Page 331 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 331
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
YAZININ ICADI VE TARIH ÇAĞLARININ Güneydoğu Asya
BAŞLAMASI • Çin'in doğusundan güneyde Yeni Gine'ye ve batıda Hindis-
• Yazının kullanılmasında sonraki dönemlere "tarih çağları" tan'ın doğusuna kadar uzanan bölge, muson ikliminin etkisi
denir. altında yılın belirli zamanlarında yoğun yağış alır.
• Tarım Devrimi ile birlikte köylerden başlayarak büyük kent- • Arazisi sulak ve verimlidir, Sarı Irmak, Gök Irmak, İndus ve
lerin ve sosyal sınıfların olduğu devletlerin kurulduğu bir Ganj Nehri gibi geniş ve uzun nehirler tarafından sulanır.
süreç yaşanmıştır. • Bu geniş ve düz araziler sulu tarım için çok uygundur.
• Tarım üretiminin artmasıyla birlikte ortaya çıkan fazla ürü- • Bölgede yetiştirilen tarım ürünleri arasında özellikle pirinç
nün vergilendirilmesi ve saklanması gerekliliği, kayıt tutma ön plandadır; ayrıca darı, soya fasulyesi ve muz da yetiş-
EDİTÖR YAYINLARI
ihtiyacını doğurmuştur. tirilir.
• Bu durum yazının icadını tetiklemiştir.
• Yazının ortaya çıkmasıyla birlikte insanlar kültürel birikim- Mezopotamya
lerini ve bilgilerini yazılı olarak gelecek nesillere aktarabil- • Bereketli Hilal olarak da adlandırılan bu coğrafyada iklim
mişlerdir. giderek insan yaşamına uygun hâle gelmiş ve bu bölgede
• Bu da kurulan medeniyetlerin gelişmesini ve sürekliliğini nüfus artmaya başlamıştır.
sağlamıştır. • İki nehir arası anlamına gelen bölge, Zağroslar ile Toroslar
Dağları'nın etekleriyle Suriye çölü arasında yer alır.
TARIM DEVRIMI’NIN GERÇEKLEŞTIĞI • Fırat ve Dicle nehirleri tarafından sulanan bu coğrafya, be-
BÖLGELER reketli topraklara sahiptir.
• Günümüzden yaklaşık 2,5 milyon yıl önce Dünya, buzullar- • Yazları genellikle kurak geçer. Bölgede yetiştirilen başlıca
la kaplı olduğu için insan yaşamına uygun değildi. tarım ürünleri buğday, arpa, mercimek ve bezelyedir.
• Buzulların yavaş yavaş erimeye başlamasıyla birlikte özel-
likle kuzey yarım kürenin bazı alanlarında ılıman iklim ku- TARIM DEVRIMI’NIN ÖZELLIKLERI
şakları oluşmuştur. • MÖ 10.000 yılı civarında Mezopotamya'da yaşayan insan-
• Bunun sonucunda doğal çevre insan yaşamına uygun hâle lar, yabani buğdayı evcilleştirerek tarımın ilk örneklerini
gelmiş ve ilk yerleşme ile ilgili hareketlilikler bu kuşakta gö- oluşturmuştur.
rülmeye başlanmıştır. • Fırat ve Dicle nehirlerinin suladığı geniş ve verimli arazilere
• Mezopotamya, Güneydoğu Asya ve Orta Amerika gibi böl- yerleşerek zamanla tarımsal üretimi geliştirmişlerdir.
gelerde gerçekleşen Tarım Devrimi, insanları yerleşik ha- • Bu süreç, Tarım Devrimi olarak bilinir ve insanların hem
yata geçirmiştir. kendilerini hem de evcilleştirdikleri hayvanları beslemek
• Bu süreç, Neolitik Devrim olarak da bilinir ve köylerden için tarımsal üretimi yaygınlaştırmıştır.
başlayarak kentlere, şehirlere ve sonrasında devletlere • Mezopotamya'daki Tarım Devrimi'nde buğdayın evcilleş-
uzanan bir sürecin başlangıcını oluşturmuştur. tirilmesiyle başlayan süreçten sonra, MÖ 8000 yıllarında
• İnsanlık tarihinin ilk medeniyetleri bu dönemde ortaya çık- Asya'nın güneydoğusunda Sarı Irmak ve Gök Irmak nehir-
mıştır. lerinin suladığı bölgelerde yaşayan insanlar da besin kay-
nağı olarak pirinci evcilleştirmişlerdir.
Orta Amerika • Bu bölgedeki insanlar, iklim ve coğrafi koşullar gereği pirin-
• Meksika Körfezi'nin kuzeyinden güneyine kadar uzanan ci yetiştirmeye uygun bulmuşlardır.
bölge, Kuzey Amerika ile Güney Amerika kıtalarını birbi- • MÖ 7000 yılı civarında Orta Amerika'da Tarım Devrimi ger-
rine bağlar. çekleşmiştir.
• Bu bölgede birçok göl ve nehir bulunur ve arazisi genellikle • Bu bölgede yaşayan insanlar, teosinte adı verilen yabani
düzlüklerden oluşur. bitkileri evcilleştirerek günümüzdeki mısır bitkisini yetiştir-
• Tarıma elverişlidir ve başlıca yetiştirilen ürünler arasında mişlerdir.
mısır, avokado, fasulye ve bal kabağı bulunur. • Bu sayede kendi besin ihtiyaçlarını karşılamışlardır.
Tarih 331
