Page 68 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

68 [ DİVAN ŞİİRİ ]
10 Allah’ın varlığını ve birliğini konu alan ka- 12 Çeşmüm acı yaş ile ağularla kanupdur
sidelere .....…..I…....... Allah’a yalvarma, Cism ise yanıpdur
yakarma konulu kasidelere …..…II…..… ve
Hz. Muhammed’i (sav.) ve din büyüklerini Ol çeşm-i siyeh neyleyem efsane sanupdur
öven kasidelere de .....…III.....… adı veril- Gönlüm usanupdur
mektedir.
Yukarıdaki şiir aşağıdaki nazım şekille-
Yukarıdaki numaralanmış yerlere sıra- rinden hangisiyle yazılmıştır?
sıyla aşağıdakilerden hangisi getirilme-
lidir? A) Tuyuğ B) Murabba C) Musammat
EDİTÖR YAYINEVİ
I II III D) Müstezat E) Mesnevi
A) tevhid münacat naat
B) tevhid naat münacat
C) münacat tevhid naat
D) münacat naat tevhid 13 Aşağıdakilerden hangisi divan edebiya-
E) naat münacat tevhid tının bir özelliği değildir?
A) Soyut ve tasavvufi konuların işlenmesi
B) Arap ve Fars edebiyatlarının yoğun et-
kisinin olması
C) Nazım birimi olarak sadece beyit kulla-
nılması
D) Sanatlı ve süslü bir üslubun kullanılması
E) Şiirde tam ve zengin uyaklara fazlaca
yer verilmesi

11 Halk arasında sevilen ve saygı duyulan
insanların ölümünden duyulan acıyı yansı- 14 Bilmem kime, bilmem neye uyduk gittik
tan kasidelerdir. Bu şiirler halk edebiyatın- Gâhi meye gâhi ney’e uyduk gittik
da ağıt, İslamiyet’ten önceki dönemde ise Erbab-ı zekâ rivayı mezhep bildi bizi
sagu olarak adlandırılmıştır. Bizler dil-i divaneye uyduk gittik

Yukarıda verilen açıklama aşağıdaki na- Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakiler-
zım türlerinden hangisiyle ilgilidir? den hangisi olabilir?

A) Hicviye B) Mersiye C) Medhiye A) Mâni B) İlahi C) Rubai
D) Tegazzül E) Fahriye D) Türkü E) Terkibibent

y Şiirler konularına göre tevhit, münacat, naat, methiye, fahri- konu birliği bulunan gazellere yek-ahenk gazel, her beyiti
ye, mersiye, hicviye gibi adlar almıştır. aynı söyleyiş özelliğinde olan gazellere ise yek-avaz gazel
Divan Şiiri Nazım Şekilleri denir.
Gazel: Divan edebiyatında aşk, şarap, tabiat ve kadın konularını y Gazelin ilk beyitine matla, son beyitine makta adı verilir.
işleyen şiirlere gazel denir. Gazel, beyitlerle yazılır ve beyit sayı- y Matla beyitinden sonra gelen beyite hüsn-i matla, makta be-
sı 5 - 15 arasında değişir. yitinden bir önceki beyite ise hüsn-i makta denir.
Gazelin şekil ve içerik özellikleri şunlardır: y Gazelin kafiye şeması aa, ba, ca ... şeklindedir.
y Gazelin en güzel beytine beytü’l gazel, beyitleri arasında