Page 199 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

3. Tema: Anlamın Yapı Taşları

2. Aşağıdaki gezi yazısını okuyalım. Okuduğumuz metinle ilgili uzun bir minaresi bulunan Kutup Minare saat dilimlerine göre
tablodaki yönergeleri uygulayalım. dizayn edilmiş özel bir yapıttır.
HİNDİSTAN Delhi’de bulunan Lotus Tapınağı Bahailikle bağlantılıdır. Dün-
yanın çeşitli yerlerinde bulunan 7 Bahai Tapınağı’ndan sonun-
Hindistan, bir taraftan modernleşme sürecini tüm hızı ile ya- cusu Delhi’deki lotus çiçeği biçimindeki beyaz mermerden ve
şarken bir taraftan da geleneksel hayatın kodlarını kendinde 45 lotus yaprağı kullanılarak şekli verilmiş olan tapınaktır. Yeni
sıkı tutuyor. Bir taraftan sokaklarda insan hayatı için tehlike Delhi’deki bu tapınak 1986’da tamamlanmış ve pek çok mima-
oluşturan elektrik kabloları her yeri kaplarken bir taraftan oto- ri ödül almıştır. Tapınağın özelliği 9 girişinin olmasıdır. 9 giriş,
rikşaların sesleri, diğer bir taraftan havalimanına inen uçak dünyada 9 dinin varlığını gösteren bir inançtan esinlenilmiştir.
sesleri Hindistan’ın hangi yüzüne bakmanız gerektiğini size Bahai yazıtlarında belirtildiği ve emredildiği gibi yapının içinde
sorgulatıyor. İnsan hayret ediyor, yükselen bir süper güç ola- herhangi bir resim ya da heykel yer almaz.
EDİTÖR YAYINLARI
rak modern Hindistan mı yoksa toplumun içinde bulunduğu
sefaleti hâlâ yaşayan Hindistan mı? Şimdi tarihin derinliklerine yani Agra şehrine geçelim. Agra’yı
Agra yapan Taç Mahal’dir. Herhalde Agra için söylenebilecek
Çok zengin bir tarihi mirasın izlerini sokaklardaki insanlardan,
şehirlerdeki tarihi eserlerden hissedebiliyorsunuz. Ancak ne en temel şey, bir imparatorluk başkenti olmasının her halin-
yazık ki İslam dünyasının bıraktığı eserler gerektiği şekilde den belli olduğudur. Taç Mahal’in en etkileyici iki yerinden söz
muhafaza edilmiyor. Eski Delhi’deki Cuma Mescidi’ne gittiği- edilebilirse şüphesiz biri Şah Cihan’ın Taç Mahal’i uzaktan iz-
nizde İslam’ın gönlünüze verdiği huzur aşina bir şekilde var lediği o pencerenin önü. Diğeri de insanı içindeki pencereleri
iken aynı zamanda sert ifadeler ile uyarı tabelaları, suyun ak- açmaya iten harika eser, “Mümtaz Mahal, bir bahtiyarı cihan.
madığı çeşmeler, temizliğin sorun olduğu bir bölgede ayakta Bir sevdiği var, ardında bıraktığı; kabrini uzaktan seyrederek
kalan bir mescit ile karşılaşıyorsunuz. sükûn bulan.”
Konu eski Delhi’den açılmışken, itiraf emek gerekir ki Eski Del- Söz konusu üniversite olursa elbette Delhi için ilk akla gelen
hi bambaşka bir dünya. Tarihi eserlerden Cuma Mescidi ve Kı- Jawarharlal Nehru Üniversitesi’dir. JNU kampüsü şehrin gü-
zıl Kale’yi gezdiğinizde Eski Delhi’nin çarpıcılığı gözler önüne rültüsünden stresinden adeta soyutlanmış gibi. JNU ismini
seriliyor. “Halka inmek” yahut “halkı görmek” sanırım asıl ora- Hindistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Nehru’dan alıyor. 1965 yılında
da mümkün. Kalabalık, dar, korna sesleri, peşinizi bırakmayan devlet eli ile kurulmuş.
dilenciler, sürekli ellerinize bir şeyler tutuşturan satıcılar, hepsi Ziyaret esnasında mescitlerde ve dini yapılardaki genellikle
ayrı bir karmaşanın içine sürüklüyor sizi. pembemsi renkteki taş yapıtlar ilginizi çekecektir. Bu rengin
Eski Delhi’den söz ettik ama Yeni Delhi’yi de unutmamak la- insanda bıraktığı duygular biraz karışık... Bizim kendi ülke-
zım. Yeni Delhi günümüz Hindistan’ın resmi başkenti. Hindis- mizde pek rastlamadığımız bir renk olması dolayısıyla verdiği
tan tam bağımsızlığını kazandıktan sonra başkent Kolkata’dan hisleri tam tarif etmek mümkün olmayabilir. Ancak kırmızıya
Delhi’ye taşınmış ve âdeta yeni bir yerleşim alanı oluşturul- yakın olması insanı biraz itse de içindeki coşkuya insanı dâhil
muştur. Yeni Delhi Eski Delhi’ye nazaran güneye kurulmuş, eden bir tarafı da var bu rengin
geniş caddeleri olan, yeşillik alanı bol olan bölgeler olarak bi- Hindistan’da iken uğranması gereken önemli yerlerden biri de
linir. Özellikle Çanakyapuri ve İndia Gate alanları son derece meditasyon merkezleridir. Bir sürü meditasyon yapan insanın
temiz ve geniş düzlüklere sahip yerlerdir. arasında buluveriyorsunuz kendinizi. Müthiş sessiz bir ortam.
Delhi ekonomik açıdan çok canlı bir yer. Şehrin uzak bölge- Çıt çıkmıyor, dışarıdaki gürültüye rağmen. Ve filler... Olmazsa
lerinde kurulmuş olan endüstri fabrikaları her ne kadar şehir- olmazlardan. Her ne kadar binme imkânı da olsa eziyet olma-
de hissedilmese de üretimin bol olduğu bir şehirdir. En çok sın diye binmeseniz de sevmeyi tercih edebilirsiniz. İnsanlarla
göç alan büyük kentlerden biridir. Her eyaletten farklı insanlar iç içe olan filler adeta evcilleşmiş ve hatta arkadaş olmuş du-
Delhi’de mevcuttur. Mesela Kuzeydoğu Hindistanlıların yoğun rumdalar.
olarak yaşadığı yer olan Munirka bölgesi Delhi’de bulunmak- Hindistan gezisinden çıkarmamız gereken bir ders var ise o
tadır. Lajpat Nagar orta sınıfın açık alan alışveriş merkezidir da Hindistan’ın kitaplardan okumakla, filmler veya belgeseller
ama aşırı derecede Afgan nüfusu olduğu için bölge âdeta Af- izlemekle tanınamayacağı, keşfedilemeyeceğidir. Zira Hindis-
gan Nagar olarak da anılmaktadır. Aynı zamanda gün geçtikçe tan’ın her sokağı, her şehri başka bir dünya, başka bir kültür-
artan büyük alışveriş merkezleri de New Delhi’de orta sınıf ve dür. Sosyolojik olarak farklılıkların günlük hayatta en derinden
üst sınıfa hitap etmektedir. hissedildiği Hindistan için toplumsal araştırmaların arttırılması
Delhi’de ikinci önemli yer Kutup Minaresi bölgesidir. Delhi sul- Türkiye’deki ilmi çalışmalar için yeni perspektifer açacaktır.
tanlarının inşa ettiği bir medrese külliyesidir. Ortasında geniş Zeynep Çavuşoğlu (Hindistan Notları)

Türk Dili ve Edebiyatı 199