Page 19 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 19

2. ünite: kalıtımın genel ilkeleri                                      PARAGRAF TESTI  2

          1  Eşeyli üreyen diploit canlılarda üreme ana hücrelerinden   3  Karakterlerle ilgili iki bireyin gametlerinin birleşmesine
             mayozla gametler oluşur. Gametlerde ana hücrenin yarısı   çaprazlama adı verilir. Çaprazlanan ebeveynlere paren-
             kadar kromozom bulunur. Çünkü mayozda homolog kro-    tal döl (atasal döl/P dölü), yavrularına F  dölü (filial/oğul
                                                                                                     1
             mozomlar birbirinden ayrılarak farklı gametlere taşınır.   döl) denir. F  dölünde elde edilen heterozigot genotipli
                                                                             1
             Kromozomlar ve alellerin hangi gamete taşınacağı şansa   bireylere monohibrit adı verilir. İki monohibrit bireyin çap-
             bağlıdır. Gametlerde homolog kromozomlardan yalnızca   razlanmasına monohibrit çaprazlama denir. F  dölünün
                                                                                                          1
             biri bulunduğundan her karakterle ilgili bir alel vardır.   kendi arasında çaprazlanmasıyla oluşan kuşağa F  dölü
                                                                                                             2
             Canlıların  özellikleri  taşıdıkları  genlerin  kontrolünde   denir. Mendel, tüm özellikleri taşıyan ilk üç kuşağı (P, F
                                                                                                                  1
             ortaya çıktığı için mayozda alellerin gametlere taşınması   ve F ) izlemiş ve tüm sonuçları kayıt altına alınmıştır.
                                                                       2
             olasılık ilkeleriyle hesaplanmaktadır. Homozigot genotipli   Parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıdakiler-
             (AA) bireyde A geninin gametlere taşınma olasılığı %100   den hangisi olabilir?
             iken heterozigot genotipli (Aa) bireyde A ve a geninin
             gametlere taşınma olasılığı %50 A, %50 a’dır. Mendel   A)  Atasal Döl
             ilkelerini öğrenmek için döllenmede kullanılan gamet   B)  Monohibrit Çaprazlama
             çeşitlerinin oluşumunu iyi kavramak gerekir.          C)  Mendel Çalışmasının Özellikleri
             Parçanın anlatımında;                                 D)  Çaprazlama ve Karakter
             I�  Tanımlama                                         E)  Parental Döl ve Yavruları

             II�  Örneklendirme
             III� Sayısal verilerden yaralanma
             numaralandırılmış düşünceyi geliştirme yollarından
             hangileri kullanılmıştır?

             A) Yalnız I              B) Yalnız II
             C) Yalnız III            D) I ve III
             E) I, II ve III






          2
             I�  Bir ya da daha fazla karakter bakımından bağımsız   4  Mendel, bir karakter için farklı fenotipte homozigot bezel-
                genlere sahip homozigot genotipli bireyler mayozla   yeleri çaprazlayarak F  dölünü elde etmiştir. Örneğin
                                                                                       1
                tek çeşit gamet oluşturur.                         tohum şekli bakımından homozigot yuvarlak (DD) ve
                                                                   buruşuk (dd) tohumlu bezelyeler çaprazlandığında hete-
             II�  Homozigot karakter sayısı gamet çeşitliliğini değiş-  rozigot yuvarlak (Dd) tohumlu bezelyeler (F ) oluşmuştur
                tirmez.                                                                                1
                                                                   (melezleme). Mendel, F  dölünün bütün bireylerinin hete-
                                                                                       1
             III� AA , aa genotipli bireylerin oluşturacağı gametler tek   rozigot (Dd) olup birbirine benzediğini tespit etmiş olup
                çeşittir.                                          buna benzerlik ilkesi demiştir. Bireyin kendi genotipindeki
             IV� Oluşabilecek gamet çeşidi sayısı 2ⁿ ile hesaplanır. (n   bir bireyle çaprazlanmasına kendileştirme denir. F  birey-
                                                                                                            1
                heterozigot karakter sayısıdır.)                   lerinin kendileştirilmesi ile F  dölü elde edilir.
                                                                                           2
             V�  Bağlı genler iki ya da daha fazla karakter bakımından   Verilen parçada aşağıdakilerden hangisinin oluşumu
                homozigot ise tek çeşit gamet oluşturur.           hakkında bilgi verilmemiştir?

             Numaralandırılmış cümlelerin hangileri bir paragra-   A)  Heterozigot yuvarlak tohumlu bezelyelerin
             fın giriş cümlesi olamaz?                             B)  F  dölünün
                                                                       1
             A) I ve II               B) I ve III                  C)  Homozigot yuvarlak bezelyelerin
             C) II ve IV              D) II ve V                   D)  F dölünün
                                                                       2
             E) IV ve V                                            E)  Tohumlu bezelyelerin

                                                                              markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji  19
                                          MARKAJ YAYINLARI
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24