Page 376 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Ünite: Mekansal Bilgi Teknolojileri

Büyük ve Küçük Ölçekli Haritaların Karşılaştırılması

Büyük Ölçekli Haritalar 1/100.000 Küçük Ölçekli Haritalar 1/1.000.000

• Paydası küçüktür� Küçültme oranı azdır� • Paydası daha büyüktür� Küçültme oranı fazladır�
• Hata oranı azdır� Ayrıntı fazladır� • Hata oranı fazladır� Ayrıntı azdır�
• Küçük yerleşim birimlerini gösterirler� (Şehir, kasaba gibi) • Büyük yerleşim birimlerini gösterirler� (Dünya, kıta
gibi�)
• Düzlem üzerinde daha geniş yer kaplar� İzohipsler arası •
yükselti farkı daha az olur (10 m, 20 m, 30 m gibi artar�) Düzlem üzerinde daha az yer kaplar� İzohipsler arası
yükselti farkı daha fazladır� (500 m, 1000 m gibi artar�)
KEDİTÖR YAYINLARI
Haritada Dağılışları Gösterme Yöntemleri öntemleri
Haritada Dağılışları Gösterme Y
Noktasal Aktarımlar
• Çeşitli noktasal semboller kullanılarak bilgi aktarımını içerir�

› “+,  , - , • gibi semboller kullanılabilir� Konut, maden yatakları, fabrikalar, volkanik dağlar, ağaçlar ve kuyular bu yöntemle
gösterilir�

Çizgisel Aktarımlar
• Uzunluk, hareket ve akışların gösterilmesinde kullanılır� Ulaşım, göç, akarsular, siyasi sınırlar, fay hatları ve sıradağlar gibi yön
ve harekete dayalı unsurlar bu şekilde verilir�

› “- - - - - , ” gibi çizgiler kullanılabilir�
Alansal Aktarımlar ve Profil
• Sınırları belli olan alanlar için kullanılan yöntemdir�
• Tarım alanı, göl, topraklar, ormanlar, denizler, okyanuslar, millî parklar gibi yoğunluk ve alansal dağılışlar bu şekilde verilebilir�

› “ , ” gibi farklı gösterimlerle alansal özellikler verilir�

K
Korokromatik Haritalarorokromatik Haritalar
• Yayılış alanları gösterilmek istenen bir coğrafi unsurun farklı renk veya desenler kullanılarak ifade edildiği tematik haritalardır�
• Korokromatik haritalarda sadece alansal dağılış gösterilebilir� Bu tür haritalar yoğunluk veya miktar belirtmez�

• Korokromatik haritalara dünyadaki kömür yataklarının dağılışını, Türkiye’deki toprak türlerini ve Türkiye’nin büyükşehir bele-
diyesine sahip illerini gösteren haritalar örnek olarak gösterilebilir�

Koroplet Haritalaroroplet Haritalar
• Belirli sınırların (kıta, ülke, il, ilçe vb�) bir coğrafi unsura ait sayısal değerlere göre renk veya desenlerle gösterildiği nicel (öl-
çülebilir olan) haritalardır�
• Koroplet haritalarda miktar veya yoğunluk verisine bağlı olarak dereceli bir renklendirme yapılır� Buna göre istatistiksel değiş-
kenler orantılı olarak gösterilir�
• Örneğin illere göre mısır üretiminin dağılışı gösterilmek istendiğinde üretim miktarı renk tonlarıyla ifade edilir�
• Nüfus miktarı, nüfus yoğunluğu, kişi başına düşen gelir, doktor başına düşen hasta sayısı gibi özelliklerin dağılışı gösterilmek
istendiğinde koroplet haritalar kullanılır�

I
Izoplet ve Izometrik Haritalarzoplet ve Izometrik Haritalar
• Belirli bir ögenin eşit yoğunluk veya dağılım değerlerinin birleştirilmesiyle oluşan hatların gösterildiği tematik haritalara izoplet
harita adı verilir�

376 Coğrafya