
• Sümerlerde eli silah tutan her erkek asker sayılır ve savaşa Devleti de “Dünya İmparatorluğu” ve “Tanrı Krallığı” olarak
katılırdı. nitelendirilmişti.
Kral, başkomutan olarak ordunun önünde yürürdü. • Merkezi otorite güçlüydü ve imparatorluk genişleyerek çe-
• Savaş arabalı birlikler ve piyadelerden oluşan orduda as- şitli bölgelere hakim oldu.
kerler; ok, yay, balta, mızrak, kalkan ve miğfer kullanmıştır. • Kralın yönetimi altında görev yapan yetkililer, vergi topla-
ma, adalet dağıtma ve imparatorluğun çeşitli bölgelerinde
Mısırlılar idari görevler üstlenirdi.
• Mısır'da "nom" adı verilen şehir devletleri ilk siyasi teşki- • Bu bürokratlar genellikle krallığa sadık olan ailelerden se-
latlanmadır. çilirdi.
• Kral Menes zamanında ülkede siyasi birlik sağlandı ve "fi- • Akadlar tarihte bilinen ilk düzenli ordu kuran uygarlıktır.
ravun" ( büyük ev) ünvanı alan Menes monarşik yönetim • Ordu savaş araçları ve savaş teknikleri konusunda ileri bir
anlayışını başlattı. düzeydeydi.
• Mısır Krallığı’nın ilk dönemlerinde krallar, tanrının yeryü- • Orduda savaş arabaları, okçular ve mızrakçılar gibi birçok
zündeki temsilcisi olarak kabul edildi. farklı askeri birim bulunurdu.
336 Tarih
