Page 335 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 335
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
• Roma, krallık ve cumhuriyet dönemlerinde sınırlarını batıda TÜRKISTAN MEDENIYET HAVZASI
Atlas Okyanusu kıyılarına, doğuda Fırat Nehri'ne kadar ge- • Asya’da Türklerin yaşadığı bölge tarihte Türkistan olarak
nişleterek eyaletlerden oluşan küresel bir devlet olmuştur. adlandırılmıştır.
• Romalılar hakimiyetleri altına aldıkları bölgeleri bayındır • Türk tarihi; başta Orta Asya olmak üzere Kafkaslar, Kara-
hale getirdiler. deniz’in kuzeyi ve Macaristan Ovası’nı içine alan geniş bir
• Ulaşımı kolaylaştırmak amacıyla yollar ve köprüler yaptılar. sahada yaşanmıştır.
• Böylece sahip olduğu bölgelerle bağlarını güçlü tutular. • Böylesine geniş bir coğrafyada Türklerin bilinen ilk ana yur-
• Kavimler Göçü sonrasında sarsılan Roma İmparatorluğu, du Orta Asya’dır ve tarihî süreçte burada çeşitli Türk dev-
MS 395 yılında Batı ve Doğu Roma İmparatorluğu olmak letleri kurulmuştur.
üzere ikiye ayrıldı. • Orta Asya, batıda Hazar Denizi,kuzeyde Kırgız bozkırları
EDİTÖR YAYINLARI
• Batı Roma'nın başkenti Roma, Doğu Roma'nın ( Bizans İm- ve Altay Dağları, doğuda Moğolistan ve Çin’in batısı (Doğu
paratorluğu) başkenti İstanbul oldu. Türkistan), güneyde ise Tibet Platosu ve Hindukuş Dağları
• Batı Roma, Vizigot ve Vandal saldırıları sonucu çıkan karı- arasında yer alır.
şıklıklar nedeniyle zayıflayarak MS 476’da yıkıldı. • Türkiye kelimesi, ilk olarak VI. yüzyılda Bizans kaynakların-
• Doğu Roma ise Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’in da “Orta Asya” için kullanmıştır.
İstanbul’u fethiyle 1453’te yıkılmıştır. • Bizans kaynakları, IX ve X. yüzyıllarda Volga’dan, Orta Av-
rupa’ya kadar uzanan sahaya da Türkiye adını vermiştir.
Makedonlar • İranlılar ve Araplar tarafından “Türk yurdu” anlamına gelen
• Makedonya Kralı II. Filip Yunanistan’ı işgal edip Yunan kent Türkistan olarak adlandırılmıştır.
Devletleri arasındaki anlaşmazlıkları ortadan kaldırarak
Helen Birliğini kurdu. Iskitler (Sakalar)
• Yapacağı Asya seferinin hazırlıklarını sürdürürken öldürül- • Hazar Denizi ile Tanrı Dağları arasındaki geniş topraklarda
dü. konargöçer bir hayat sürdüler.
• Yerine geçen Büyük İskender babasının Asya Seferi proje- • MÖ IX. yüzyılda Türkistan’da baş gösteren kıtlık ve kurak-
sini gerçekleştirmek amaçlı MÖ 334 ilkbaharında Çanak- lığın ardından Hunların baskısıyla Kafkas üzerinden Kara-
kale Boğazı’ndan Anadolu’ya geçti. deniz'in kuzeyine gelip yerleştiler.
• Anadolu’da Persler’i birden çok defa yendikten sonra Suri- • Batı kaynakları bu topluluğa İskitler, İranlılar ise Sakalar
ye ve Mısır’ı ele geçirmiştir. adını vermişlerdir.
• İran’daki Pers Devleti’ni yıkarak Hindistan’a girmiş ancak • Medler, Persler, Asurlular ve Urartularla savaşmışlardır.
ordunun yorulması ve isteksizliği nedeniyle geri dönmüştür. • Atı savaş alanında ustalıkla kullanan İskitler; Anadolu, Su-
• Doğu ve Batı kültürünü birleştirerek sentez bir kültür mey- riye ve Mısır’a kadar akınlarda bulunmuşlardır.
dana getirmiştir.
{ İskitlerin bu akınları Anadolu’ya ilk Türk akınları olarak
{ Büyük İskender'in başlattığı, Eski Yunan uygarlığı ile kabul edilir.
Doğu uygarlığının karışmasıyla ortaya çıkan ve 300 yıl sü-
ren uygarlığa Helenistik Dönem Uygarlığı adı erilmiştir. • Kızılırmak'ın doğusuna kadar hükmederek Anadolu ve Me-
zopotamya’nın siyasi ve demografik yapısını etkilediler.
• Büyük İskender’in ölümünden sonra Diadohlar adı verilen
komutanlar Makedon topraklarını bölüşmüş ve Makedonlar Asya Hunları (MÖ 220 - MS 216)
zamanla Roma hâkimiyetine girmiştir.
• Büyük İskender İmparatorluğu yıkıldıktan sonra kurulan • Konargöçer hayat süren Asya Hunları, tarihte bilinen ilk
devletler; teşkilatlı Türk devleti olup aynı zamanda Orta Asya tarihi-
nin ilk büyük devletidir.
» Mısır'da Ptolemeler Krallığı • Teşkilatçılığı sayesinde kısa zamanda Asya’daki Türk boy-
» Trakya ve Batı Anadolu'da Selevkoslar Krallığı larını bir yönetim altında toplayan Mete Han, devlete en
» Makedonya'da Antigonitler Krallığı parlak dönemi yaşatmıştır.
Tarih 335
