Page 21 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 21

4.                             RASYONEL SAYILAR


           BÖLÜM








                   RASYONEL SAYILAR                       Kesir Çeşitleri
                                   a
           a, b ∈ Z ve b ≠ 0 olmak üzere    biçiminde ifade edilen   Payı paydasından küçük olan kesirlere basit kesir denir.
                                   b                      3  1   99
          EDİTÖR YAYINEVİ
           sayılara rasyonel sayılar denir. Bu sayıların oluşturduğu   5  ,   2  ,   100  , ... vb.
           kümeye rasyonel sayılar kümesi denir. Bu küme Q sem-
           bolü ile gösterilir.                           Payı paydasına eşit veya payı paydasından büyük olan
                                                          kesirlere bileşik kesir denir.
                                                          5  7  100  101
           I   ÖRNEK                                        ,   ,   ,   , ... vb.
                2                                         5  5  23   99
           1 -      ifadesini tanımsız yapan değer kaçtır?
              x + 3
                                                          Önünde  tam  sayı  olan  basit  kesirlere  tam  sayılı  kesir
           A) -4     B) -3      C) -2     D) 0     E) 2   denir.
                                                           1   7     1   9
                                                          2  , 3  , 100  , 1  , ... vb.
                                                           5   9     2   11
           ˜   ÇÖZÜM

           Rasyonel sayılarda veya kesirlerde payda 0 (sıfır) olma-
           malıdır.                                       Rasyonel Sayılarda Dört İşlem
                2    1(x + 3) - 2   x + 1
           1 -      =          =                          Toplama - Çıkarma İşlemi
              x + 3     x + 3    x + 3
                                                          ²  Paydalar eşitlenir. Toplama işleminde paylar toplanır,
           Payda = x + 3 olup x + 3 ≠ 0 olmalıdır.
                                                            çıkarma işleminde paylar çıkarılır, paya yazılır. Ortak
           x + 3 = 0 ⇒ x = -3'te payda sıfır olur. Sayı tanımsız olur.  payda, paydaya yazılır.




           I   ÖRNEK

                    9               1                     I   ÖRNEK
                   11       0       0       -3            2 +   1   -   1   -   1    işleminin sonucu kaçtır?
                                                             4   2   16
                    1              ò16
                  -         ñ5             -100              21       23        27        27       25
                   100              5                     A)        B)       C)        D)        E)
                                                             16       16        16        17       16
           Yukarıda  verilen  sayılardan  kaç  tanesi  rasyonel
           sayıdır?
           A) 8      B) 6      C) 4      D) 2      E) 1

                                                          ˜   ÇÖZÜM
                                                          Paydaları eşitleyelim.
           ˜   ÇÖZÜM                                       2  +  1  −  1  −  1
                                                                   2
                                                               4
                                                           1
            9  0  , -  3  , -  1   ,   ò16   =  4  , -  100   sayıları rasyoneldir.  (16)  (4)  (8)  16
                                                                      (1)
              ,
           11 1    1  100   5   5    1
                                                          32 4 8 1+ −−  36 9−  27
           1   sayısı tanımsız ve ñ5 sayısı irrasyoneldir.    16      ⇒  16  =  16
           0
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26