Page 9 - 10. SINIF MATEMATİK FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

1. ünİte: sayma ve olasılık PARAGRAF TESTİ 4

1 Hayat boyunca çoğu kez sonucu tam bilinmeden bir- 3 Tekrarlanabilen, farklı tekrarında farklı sonuçlar elde edi-
çok karar verilir. Aslında bu kararlar verilirken farkında lebilen süreçlere birer deney denir. Bir deneyde elde edi-
olunarak ya da olunmayarak olası sonuçlar göz önünde len sonuçların her birine o deneye ait çıktı denir. Örneğin
bulundurulur ve istenilen duruma göre gerçekleşme ola- havaya madenî para atma bir deneydir ve burada yere
sılığı yüksek olan seçimler yapılır. Örneğin liselere girişte düşen madenî paranın üst yüzündeki “yazı” ya da “tura”
yapılan sınav sonucuna göre lise tercihi yapılırken alınan sonuçları bu deneye ait çıktılardır. Bir deneyin bütün çık-
puanla en iyi tercihin yapılabilmesi için yerleşilebilecek tılarının kümesine o deneyin örnek uzayı denir. Örnek
okulların üniversiteye öğrenci yerleştirme başarı yüzdesi, uzay, genellikle E ile gösterilir. Örnek uzayın her bir alt
öğrencilerine sunduğu sosyal gelişim etkinlikleri, ulaşım kümesine olay denir. Boş kümeye imkânsız olay, E örnek
imkânları, öğle yemeği hizmeti gibi kriterleriyle ilgili araş- uzayına ise kesin olay denir.
tırma yapılır. İhtiyaçları en fazla karşılama ihtimali olan Parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşı-
okul tercih edilir.
lamaz?
Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneylerin her yapılışında aynı sonuçlar çıkmayabi-
A) Olasılıkların kullanıldığı yerleri sıralamak lir.
B) Olasılıkların hayatımıza yansımasını dile getirmek B) Çıktı, elde edilen bir neticedir.
C) Hayatımızın ihtimaller üzerine kurulu olduğunu anlat- C) Bir deneyde birde fazla çıktı olabilir.
mak D) Deney sonuçları birer uzay teorisi olarak kabul edilir.

D) Olasılıklarla ilgili örnekleri işlemlere dökmek E) Deney sonuçlarında kesinlikler ve imkânsızlıklar ola-
E) Hayatımız boyunca birçok kez sonunu kestiremedi- bilir.
ğimiz kararlar vermek zorunda kaldığımızı anlatmak

4 (I) Fransız matematikçi Pierre de Laplace (Piyer Dö Lap-
las), 1812’de Théorie Analytique des Probabilités (Teori
Analitik De Probabilite) (Analitik Olasılık Kuramı) adlı
kitabında bir dizi yeni fikir üretmiş ve matematik tekniği
ortaya çıkarmıştır. (II) Laplace ise olasılıkla ilgili fikirle-
2 (I) Çiftçiler ekme, gübreleme ve hasat zamanlarını hava
durumu raporuna göre belirlerler. (II) Ameliyat olacak bir rini birçok bilimsel ve pratik probleme uygulamıştır. (III)
hastaya doktor tarafından ameliyatın başarı yüzdesinin Laplace’dan önce olasılık teorisi sadece şans oyunlarının
söylenmesi, hastanın ameliyatı kabul edip etmemesine matematiksel bir analizi ile ilgili olarak görülüyordu. (IV)
yardımcı olur. (III) Sigorta şirketleri; araç sigorta tutar- Böylece matematiğin pek çok dalında olduğu gibi olasılık
larını aracın yıl içerisinde kaza yapma sayısı, marka teorisinin geliştirilmesi de Laplace’ın çeşitli uygulamala-
ve modeli, yaşı ve trafikte bulunma sıklığı gibi kriterleri rıyla tetiklenmiştir. (V) İstatistik, genetik, psikoloji, eko-
göz önünde bulundurarak belirler. (IV) Günlük hayatta nomi ve mühendislik gibi alanlar olasılığın önemli birer
yukarıda bahsedilen bu ve benzeri durumlarla ilgili karar uygulama alanıdır.
verilirken beklenen bir olayın gerçekleşme ihtimali göz Parçadaki numaralandırılmış cümlelerden hangileri
önünde bulundurulmaktadır. (V) Bu da hayatın olağan yer değiştirirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış
akışına ters düşmektedir. olur?

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi A) I ve II B) I ve IV
düşüncenin akışını bozmaktadır? C) II ve III D) III ve V

A) I B) II C) III D) IV E) V E) IV ve V

markaj yayınları / 10. sınıf matematik 9
MARKAJ YAYINLARI