Page 16 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 16
11.
SÖZEL MANTIK
BÖLÜM
SÖZEL MANTIK Akıl yürütme: Önermelere dikkat ederek verilen bilgileri
yorumlamak, çıkarımda bulunmaktır.
Doğru düşünme sanatı olarak tanımlanan mantık, sınav-
larda sözel mantık başlığı altında karşımıza çıkar. Bu Muhakeme: Akıl yürütme yoluyla var olan sorun(lar)a
EDİTÖR YAYINEVİ
başlık okuduğunu anlama, akıl yürütme, analiz yapa- çözüm bulmak için çıkarımlarda bulunmaktır.
bilme, çıkarımlarda bulunabilmeyi ifade eder. Öncül: Sorularda verilen önermelerden her biridir. Soru-
nun çözümüne dair ipuçlarının yer aldığı kısımdır.
Bağlantılı sorular şeklinde ve her sınavda (KPSS için) 3
veya 4 soru şeklinde oluşturulan bu sorular, Türkçe bölü-
münde sözel mantık başlığı altında verilir.
Sorularda Kullanılan Bazı Unsurlar
Sözel mantık sorularının problem çözme becerisi kazan- Kişiler: Ayşe, Burak, Deniz, usta, öğretmen, A kişisi...
dırma, olay ve durumlar arasında ilişki kurmayı sağlama,
muhakeme yeteneği kazandırma ve paragraf sorularını Yerler: Okul, müze, turistik kent, matbaa, kale...
daha hızlı çözmeyi sağlama gibi katkıları vardır. Zaman: Günler, aylar, yıllar, saatler...
Yönler: Doğu, batı, aşağı, yukarı, ön, arka, alt, üst...
SÖZEL MANTIK SORULARININ ANALİZİ Nesneler: Kitaplar, meyveler, araçlar...
Sözel mantık soruları genel bir açıklama kısmı, önerme- İlişkiler: Akrabalık, usta-çırak, arkadaşlık...
ler kısmı ve soru kısmından oluşur.
² Açıklama kısmında, genellikle soruyu çözüme kavuş-
turacak olan unsurlar bir arada verilir. Böylece soruda SÖZEL MANTIK SORULARI ÇÖZÜLÜRKEN
eşleştirilmesi veya sıralanması istenen unsurlar DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
bir arada verilmiş olur. Bu bölümde yer alan bilgiler
soruyu hangi yöntemle çözmemiz gerektiğine dair ¯ Sözel mantık soruları kurgusal bilgiler içerir. Sorular
ipuçları barındırır. çözülürken kurgusal olan bilgiler olabildiğince somut
hâle getirilmelidir. Bilgiler zihinde canlandırılmalı ve
² Önermeler kısmında, sorunun çözümünü sağlayacak zihinde canlandırılan bilgiler kâğıda dökülmelidir.
asıl bilgilere yer verilir. Açıklama kısmındaki kurgunun Bilgiler sınıflandırılarak birbiriyle ilişkilendirilmelidir.
ilişkileri bu bölümde yer alır. Verilen bilgiler arasında ¯
kesin bilgilerin yanında ihtimalli durumlara da yer ¯ Öncüllerdeki kesin bilgiler değerlendirildikten sonra
verilir. Bu da dikkatli olmamız gerektiğini ve her detayı ipuçları içeren öncüller yorumlanarak çıkarımlarda
not almamız gerektiğini vurgular. Sorunun çözümü bulunulmalıdır.
için çizeceğimiz şema ya da tablonun ana bilgileri bu ¯ Öncüllerde karmaşık bir hâl alan bilgiler bir tablo veya
bölümde yer alır ve bizi soruların çözümüne ulaştırır. şemayla görselleştirilerek somutlaştırılmalı ve daha
² Soru kısmı ise verilen kurgusal duruma dair istenile- kullanışlı hâle getirilmelidir.
nin yer aldığı bölümdür. Bilgiyi kullanabilme, analiz ve ¯ Öncüllerde veya soru kısmında yer alan “sadece,
sentez yapabilme ön plandadır. Bu kısımda yer alan yalnızca, aynı zamanda, kesinlikle” gibi ifadelere ve
“kesinlikle, kesin olarak” ifadelerine dikkat edilmelidir. bağlaçlara, olumsuz soru köklerine dikkat edilmelidir.
¯ Kurgusal gerçeklikte gereksiz bilgiler var olabilece-
ğinden bu bilgilerin ayıklanarak sadece anahtar ifa-
Sorularda Kullanılan Bazı Kavramlar
delerin dikkate alınması, sorunun çözümünde zaman
Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanabilen bilgi- tasarrufu sağlayacaktır.
leri ifade eden cümle veya cümlelerdir.
¯ Çözüm için oluşturulan şema veya tablodan sonra
Çıkarım: Verilen önermelerin doğru ya da yanlış olma her soru birbirinden bağımsız değerlendirilmeli ve
durumlarını değerlendirerek yeni bilgiler elde etmektir. seçenekler elenerek doğru cevaba ulaşılmalıdır.