Page 138 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

1. Tema: Sözün İnceliği

• Kaynak olarak verilen kitap veya makalelerin künyelerine ŗ NOT-2
ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır. ¡ Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde
büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik söz-
X Örnekler lerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır.
\ Sait Faik [ Abasıyanık ], Bütün Eserleri, İstanbul, 1986.
X Örnek
\ Peyami Safa [ Server Bedi ], Yalnızız, İstanbul, 1985� \ Bu Yönetmelik’in 3’üncü maddesini incelememiz
gerekecek.
Düzeltme İşareti ( ^ ) \ Adı geçen Kanun’un 13. maddesinin b bendi ile
ilgili değişiklik yapılmış.
• Yazılışları aynı ancak anlamları ve söylenişleri farklı olan

sözcükleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin ŗ NOT-3
XEDİTÖR YAYINLARI
üzerine konur. ¡ Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıl-
dığında kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır.
X Örnekler X Örnek
\ hal → sebze, meyve vb. şeylerin satıldığı yer \ Kanuni’nin (Sultan Süleyman) 72 yaşında Ziget-
hâl → durum, vaziyet, tavır var Seferi’ne çıktığını biliyor muydunuz?
\ aşık → eklem kemiği \ Hakkari’de Bir Mevsim’de (“O” adlı kitap), doğu
insanının yıllarca çektiği ve çok az dillendiren
âşık → vurgun, tutkun sıkıntıları gözler önüne serilmektedir.
\ hala → babanın kız kardeşi
hâlâ → şimdiye kadar, henüz • Kişi adlarından sonra gelen saygı ve ünvan sözlerine geti-
rilen ekleri ayırmak için kullanılır.
Kesme İşareti (’) X Örnekler

• Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme \ Ali Bey’e yakıştırılan bu lakaplar, doğrusu çokça saygısız
sözlerdi!
işareti ile ayrılır. \ Nuran Hanım’dan sonra Hatice Hanım da mahalleden

X Örnekler taşınmıştı.
\ Türkiye’nin \ Tevfik Fikret’le \ Ayşe Sultan’ın yemeklerini yapabilir miyiz ki?
\ Ankara’ya \ Arap’ım \ Samsun’dayken Mustafa Kemal Paşa’ya birçok resmi emir-
\ Anadolu’nun \ Kazak’sınız ler gönderilmişti.
\ İsmet İnönü’yü \ Karahanlı Devleti’nde • Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur.
\ Namık Kemal’den \ Süveyş Kanalı’nın X Örnekler
\ Minik Serçe’nin \ Mars’ta \ ABD’nin yeni yaptırımları, ülkeleri zor durumda bırakmıştır.
\ Oğuz Atay’mış \ Taş Devri’ne \ 2012 yılında TİKA’nın (Türk İşbirliği ve Koordinasyon
\ Orhan Pamuk’tur \ Resmî Gazete’de Ajansı) başlattığı kazı çalışmaları “Kanuni Türbesi Projesi”
\ Yusuf Atılgan’sa \ Borçlar Kanunu’nda adı ile devam etmektedir

Örnekler • Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur.
\ Milli Eğitim Temel Kanunu’na göre bazı yasakların gün- X Örnekler
deme gelmesi söz konusuymuş. \ Saat 10.00’da, 1923’te yaşananları anmakla ilgili bir top-
\ Necip Fazıl ve Nazım Hikmet, Cumhuriyet Dönemi Türk lantı yapılacakmış.
Edebiyatı’na damga vurmuş şairlerdir.
\ Nisanın 3’üncü haftası, barajlar %80’lik bir doluluk oranına
ŗ NOT-1 ulaşmış.
¡ Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş oldu- •
ğunda ekten önce kesme işareti kullanılır. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayır-
mak için konur.
X Örnek
\ Galata’dan karşıya geçerken nostaljik bir bulut X Örnekler
üzerinizi kaplar da gitmez bir daha. \ Sınav 1 Ağustos’ta yapılacakmış.
\ Süleymaniye’den bir ezan sesi yükseliyor, inanç- \ 14.06.2024 Cuma’nın Bilim Kurulu sonuçları açısından
sızların asla duyamayacağı bir ses. önemli olduğu söylenebilir.

138 Türk Dili ve Edebiyatı