Page 39 - 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 39

8. ÜNTE: HABER METN                                                   PARAGRAF TESTİ  1

          1  Haber, b�r olay ve b�r olgu üzer�ne ed�n�len b�lg�d�r. Haber   3  Haber metn� kend� �ç�nde bütünlük taşımalıdır. Haberle-
             metn� �se elde ed�len b�lg�ler�n gazete, derg� g�b� yayın   r�n toplumun gen�ş b�r kes�m�n� �lg�lend�rmes�ne, d�kkat
             organları ya da telev�zyon, radyo g�b� �let�ş�m araçlarıyla   çek�c� ve çarpıcı olmasına, özell�kle başlığının kend�n�
             topluma duyurulması amacıyla hazırlanan yazılı met�n-  okutacak ve d�nletecek n�tel�k taşımasına önem ver�l�r.
             lere  den�r.  Haber  metn�n�  yazan  k�ş�  anlatılanlar  kar-  Haber�n daha önce yayımlanmamış, duyulmamış olması
             şısında tarafsızdır. Olay bütün yönler�yle, �nandırıcı b�r   gerek�r. Haber met�nler�ndek� b�lg�ler güven�l�r kaynaklar-
             şek�lde anlatılır, konu günceld�r.                    dan alınmalıdır. Haber yazma sürec�nde b�lg� ve belge
                                                                   toplamak kadar onları sınıfl andırmak, b�r sıraya koymak;
             Buna göre aşağıdak�ler�n hang�s� b�r haber n�tel�ğ�
             taşımaz?                                              ney� yazacağına ney� yazmayacağına karar vermek de
                                                                   o kadar öneml�d�r. Bu sürec� düzenleyen en öneml� tek-
             A)  Ps�koloj�k sorunlarından dolayı �nt�har etme g�r�ş�m�n-  n�klerden b�r� 5N 1K kuralını habere uygulamaktır. “Ne,
                de bulunan b�r vatandaşımız pol�s ek�pler�nce �nt�har   Nerede, Ne zaman, Nasıl, Neden (N�ç�n), K�m” sorularının
                etmekten vazgeç�r�ld�.                             cevabının b�r haberde olması okuyucuya öneml� b�r b�lg�
             B)  Öğretmen, öğrenc�ler�ne yarın sınav yapacağı b�lg�-  sunmuş olacaktır.
                s�n� verd�.                                        Buna göre aşağıdak� haber met�nler� 5N 1K kuralına
             C)  Yoğun kar yağışı ve buzlanma neden�yle z�nc�r tak-  göre �ncelend�ğ�nde hang�s� daha uygundur?
                mayan araçların traf�ğe çıkmasına �z�n ver�lmed�.
                                                                   A)  Yetk�l�ler,  yarın  yapılacak  �haleye  herkes�n  hazırlıklı
             D)  Uzmanlarca,  yarınk�  hava  sıcaklığının  mevs�m  nor-  geleceğ�ne �nanıyordu.
                maller�n�n üzer�nde olacağı bel�rt�ld�.
                                                                   B)  Şeh�r stadında yapılacak maçı taraflar ve sey�rc�ler
             E)  Bayram alışver�ş� hareketl�l�ğ� esnafın yüzünü güldür-  heyecanla beklemeye başladı.
                meye devam ed�yor.
                                                                   C)  Val�,  bugün  kent  meydanında  düzenlenen  29  Ek�m
                                                                      tören�nde günün anlam önem� neden�yle etk�ley�c� b�r
                                                                      konuşma yaptı.
                                                                   D)  Akşamlar, hayatımın vazgeç�lmez anları olmaya de-
                                                                      vam ed�yordu.
                                                                   E)  Geçen sene �k� ülke arasında yapılan t�car� anlaşma
                                                                      sonucunda ekonom�de canlılık görülmeye başladı.









          2  (I)  Haber  met�nler�n�n  yazımında,  haber�n  türüne  ve
             haber� yapacak k�tle �let�ş�m aracına göre bazı tekn�kler
             kullanılır. (II) Bu tekn�klerden en çok kullanılanları p�ram�t
             ve ters p�ram�tt�r. (III) Ters p�ram�t tekn�ğ� �se haber�n can
             alıcı noktalarının metn�n başında ver�ld�ğ� d�ğer ayrıntı-  4  Haber met�nler�nde nesnel b�r anlatımı vardır. Bu met�n-
             ların önem sırasına göre sıraya konduğu tekn�kt�r. (IV)   lerde toplumun merak duygusu g�der�l�r. Haber met�nler�
             P�ram�t tekn�ğ�; habere �l�şk�n ayrıntıların metn�n sonuna   açık, anlaşılır b�r d�lle yazılır. Haber�n başlığı kapsayıcı ve
             bırakıldığı  tekn�kt�r.  (V)  Ayrıca  haber,  g�r�ş  ve  gövde   �lg� çek�c� olacak şek�lde düzenlen�r. Haber metn�n�n g�r�ş
             bölümler�nden oluşur.                                 bölümü haber�n ne olduğunu açıklayıcı özell�kler taşır.
                                                                   Haber bu özell�kler d�kkate alınarak yazılır.
             Parçadak� numaralandırılmış cümlelerden hang�ler�
             yer değ�şt�r�rse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış   Buna göre aşağıdak�ler�n hang�s� b�r haber metn�nde
             olur?                                                 olması gereken özell�kler arasında sayılmamıştır?

             A) I ve II               B) I ve V                    A) Nesnell�k               B) Merak uyandırma
             C) II ve III             D) III ve IV                 C) Sade anlatım            D) Açıklayıcı
             E) IV ve V                                            E) Başlık ve �çer�ğ�n farklılığı

                                                                  Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      39
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44