Page 130 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 130

1. Tema: Sözün İnceliği

        NOKTALAMA İŞARETLERİ                                 •   Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için
                                                               konur.
        Duygu ve düşünceleri daha açık ifade etmek, cümlenin yapısı-
        nı ve duraklama noktalarını belirlemek, okumayı ve anlamayı   X   Örnekler
        kolaylaştırmak, sözün vurgu ve tonlama gibi özelliklerini belirt-    \ Saat 18�00’i yani Haşim’in kaçtığı anı gösteriyordu.
        mek için kullanılan işaretlerdir. Belli başlı noktalama işaretleri     \ Onunla 13�30’da kütüphanede buluşacağım.
        şunlardır:                                              \ Dışarı çıkma yasağı 05�00’te son bulacak.
        Nokta (.)                                            •   Bir yazının maddelerini gösteren rakam ve harflerden son-
        •   Tamamlanmış cümlenin sonuna konur.                 ra konur.

        X   Örnekler                                         X   Örnekler
           \ Filozoflar, her çağda ve o çağın toplumlarında hakikati ara-    \ 1�      \ I�     \ A�     \ a�
              nılmaz. EDİTÖR YAYINLARI
           mıştır�                                             2�           II�          B�          b�
           \ Saatler  geçtikçe  yollara  daha  mahzun  bir  ıssızlık  çökü-  •  Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere
           yordu�                                              üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur.
        •   Bazı kısaltmaların sonuna konur.                 X   Örnekler

        X   Örnekler                                            \ Cebinde maaşından geriye 1�000 TL kalmıştı.
           \ Doç� (doçent), Prof� (profesör), Cad� (cadde), Sok� (sokak),     \ Hastalıktan ölenlerin sayısı 680�149’u bulmuştu.
           s� (sayfa), Alm� (Almanca)...                        \ İki binli yıllarda 1�000�000’dan altı sıfır atılmıştı.
           \ Prof� Dr� Peter Agre, tercihleri bilimden yana olan gençlere
           bilimin peşinden ayrılmamalarını söylüyor.        •   Genel ağ adreslerinde kullanılır.
           \ Yeni evimizin adresi: Kayalık Mah� Kanyon Cad� Kırlangıç   X   Örnekler
           Sok� Ozan Apt� No�:10/5.                             \ Beceri  temelli  soruları  http://meb�gov�tr  adresinde  bulabi-
                                                               lirsin.
        •   Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur.         \ Sınavlara http://firat�edu�tr adresinden giriyorduk.
        X   Örnekler                                         •   Bibliyografik künyelerin sonuna konur.
           \ 1� (birinci), 2� (ikinci), IV� Murat, 1200� Sokak...
           \ Hayati 6� sınıf, kardeşi de 2� sınıf öğrencisiydi.  X   Örnekler
           \ O devirde II� Mahmut’un yenilikleri ön plandaydı.    \ Abdülbaki  Gölpınarlı,  Nasreddin  Hoca,  İnkîlap  Kitabevi,
                                                               Ankara, 1996�
        •   Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbi-    \ J. J. Rousseau, Toplum Sözleşmesi (Çev. V. Günyol), Tür-

           rinden ayırmak için konur.                          kiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2006�
        X   Örnekler                                         •  Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır.
           \ 23�04�1920 tarihi Türkiye Cumhuriyeti için önemlidir.  X   Örnekler
           \ İstanbul 29�05�1453 tarihinde fethedilmiştir.      \ Öğretmen tahtaya şu işlemi yazmıştı: 5 � 25 = 125
              ŗ   NOT                                           \ İzlediğim filmde “2 � 2 = 4” işleminin doğruluğu sorgulanı-
            ¡   Tarihlerde  ay  adları  yazıyla  da  yazılabilir.  Bu   yordu.
              durumda ay adlarından önce ve sonra nokta kulla-
                                                             Virgül (,)
            X   Örnekler                                     •   Birbiri ardınca sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük grup-
               \ 23 Nisan 1920       \ 29 Mayıs 1453           larının arasına konur.
        •   Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya kısa çizgiyle ay-  X   Örnekler
           rılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan sonra konur.    \ Semt pazarından elma, portakal, mandalina aldıktan sonra
                                                               kitapçıya uğramayı düşünüyorum.
        X   Örnekler                                         Eş görevli sözcükleri ayırmıştır.
           \ 1, 2 ve 5� maddeler gereği bu hükmü uygulamak zorunda-    \ Dilimiz  ne  kadar  değişirse  değişsin  Fuzûlî’nin,  Bâki’nin,
           yız.                                                Nedîm’in, Galip’in daima okunacağına kaniyim.
           \ MÖ VII-VIII� yüzyıllarda yazılan Homeros’un İlyada ve Ode-  Eş görevli sözcükleri ayırmıştır.
           sa’sında, yönetimlerin kaynağı ile ilgili çeşitli pasajlar geç-    \ Hint Masalları, Binbir Gece Masalları, Keloğlan Masalları
           mektedir.                                           da Dede Korkut Hikâyeleri gibi ilk anlatıldığı biçimini korur.
           \ 5, 6 ve 7� soruları bu tabloya göre cevaplayınız.  Eş görevli sözcük gruplarını ayırmıştır.

         130    Türk Dili ve Edebiyatı
   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135