Page 202 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

4. Tema: Dilin Zenginliği

4. TEMA ÖĞRENME İÇERİKLERİ Psikolojik roman (tahlil romanı): İnsanın iç dünyasını, bilin-
çaltını, olayların insanın ruh dünyasına etkilerini anlatan ro-
ROMAN
man türüdür.
• Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların, insan ilişkilerinin Polisiye roman: Polisiye olayların konu edildiği; aksiyon, gi-
ve psikolojisinin uzun bir şekilde yer ve zaman bağlamın- zem, heyecan, korku vb. ögeler içeren roman türüdür.
da anlatıldığı düzyazı şeklindeki edebî türe “roman” denir. Tezli roman: Toplumsal veya siyasal bir sorunu konu edinen,
İnsanı en iyi anlatan, tanıtan ve onun psikolojisini en net bir tez içeren roman türüdür.
şekilde yansıtan tür romandır. “Roman” sözcüğü, Latince Egzotik roman: Uzak ve yabancı ülkelerin doğa ve insanlarını
“Roma dili” manasından türetilmiş ve daha sonrasında bu konu edinen roman türüdür.
türde yazılmış eserlere genel olarak bu ad verilmiştir.

• Uzun bir yapıda oluşturulan romanlarda anlatılanlar, yazar- Konularına Göre Roman Örnekleri
lar tarafından kurgulanmaktadır. Yani yaşanabilecek olay- Monte Cristo Kontu (Monte Kristo
lar yazar tarafından kurgulanır. Yazar, bir gerçeklik kurgu- Macera romanı Kontu)-Alexandre Dumas (Aleksan-
layarak insanların o kurgusal dünyadan haberdar olmasını, dır Duma)
o dünyanın içine dahil olmasını, farklı hayatlar yaşamasını Sosyal roman Yaprak Dökümü-Reşat Nuri Güntekin
amaçlar. Bir yazarın düş gücü ve hayal dünyası ne kadar Bilim kurgu ro- Ben Robot-Isaac Asimov (Ayzek Ezi-
genişse eserde anlatılan olay ve durumlar da o kadar zen- manı mov)
gin olacaktır.
Tarihî roman Küçük Ağa-Tarık Buğra
Romanın Özellikleri
Fantastik roman Yüzüklerin Efendisi-Tolkien (Tolkin)
• Yaşanmış ya da yaşanması muhtemel olaylar anlatılır. Psikolojik roman Eylül-Mehmet Rauf
• EDİTÖR YAYINLARI
Romandaki gerçeklik kurgusal bir gerçekliktir.
• Hikâyelere göre daha uzundur. Polisiye roman Sherlock Holmes (Şarlok Holms)-Sir
Arthur Conan Doyle (Sör Artur Konan
• Olay, zaman, mekân ve kişi gibi yapı unsurları vardır. Doyl)
• Anlatıda üç farklı bakış açısı bulunmaktadır. Tezli roman Yaban-Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bu tür eserlerde gözlem ön plandadır. Egzotik roman İzlanda Balıkçısı-Pierre Loti (Piyer
• Eserde yer alan kahramanlar karakter ile tip olarak ikiye Loti)
ayrılır ve kahramanlar tüm yönleriyle anlatılır.
• Mekânların ayrıntılı tasviri yani betimlemesi yapılır. Yansıttıkları Edebî Akımlara Göre Roman Örnekleri

Konularına Göre Romanlar Klasik roman Telemaque (Telemak)-Fénelon (Fe-
nelon)
Macera (serüven) romanı: Günlük hayatta az rastlanan ilgi
Romantik roman Sefiller-Victor Hugo (Viktor Hügo)
çekici olayları, okuyucuda heyecan ve merak uyandıracak bi-
çimde anlatan roman türüdür. Realist roman Kırmızı ve Siyah-Stendhal (Stendal)
Sosyal roman: Sınıf çatışması, geçim sıkıntısı, göç gibi top- Natüralist roman Nana (Nana)-Émile Zola (Emil Zola)
lumsal ve ekonomik sorunları veya birtakım töreleri ele alan
roman türüdür. Egzistansiyalist Bulantı-Sartre (Sartr)
roman
Bilim kurgu romanı: Gelecekte olabilecek olayları bilimsel bir Ulysses (Yulises)-James Joyce (Cey-
yaklaşımla, hayal gücünü de kullanarak anlatan roman türüdür. Modern roman
mis Coys)
Tarihî roman: Tarihî olayları ve kişileri konu alan roman türüdür. Postmodern Gülün Adı-Umberto Eco (Umberto

Fantastik roman: Gerçeküstü olay, kişi ve yerleri konu alan roman Eko)
roman türüdür.

202 Türk Dili ve Edebiyatı