Page 63 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ HALK ŞİİRİ / DİNİ - TASAVVUFİ HALK ŞİİRİ ] 63

5 Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tü- 8 Aşağıdakilerden hangisi tekke şiirinin
müyle dini-tasavvufi halk şiiri nazım bi- genel özelliklerinden biri değildir?
çimlerine yer verilmiştir?
A) Öğüt verici bir niteliği vardır.
A) İlahi - nefes- şathiye - devriye - nutuk B) Daha çok hece ölçüsü kullanılmıştır.
B) Nefes - devriye - semai - nutuk - şathiye C) Şiirlerde genellikle ilahi aşk ve tasavvuf
C) Semai - koşma - destan - ilahi - devriye konuları işlenmiştir.
D) Devriye - tuyuğ - ilahi - şathiye - nefes D) Kimi tekkelerde şiirler musiki ve raks eş-
E) Rubai - ilahi - nefes - devriye - nutuk liğinde söylenmiştir.
E) Şiirlerin ilk söyleyeni belli olmadığı için
E) Dili; âşık edebiyatına göre sade, divan YAYINEVİ
bu şiirler anonimdir.

6 Dini-tasavvufi halk şiiri ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
9 Evrende yaratılmış her şeyin Allah’tan gel-
A) Hem aruz hem hece vezni kullanılmıştır. diği ve Allah’a döneceği görüşünü işleyen
B) Allah, insan, felsefe, doğruluk, ibadet şiirlere .................. denir. Bu şiirler konuları-
na göre bölümlere ayrılır. Yaratılışın başlan-
gibi konular işlenmiştir.
EDİTÖR kilerden hangisi getirilmelidir?
gıcı ve sonu gibi konular işlenir.
C) Şiirlerde dini lirizm ön plandadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda-
D) Şiirlerin çoğu ezgilidir.
edebiyatına göre ağırdır.
C) devriye
A) deme
B) şathiye
E) varsağı

D) semai

7 Yunus okur diller ile
Ol kumru bülbüller ile
re tarikat kurallarının, tasavvufun incelikle-
Hakk’ı seven kullar ile 10 ....................... tarikata yeni girmiş dervişle-
Çağırayım Mevla’m seni rinin anlatıldığı nazım türüdür.
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakiler- Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıda-
den hangisidir? kilerden hangisi getirilmelidir?

A) Ağıt B) İlahi C) Koşma A) İlahi B) Cumhur C) Nutuk
D) Gazel E) Mâni D) Şathiye E) Koşma

y Şiirler ağırlıklı olarak müzik eşliğinde söylenmiştir. İlahi: Allah’ı övmek, O’na dua etmek ve en büyük aşkın Allah
y Hece ölçüsünün kullanıldığı şiirlerde dörtlük, aruz ölçüsünün aşkı olduğunu belirtmek amacıyla yazılmış; belirli bir ezgiyle
kullanıldığı şiirlerde ise beyit nazım birimi kullanılmıştır. okunan dini - tasavvufi halk şiiri nazım şeklidir. Mevlevilerde
y Dini- tasavvufi halk şiirinin en yaygın nazım türü ilahidir. Bu- “âyin”, Halvetilerde “durak”, Gülşenilerde “tapuğ”, Alevi-Bektaşi
nun yanında nefes, nutuk, devriye, şathiye de bu şiir geleneği tarikatlarında “deme, nefes”, kimi tarikatlarda da “cumhur” adı-
içinde değerlendirilir. nı alır. İlahi denince akla gelen ilk isim şüphesiz Yunus Emre
olmaktadır.