Page 12 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 12

5. ünİte: rOMan                                                         PARAGRAF TESTİ  1

          1  Romantizm, XIX. yüzyılın başından ortalarına kadarki   3  Romantizmde yazar, ilgi çekici ve olağanüstü olaylara
             dönemde hemen hemen bütün Avrupa’da hâkim olan        yer verir. Olayların abartılı ve sürükleyici olmasına dik-
             sanat/edebiyat akımıdır. Akıl ve sağduyuyu önemseyen   kat eder. Romantizmde yazar, olay ve kişilere öznel bir
             klasisizm akımına bir tepki olarak çıkan romantizm; tarihî,   biçimde müdahale eder. Okuyucuyu dilediği gibi yönlen-
             dinî ve millî değer ve duyguların, tabiata yönelişin, kişisel   dirir ve sürükler, roman kişilerine karşı tarafsız değildir.
             yorumların, abartılı duyguların, ideallerin hâkim olduğu   Romantizm anlayışıyla yazılan eserlerde seçkin ve kurallı
             bir akımdır. Bu akımın etkisiyle yazılan romanlarda yazar,   bir üslup yerine kurallara pek aldırmayan, renkli bir üslup
             akıl ve sağduyu yerine duygu ve hayali tercih eder. Eser-  vardır. Romantizmde yer alan tasvirler genellikle öznel
             lerde  kötümserlik,  hüzün  ve  melankoli  ön  plandadır.   niteliktedir. Yazar o anki ruhsal durumu nasılsa tabiatı ve
             Kahramanlar, ayırıcı özelliklere sahip sosyal toplulukla-  dış dünyayı ona göre algılar. Tasvirler, bir bakıma yazarın
             rın temsilcisi olan genel tipler değil, bireysel özellikleriyle   ruhsal durumunu yansıtan bir araçtır.
             var olan karakterlerdir.
                                                                   Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya getirilebilecek
                GİRİŞ YAYINLARI
             Parçadan hareketle romantizm ile ilgili olarak aşağı-  başlıklar arasında olamaz?
             dakilerin hangisine ulaşılamaz?
                                                                   A)  Romantizm
             A)  1800’lü yıllarda Avrupa’da etkili olan sanat akımıdır.  B)  Romantizm Akımının Özellikleri
             B)  Toplumun  genelinde  görebileceğimiz  karakterler   C)  Romantizmde Yazarın Esere Etkisi
                eserlerde yer almıştır.                            D)  Romantizm Akımının Esere Yansıması
             C)  Kendisinden önce başka bir akım daha edebiyat dün-  E)  Romantizm Akımına Mensup Yazarlar
                yasında etkisini göstermiştir.
             D)  Duygulu bir anlatımın hakim olduğu metinlerde var-
                dır.
             E)  Duyguların işlenmesinde aşırıya kaçılmıştır.





                                                                4  Johann  Wolfgang  Goethe  (Yohen  Volfgang  Göte),
                                                                   François  Rene  de  Chateaubriand  (Fransua  Rene  de
          2  Romantizmin belirgin özelliklerinden biri de uzaklara   Şatöbiriyan), Walter Scoot (Voltır Sıkut), Alphonse de
             kaçıştır. Bu anlayışla oluşturulan eserlerde var olan ve   Lamartine (Alfons de Lamartin), Alexandre Serguievitch
             içinde yaşanılan olumsuz durumlardan hayalî mekânlara,   Puşkin (Aleksandır Serguvic Puşkin), Alexandre Dumas
             tarihin derinliklerine, egzotik ülkelere ve tabiata yönelme   (Aleksandır Duma), Victor Hugo gibi sanatçılar roman-
             söz konusudur. Tarihin parlak ve güzel çağlarına dönüş;   tizm anlayışına bağlı olarak eser vermişlerdir. XIX. yüz-
             içinde bulunulan anın, şimdinin sıkıcılığından kaçma vası-  yıl dünya edebiyatına yön veren Victor Hugo’nun dışında
             tasıdır. İçinde bulunduğu ortamdan sürekli kaçma hâli,   Rus edebiyatında Lev Nikolayeviç Tolstoy (Lev Nikola-
             romantik sanatçıların hayatı ve olayları bir zıtlık içinde   yevik Tolstoy) Savaş ve Barış, Fiodor Mihayloviç Dosto-
             (beden-ruh, ideal-gerçek, hürriyet-esaret, hayat- ölüm   yevski (Fiyodor Mihayloviç Dosteyevski) Suç ve Ceza,
             vb.) algılamasına sebep olur.
                                                                   İvan Turgenyev Babalar ve Oğulları, Nikolay Gogol Ölü
             Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden    Canlar; Fransız edebiyatında Stendhal (Sitendal) Kırmızı
             hangisidir?                                           ve Siyah, Balzac (Balzak) Vadideki Zambak; İngiliz ede-
                                                                   biyatında Charles Dickens (Çarls Dikıns) İki Şehrin Hikâ-
             A)  Romantizmde, yaşanılan zamandan geçmişe ve ha-
                yale kaçış görülmektedir.                          yesi adlı eserleriyle yüzyılın önemli yazarları arasında yer
                                                                   alırlar.
             B)  Romantizmde  olaylar  daima  hayali  diyarlarda  geç-
                mektedir.                                          Bu parçaya hakim olan düşünceyi geliştirme yolu
                                                                   aşağıdakilerden hangisidir?
             C)  Romantizmde, hayattan zevk almayan tipler ele alın-
                maktadır.                                          A) Benzetme                     B) Tanımlama
             D)  Romantizmdeki kişilerde bir mutsuzluk hakimdir.   C) Karşılaştırma                D) Örneklendirme
             E)  Romantizmde zıtlıklar konu edilmektedir.          E) Sayısal verilerden yararlanma

                                                                    giriş Yayınları / 10. Sınıf türk Dili ve edebiyatı  29
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17