Page 340 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 340
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
Türkistan • Sümerler, inşa ettikleri büyük sarayları, surları ve kaleleri
• Türklerde aile toplumun ve devletin temeli olarak görülmüş- kabartmalarla süslediler. Mimaride sütun, kubbe ve kemer
tür. tarzını kulladılar.
• Aile, toplumun sağlam temeller üzerine oturmasında önem- • Mezopotamya’daki inanç geleneğini kendi baş tanrıları
li rol oynar. Aile aynı zamanda Türk milletinin güç merkezini Assur’un etrafında şekillendirerek devam ettiren Asurlular
özellikle astronomi ve tıp alanlarında önemli gelişme kay-
de oluşturur. dettiler.
• Erkek otoritesine dayanan ataerkil aile yapısı olmasına rağ- •
men ailede kadının da söz hakkı vardır. Ülkede yazılmış tüm eserleri toplatıp Ninova'da tarihte bili-
nen ilk kütüphaneyi kurdular.
• Türkler tarih boyunca kadınlarına büyük değer vermişlerdir. • Heykeltraşlıkta önemli gelişmeler gösteren Asurlular ka-
pılmıştır. EDİTÖR YAYINLARI
Aile evlilik yoluyla kan bağına dayalı olarak kurulmuştur. bartmaları ile ünlüdürler.
• Tek eşle evlilik Türklerde yaygındır. Levirat tipi evlilikler ge- • Sarayların duvarlarını kabartmalarla süslemiş ve giriş ka-
rekli durumlarda görülmektedir. Levirat, ölen kardeşin dul pılarına insan, boğa ya da aslan başlı lamassu adı verilen
kalan eşi ile evlenme biçimidir. heykeller dikmişlerdir.
• Türklerde evlilik geleneğinin ilk izleri Hunlara dayanmakta-
dır. Bu gelenek diğer Türk topluluklarında da görülmektedir. MISIRLILAR
• Türklerde aile hayatı töre yoluyla güvence altına alınmıştır. • Mısırlılar değişik hayvanları ve tabiat kuvvetlerini tanrı ola-
Aile hukuku töreye göre düzenlenmiştir. rak kabul ettiler. Tanrılarını insan şeklinde tasvir ederek on-
• Miras, mülkiyet, ceza hukuku töreye göre belirlenmiştir. lar için tapınak yaptılar.
• En önemli tanrıları güneş tanrısı olan Amon-Ra ve iyilik
ESK tanrısı olan Oziris idi.
ESKİ ÇAĞ'DA İNANÇ, BİLİM VE SANATİ ÇAĞ'DA İNANÇ, BİLİM VE SANAT
• Eski Mısır medeniyetinde bu çok tanrılı inanç sisteminin ya-
MEZOPOTAMYA nında firavunlar da tanrı kral olarak kabul edilmiştir.
• Mezopotamya uygarlıklarının temeli Sümerler tarafından • Öldükten sonra tekrar hayata döneceklerine inandıkları için
atılmıştır. ölülerini mumyalamışlardır.
• Bu bölgede taş ve ağaç bulunmadığı için yapılar genelde • Ölen firavunlar ve üst düzey görevliler için piramit adı veri-
kerpiç kullanılarak inşa edilmiştir. len anıt mezarlar inşa ettiler.
• Bu nedenle Sümerlerin ortaya koyduğu sanat eserleri bü- • Eski Mısırlılar mimarlık, resim, heykel ve kuyumculuk alan-
yük ölçüde günümüze ulaşmamıştır. larında da önemli eserler bırakmıştır.
• Sümerlerde ahiret inancı yoktu. Çok tanrılı bir dini anlayışı • Mısırlılar kendilerine özgü hiyeroglif adı verilen resim yazı-
benimsemişlerdir. sını icat ettiler. Yazı yazmak için Nil Nehri kıyısında yetişen
• Dinî törenler ziggurat adı verilen çok katlı tapınaklarda ya- kamış türü olan papirüs bitkisini kullandılar.
• Mısır yazısı Fenike alfabesine öncülük etmiştir.
• MÖ 3200’de çivi yazısını bulan Sümerler, “Ziggurat” adı ve- • Özellikle matematik, geometri, astronomi ve tıpta ilerlemiş-
rilen tapınaklar inşa etmiştir. lerdir.
• Bu tapınaklarda gözlem yaparak gök biliminde bilimsel • Mumyalama tekniği sayesinde eczacılık, anatomi ve tıp
gözlem yöntemini keşfetmiş, bilgileri tablolaştırmışlar ve alanında önemli konusundaki gelişme sağladılar.
astronomi alanında ilerlemişlerdi. • Nil sularının taşma zamanının hesaplanması, astronomi ve
• Ay ve Güneş tutulmalarını hesaplamış; Merkür, Venüs, geometrinin gelişmesinde etkili olmuştur.
Mars, Jüpiter, Satürn gibi gezegenleri tespit edilmiştir. Tak- • Mısırlılar ‘Pi’ sayısının değerini bugünküne çok yakın olarak
vimlerini ay yılı esasına göre hazırlayan Sümerler, bir yılın bulmuşlardır. Bir yılı 365 gün olarak hesap etmiş, 12 aya
uzunluğunu sadece 4,5 dakikalık hata ile hesaplamışlardır. bölmüşlerdir. Güneş yılını esas alan takvimi bulmuşlardır.
• Zigguratlar aynı zamanda tahıl ambarı, soğuk hava deposu • Mısır takvimi, Yunanlılar ve Romalılar tarafından kullanıla-
ve okul olarak kullanıldı. rak geliştirilmiş ve bugünkü Milâdi Takvim ortaya çıkmıştır.
340 Tarih
