Page 60 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

60 [ HALK ŞİİRİ / ÂŞIK TARZI HALK ŞİİRİ ]

17
Dedim inci nedir dedi dişimdir
Dedim kalem nedir dedi kaşımdır
Dedim on beş nedir dedi yaşımdır
Dedim daha var mı dedi ki yok yok
Köroğlu der durman edek cengimiz
Bundan belli olsun yiğit hangimiz
Üç saat sürmeli burda hengimiz
Tarih yazın şu dağlara nişane
EDİTÖR YAYINEVİ
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki şiir kitabında bulunan parçaların ortak özelliklerin-
den biri değildir?
A) Nazım biçimleri B) Gelenekleri C) Nazım türleri
D) Ölçüleri E) Nazım birimleri

18 Köroğlu’yum medhim merde yeğine 19 Emrah der ki düştüm dile
Koç yiğit değişmez cengi düğüne Bülbül figan eder güle
Sere serpe gider düşman önüne Güzel sevmek bir sarp kale
Ölümü karşılar meydan içinde
Ya alınır ya da alınmaz
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?

A) Tapşırma söz konusudur
B) Klişeleşmiş söz ve anlatımlara yer veril-
miştir.
C) Yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Bir semainin son dörtlüğüdür.
Verilen dörtlük için aşağıdakilerden E) 4 + 4 duraklı, 8’li hece ölçüsüyle söylen-
hangisi söylenemez?
miştir.
A) Şiirin son dörtlüğünden alınmıştır.
B) Konuşma diline yakın bir dil kullanılmış-
tır.
C) Ses benzerlikleri vardır.
D) 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
E) Nazım türü taşlamadır.

Varsağı: Bu nazım şekli Anadolu’nun güneyinde yaşayan Var- Varsağıların şekil ve içerik özellikleri şunlardır:
sak Türkleri tarafından söylendiği için bu adla anılmaktadır. y Şekil bakımından semaiye benzemektedir.
Göçer hâlde yaşayan Varsakların yaşam tarzına da uygun bir
şekilde bu türün ezgilerinde dirençli bir söyleyiş tarzı hâkimdir. y Kafiye şeması xaxa, bbba, ccca şeklindedir.
Bu şiirlerde meydan okuyan mertçe bir hava olduğundan “Bre, y Hece ölçüsünün 4+4 duraklı 8’li kalıbıyla yazılır.
be, behey, hey” gibi ünlemlere yer verilir. y Varsağılarda hayattan, tarihten şikâyet gibi konular da işlenir.
y Şiirin son dörtlüğünde genellikle şair mahlasına yer verir.
y Halk edebiyatında en çok varsağı söyleyen Karacaoğlan’dır.