Page 333 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 333
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
• Sümerlerin siyasi varlığı Akad Kralı Sargon tarafından • Nil Nehri Mısır’a hayat veren ve ülkeyi çöl olmaktan kurta-
sona erdirilmiştir. ran önemli bir etkendir.
• Sümerler siyasi güçlerini kaybetmiş olsa da kültürel anlam- • Nil’in etrafındaki alanlarda ve deltasında yapılan tarım ise
da oluşturdukları medeniyet ile uzun bir süre Mezopotam- medeniyetin büyümesinde etkili olmuştur.
ya’da var olmaya devam etmişlerdir. • Mısır’ın tarihi; eski, orta ve yeni uygarlık olmak üzere üç
kısma ayrılmıştır.
Akadlar (MÖ 2350-2150)
• Mezopotamya’da kurulan ilk imparatorluk olup aynı zaman- • Mısır uygarlığının sembolü olan piramitler eski imparatorluk
döneminde yapıldı.
da tarihte bilinen ilk düzenli orduyu kuran uygarlıktır.
• Başkenti Agade (Irak) olan Akad İmparatorluğu'nda Kral- • Orta imparatorluk döneminde bayındırlık ve sulama işlerine
EDİTÖR YAYINLARI
önem verildi.
Sargon gerçekleştirdiği başarılı seferlerle ün saldı.
• Anadolu’ya düzenlenen seferlerde Anadolu tarihi hakkın- • Yeni imparatorluk döneminin en önemli olaylarından biri
daki ilk yazılı kayıtlar oluşturulmuştur. Firavun II. Ramses’in Kuzey Suriye’yi ele geçirmek için Hi-
titler’le yaptığı Kadeş Savaşı‘dır.
• Akad Kralığı’na Gutiler son verdiler. • Bu savaştan istenilen sonuç elde edilemedi. Ege göçleri
Asurlular (MÖ 2000-212) Mısır imparatorluğu’nu zayıflattı.
• Ticaret alanında gelişen Asurlar başta Kaniş (Kültepe) ol- • Daha sonra Persler Mısır’ı işgal ettiler ve burasını kendile-
mak üzere Anadolu’da birçok ticaret kolonileri kurdular. rine bağlı bir eyalet haline getirdiler.
• Bu koloniler aracılığıyla yazıyı Anadolu’ya taşıyan ilk me- ANADOLU MEDENIYET HAVZASI
deniyet olmuşlardır. • Anadolu, göç ve ticaret yollarının üzerinde bulunması, Asya
• Böylece Anadolu’da tarih çağlarının başlamasını sağladı- ile Avrupa'yı birbirine bağlaması, topraklarının verimli ol-
lar. ması ve iklimin insan yaşamına uygun olması gibi neden-
• Kuzey Irak dolaylarında hâkimiyet kuran Asurlular oluştur- lerden dolayı birçok uygarlığa ev sahipliği yurt yapmıştır.
dukları güçlü ordu ve yürüttükleri güçlü diplomasi sayesin-
de dönemin en güçlü imparatorluğu oldular. Hititler (MÖ 1700 - 700)
• Asur İmparatorluğu Med ve Babil saldırıları neticesinde yı- • Kafkaslar’dan Orta Anadolu’ya gelerek Kızılırmak boyları-
kılmıştır.
na yerleştiler.
Babiller ( MÖ 2100 - 539) • Başkenti Hattuşaş olan Hititler Anadolu'da siyasi birliği
• Sâmi ırkından gelen Asurlular Babil şehri merkez olmak sağlayarak güçlü bir devlet kurmuş ve sınırlarını Mezopo-
tamya'ya kadar genişletmiştir.
üzere güçlü bir devlet kurdular.
• Mimaride gelişmiş olan bu uygarlık Babil Kulesi ve Babil’in • Kuzey Suriye topraklarına hakim olmak için Mısırlılarla MÖ
1274’te Kadeş Savaşı’nda karşı karşıya gelmiştir.
Asma Bahçeleri gibi eserler inşa ettiler.
• Devletin en ünlü hükümdarı Hammurabi’dir. Onun zama- • Taraflar birbirine kesin bir üstünlük sağlayamayınca tarihte
bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı yap-
nında devlet imparatorluk haline gelmiştir. mışlardır.
• Kral Hammurabi kendi adıyla anılan kanunlar düzenleyerek
(ceza, mülkiyet, ticaret) önemli reformlar yaptı. Iyonyalılar (MÖ 1200 - 745)
• Persler tarafından yıkılmıştır. • İyonya, İlk Çağ'da Büyük Menderes Nehri ile İzmir arasın-
MISIR MEDENIYET HAVZASI daki kalan bölgeye verilen addır.
• Afrika’nın kuzeydoğusunda yer alan Mısır’da ilk yerleşme- • Şehir devletleri halinde yaşamışlardır.
ler Nil Nehri kıyılarında olmuştur. • Efes, Milet, Teos, Phokaia (Foça), Smyrna (İzmir), Samos
• Mısır’ın etrafının çöller ve denizlerle çevrili olması, kendine (Sisam) ve Khios (Sakız) bu şehirlerden bazılarıdır.
özgü bir uygarlık olmasında ve bölgenin saldırılardan uzak • Avrupa medeniyet havzasından etkilenmiş tek Anadolu uy-
kalmasına etkili olmuştur. garlığıdır.
Tarih 333