Page 67 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ DİVAN ŞİİRİ ] 67

6 Divan edebiyatının ilk şairi sayılır. 13. yüzyıl- 8 • Matla beytinden sonra gelen beyittir.
da yaşayan şair, din dışı konularda Türkçe
şiirler yazmıştır. Selçuklu sultanı Alaaddin • Makta beytinden önce gelen beyittir.
Keykubat’ın isteği üzerine yirmi bin beyitten • Gazelin en güzel beyti bu adla anılır.
oluşan bir Selçuklu Şehnâmesi yazmıştır. • Her beyti aynı güzellikte söylenen gazel-
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakiler- lerdir.
den hangisidir? Aşağıda verilenlerden hangisiyle ilgili
yukarıda herhangi bir açıklama yapılma-
A) Mevlana mıştır?
B) Şeyhi
zılır. EDİTÖR YAYINEVİ
C) Süleyman Çelebi A) Hüsn-i matla B) Beytü’l gazel
D) Ahmedi C) Yek avaz gazel D) Hüsn-i makta
E) Hoca Dehhani E) Yek ahenk gazel

9 Kalbim yine üzgün seni andım da derinden
7 Kaside nazım biçimiyle ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisinde bilgi yanlışı var- Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
dır? Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
A) Din ve devlet büyüklerini övmek için ya-
Yukarıda verilen dörtlükle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) İşlediği konuya ya da redif ve uyağa
göre adlandırılır. A) Şarkı nazım şekliyle yazılmıştır.
C) 33 ile 99 bentten oluşur. B) Kafiye düzeni aaaa şeklindedir.
D) Uyak biçimi aa ba ca … şeklindedir. C) Anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
E) Şairin mahlasının geçtiği beyte taç beyit D) Toplumsal bir konu ele alınmıştır.
denir. E) Ahenk unsurlarına önem verilmiştir.

y Arapça ve Farsça tamlamaların yoğun olduğu bir dil kulla- y Bütün güzelliği yerine parça güzelliği önemsenmiştir.
nılmıştır. y Hayale dayalı bir şiirdir. Gerçek hayat ve insan yerine ideali-
y Anlaşılması zor söz sanatlarına yer vermek bir hüner olarak ze edilmiş hayat ve insan anlatılır.
görülmüştür.
y Duygu ve düşünceler kalıplaşmış sözlerle yani mazmunlarla y Kuralcı ve belirli kalıpların dışına çıkılmayan bir şiirdir.
ifade edilmiştir. Bu durum şairlerin özgürlüğünü kısıtlamıştır. y Gazel, mesnevi, kaside ve rubai gibi Arap ve İran edebiyatı
Somut konular yerine soyut konular işlenmiştir. Söyleyiş ko- nazım şekillerinin yanı sıra Türklere ait olan şarkı ve tuyuğ
nudan daha önemlidir. nazım şekilleri de kullanılmıştır.