Page 10 - 10. SINIF MATEMATİK FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 4 1. ünİte: sayma ve olasılık

5 Şifreleme tarihi 3500 yıl öncesine kadar uzanır. Şifre keli- 7 Gerçekleşmesi kesin olan olayların olasılığı 1; gerçekleş-
mesi İngilizce “cipher” (sayfır) olarak yazılır ve Arapça- mesi imkânsız olan olayların olasılığı ise 0 olarak tanım-
daki “sıfr” yani sıfır kelimesinden gelir. Birkaç şifreleme lanmıştır. Olasılık kavramı kesin veya imkânsız dışındaki
örneği verilecek olursa şunlardan bahsedilebilir: Roma olaylar için de bir “olabilirlik” ölçüsü tanımlar. Bu ölçü 0 ile
İmparatoru Julius Caesar (Culius Sezar) MÖ 60-50 yıl- 1 arasında bir gerçek sayı olarak ifade edilir ve olayın ola-
larında Roma alfabesindeki harflerin yerini değiştirerek sılığı adını taşır. Bir A olayının olasılığı P(A) ile gösterilir.
oluşturduğu şifreleme yöntemini devlet haberleşmesinde Söz gelimi bugün yağmurun yağması, yolda yürürken ilk
kullanmıştır. Bu yöntem, şifrelenecek metindeki her harfin gördüğümüz arabanın kırmızı olması, sınıfın kapısından
alfabede kendisinden 3 sonraki harfle değiştirilmesiyle giren ilk öğrencinin erkek olması olaylarının 0 ile 1 ara-
elde edilmiştir. sında birer olasılık değeri vardır.
Sezar’ın şifreleme yöntemine göre alfabemizdeki Buna göre aşağıdakilerden hangisi olasılık olarak
“dçüçtk” harfleri ile aşağıdaki sözcüklerden hangisi ifade edilemez?
şifrelenmiş olabilir?
A) Rastgele işaretlenen bir sorunun cevabının doğru
A) Başarı B) Kazanç olma ihtimali
C) Eğitim D) Bilgin B) Halil’in okuldan eve gitmesi
E) Tasarı C) Bir çekilişin kazanılma şansı
D) Aşırı yemek yemeden dolayı şişmanlama riski
E) Bulutlu bir havada yağmurun yağma ihtimali

6 Diğer bir şifreleme yöntemi ise her harfe bir sayı belir-
leyen “ebced” hesabıdır. (I) Ebced hesabı harflere sıra- 8 Gerçekleştirilen deneyin karmaşıklığına bağlı olarak bazı
sıyla bir sayı değeri verilmesiyle meydana getirilen bir olayların olasılığının kesin olarak hesaplanması mümkün
hesaplama sistemidir. (II) Daha çok tarih belirtmekte olmayabilir. Örneğin, bir basketbol oyuncusunun bir ser-
kullanılmıştır. (III) Cümledeki harflerin ebced tablosun- best atışta sayı kaydetmesinin olasılığı tanımlı olmasına
daki sayısal karşılığı ile bir olayın tarihini belirlemeye rağmen bu değer tam olarak bilinemez. Ancak bu oyun-
tarih düşürme denir. (IV) Bir başka yöntem Almanların cunun son iki senedeki serbest atışlardaki isabet oranına
2. Dünya Savaşı’nda Scherbius (Şerbius) tarafından icat dayalı olarak bir tahmin yürütülebilir.
edilmiş yer değiştirme ile şifreleme prensibine dayanan
Enigma makinesini kullanmasıdır. (V) Bu makine ile Parçanın dil ve anlatımı için aşağıdakilerin hangisi
gerçekleştirilen Alman ordusuna ait şifreleme sistemi, söylenemez?
İngilizler tarafından kırılarak savaşta İngilizlere üstünlük A) Farklı düşünmeye yönlendiren bir ifade kullanılmıştır.
sağlayan önemli bir faktör olmuştur. B) Destekleyici ve açıklayıcı bir ifadeye yer verilmiştir.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- C) Yeterlilik anlamı taşıyan ifadeler kullanılmıştır.
raf numaralandırılmış cümlelerin hangisiyle başlar? D) Bir deyime yer verilmiştir.

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Düşünce, sayısal verilerle geliştirilmiştir.

10 markaj yayınları / 10. sınıf matematik
MARKAJ YAYINLARI