Page 35 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 35

4. ÜNTE: ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDALAAN TÜRKYE                          PARAGRAF TESTİ  4

          1  Osmanlı  Devlet�’nden  Cumhur�yet  Dönem�’ne  kalan   3  Atatürk fes� kaldırıp yer�ne Batılı ülkeler�n de kullandığı
             Darulfünun’a bağlı b�rkaç fakülte yen� Türk Devlet�’n�n   şapkayı get�rerek �şe başladı. Bundak� amaç, Türk m�l-
             �ht�yaçlarını karşılayacak düzeyde değ�ld�. Atatürk’e göre   let�n�n görünüş olarak da Batılı toplumlarla uyumunu
             ülken�n kalkınab�lmes� �ç�n eğ�t�m sev�yes�n�n yükselt�l-  sağlamaktı. Sosyal alanda yapacağı bu değ�ş�m�n �lk
             mes� ve b�l�msel çalışmaların yapılması gerek�yordu. Bu   �şaret�n� Kastamonu’yu z�yaret� sırasında, halkı şapka
             nedenle İsv�çrel� b�r pedagog ve s�yasetç� olan Profesör   �le selamlayarak verd�. Gez� süres�nce yaptığı konuşma-
             Albert Malche (Albert Malşe) Türk�ye’ye davet ed�ld� ve   larda çağdaş kıyafetlerle �lg�l� öneml� mesajlar verd�. Bu
             kend�s�nden ün�vers�te s�stem�n�n yen�den düzenlenmes�   gel�şmelerden sonra 25 Kasım 1925’te Şapka G�y�lmes�
             �ç�n b�r çalışma yapması �stend�. Malche’n�n hazırladığı   Hakkında Kanun çıkarıldı. Bu kanunla fes yasaklanarak
             rapordan hareketle ün�vers�te reformu oluşturmak �ç�n   devlet memurlarının şapka g�ymes� zorunlu hâle get�r�ld�.
             hazırlıklar yapıldı. −−−−−                            Şapka �nkılabı çağdaş b�r toplum olmanın sembolü olarak
                                                                   görüldü. Şapka �nkılabı toplum tarafından ben�msen�nce
             Düşüncen�n akışına göre parçanın sonuna aşağıda-
             k�lerden hang�s�n�n get�r�lmes� daha uygundur?        3 Aralık 1934’te Bazı K�sveler�n G�y�lemeyeceğ�ne Da�r
                                                                   Kanun çıkarıldı. Bu Kanun �le de hang� d�n ve mezhep-
             A)  Bu hazırlıklar sonunda Türk D�l Kurumu kuruldu.   ten olursa olsun �badethaneler�n dışında, �nsanların d�nî
             B)  1933’te çıkarılan b�r kanunla Darulfünun kaldırılarak   kıyafetle gezmeler� yasaklandı.
                yer�ne İstanbul Ün�vers�tes� kuruldu.              Aşağıdak�lerden hang�s� bu parçadak� anahtar söz-
             C)  Tüm hazırlıklar tamamlanarak Türk Tar�h Kurumu ku-  cükler arasında yer almaz?
                ruldu.
                                                                   A) Mezhep                B) Şapka
             D)  Çıkarılan b�r kanunla M�ll� Eğ�t�m Bakanlığı kuruldu.
                                                                   C) Kıyafet               D) Kanun











                                                                4  M�llî Mücadele yıllarında yabancı ajanlar, bazı tekkelere
                                                                   sızmış ve bu tekke yönet�c�ler� üzer�nden halkı �syana
                                                                   teşv�k etm�şlerd�. Cumhur�yet’�n �lanından sonra da şeyh
                                                                   unvanını kullanan bazı k�ş�ler devlete karşı ayaklanma
                                                                   çıkarmışlardı. Bu gel�şmeler üzer�ne halkın d�nî duygula-
                                                                   rının kötüye kullanılmasını önlemek �ç�n Tekke ve Zav�ye-
                                                                   ler�n Kapatılması Hakkındak� Kanun çıkarılarak tekke ve
          2  (I) Cumhur�yet’�n �lk yıllarında güzel sanatlar pol�t�kasında   zav�yeler kapatıldı (1925). Böylece toplumsal alanda çağ-
             müz�k ön plana çıkmıştır. (II) Müz�k alanında köklü değ�-  daşlaşma ve la�kleşme adına öneml� b�r adım atıldı. Aynı
             ş�kl�klere g�d�lm�ş, çok sesl� Türk müz�ğ�n�n temeller� bu   kanunla şeyh, derv�ş, mür�t, dede ve sey�t g�b� unvanla-
             dönemde atılmıştır. (III) Atatürk tarafından Avrupa’ya gön-  rın kullanılması ve bu unvanların sembolü hâl�ne gelm�ş
             der�len genç müz�syenler Avrupa’dan döndükten sonra   elb�seler�n g�y�lmes� de yasaklandı. Böylece ayrıcalıkların
             “Türk Beşler�” adıyla anılmışlardır. (IV) 1924 yılında Anka-  kaldırıldığı eş�t b�r toplum oluşturulmaya çalışıldı.
             ra’da “Mus�k� Muall�m Mekteb�” kurularak bu okula, opera
             ve t�yatro bölümler�n�n eklenmes�yle “Ankara Konserva-  Buna göre tekke ve zav�yeler�n kapatılmasının gerek-
             tuvarı” açılmıştır.                                   çeler� arasında aşağıdak�lerden hang�s� yer almaz?

             Parçanın anlam bütünlüğü d�kkate alındığında numa-    A)  La�k ve çağdaş b�r toplum oluşturmak
             ralandırılmış cümleler�n hang�s�nden sonra “Bu bes-   B)  Sosyal alanda eş�tl�k sağlamak
             tec� ve yazarlar yen� kurulan cumhur�yet�n resm� müz�k   C)  S�yasallaşmış  bu  kurumların  faal�yetler�ne  son  ver-
             pol�t�kasını gerçekleşt�rmeye başlamışlardır.” cümles�n�n   mek
             get�r�lmes� uygun olur?
                                                                   D)  Şeyhül�slamların yetk�ler�n� D�yanet İşler� Başkanlığı-
             A) I         B) II         C) III        D) IV           na devretmek

                                                        Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      35
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40