Page 332 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 332
2. Ünite: Eski Çağ Medeniyetleri
• Tarım Devrimi, dünyanın farklı zamanlarında ve bölgelerin- • Bu faaliyetler başlangıçta komşular arasında yardımlaşma
de bağımsız olarak gerçekleşmiştir. ve zorlukların üstesinden gelme amacıyla başlamıştır.
• Mezopotamya, Asya'nın güneydoğusu ve Orta Amerika • Bu yardımlaşma zamanla takas ekonomisinin gelişmesine
gibi bölgelerde benzerliklerin yanı sıra toprak yapısı, ik- ve iş bölümünün yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır.
lim özellikleri, su kaynakları ve bitki çeşitliliği gibi faktörler, • Üreticiler ve tüccarlar, ürünlerini pazara götürerek çevre
farklı tahılların tercih edilmesinde etkili olmuştur. yerleşimlerdeki üreticilerle değiş tokuş yaparak ekonomik
• İnsanlar, yaşadıkları bölgede tarıma en uygun gördükleri faaliyetlerini çeşitlendirmişlerdir.
bitkileri yetiştirmek durumunda kalmışlardır. • Tarım Devrimi'nin etkilerinden biri de nüfus artışında gö-
rülmüştür.
TARIM DEVRIMI’NIN YERLEŞMEYE VE • Tarımsal faaliyetler nedeniyle iş gücü ihtiyacının arttığı böl-
• EDİTÖR YAYINLARI
EKONOMIK FAALIYETLERE ETKILERI gelerde nüfus hızla artmıştır.
• Tarım Devrimi sırasında, insanlar öncelikle bazı tahılları • Yerleşimlerin kalıcı hale gelmesiyle birlikte, insanlar taşın-
evcilleştirip ardından bu tahılları üretmeye başlamışlardır. maz mallar edinmeye başlamış ve bu durum özel mülkiyeti
• Tarımın gerektirdiği arazi işleme ve sulama ihtiyaçlarıyla ortaya çıkarmıştır.
birlikte avcı-toplayıcı ve göçebe yaşam tarzından yerleşik • Mezopotamya, Güneydoğu Asya ve Orta Amerika gibi böl-
hayata geçiş başlamıştır. gelerde Tarım Devrimi'nin etkisiyle yoğun nüfuslu şehirler
• Tarım üretimi zorlu ve emek gerektiren bir süreç olması kurulmuştur.
nedeniyle kalabalık topluluklar için uygun bir yaşam biçimi • Şehirlerde zamanla yöneticiler, din görevlileri, askerler, çift-
sunmuştur. çiler, tüccarlar gibi çeşitli sosyal sınıflar oluşmuştur.
• Bu süreç zamanla ilk toplu yerleşimler olan köyleri ve Ça- • Sosyal sınıflar arasında bütünlüğü sağlamak amacıyla dev-
talhöyük gibi yerleşim yerlerinin kurulmasını sağlamıştır. letlerin temelleri atılmıştır.
• Mezopotamya'da yaz aylarının kurak geçmesi nedeniyle
tarım arazilerinin sulanması için çeşitli düzenlemeler ya- ESK
ESKİ ÇAĞ'DA YÖNETENLER VE İ ÇAĞ'DA YÖNETENLER VE
pılmıştır.
SAVAŞANLARVAŞANLAR
• Bu bölgede kurulan medeniyetler, sulama sistemlerine SA
verdikleri önem sayesinde yüksek verim elde etmiş ve artı
ürünleri depolamaya başlamıştır. MEZOPOTAMYA MEDENIYET HAVZASI
• Benzer şekilde Anadolu coğrafyası da Tarım Devrimi'nin • Mezopotamya Yunanca bir kelime olup " İki nehir arasında-
etkisiyle etkilenmiş, Çatalhöyük gibi önemli yerleşim yerleri ki ülke" olarak tanımlanmıştır.
ortaya çıkmıştır. • Fırat ve Dicle arasında kalan bu bölgenin; önemli göç ve
• Bu süreç sonucunda tarım dışı iş alanları da gelişmiş; özel- ticaret yolları üzerinde bulunması, verimli topraklara sahip
likle artı ürünlerin depolanması ve korunması için yeni iş olması ve su kaynaklarının bol olması buraya birçok toplu-
kolları ortaya çıkmıştır. luğun gelip yerleşmesinde etkili olmuştur.
Tarım Devrimi ile birlikte bitkilerin evcilleştirilmesinin yanı • Bereketli Hilal olarak da tanımlanan Mezopotamya bu özel-
sıra hayvanların da evcilleştirilmesi hız kazanmıştır, bu da likleriyle tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yap-
hayvancılığın ortaya çıkmasına yol açmıştır. tığı için dünya medeniyetine önemli katkılar sağlamıştır.
• Avcı-toplayıcı olan insanlar, Tarım Devrimi ile birlikte av-
cılığın yanı sıra evcilleştirilen hayvanları sürüp, bitkileri de Sümerler (MÖ 4000-2350)
evcilleştirmeye başlamışlardır. • Mezopotamya’nın ilk uygarlığı olan Sümerler yazıyı kulla-
• Erkekler mızrak yerine çoban sopası kullanırken, kadınlar nan ilk medeniyet oldu (MÖ 3200).
da çapa alarak iş bölümünü sürdürmüştür. • Site denilen Ur, Uruk, Kiş, Lagaş gibi büyük şehir devletleri
• Tarım ile uğraşan insanlar, Mezopotamya'da ilk köy ve ka- kurdular.
sabaları kurdular. • Şehir devletlerinin başında Patesi veya Ensi denilen rahip
• Tecrübelerini çevrelerindeki diğer insanlarla paylaşmış ve kral bulunurdu.
ürettikleri çeşitli ürünleri komşularıyla takas etmişlerdir. • Şehir devletleri sürekli birbirleriyle mücadele etmiştir.
332 Tarih