Page 17 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 17
2. ünite: kalıtımın genel ilkeleri PARAGRAF TESTI 1
1 Canlıların sahip oldukları özelliklerin dölden döle akta- 3 Genler; DNA üzerinde yer alan, belirli bir kalıtsal özellik
rılmasına kalıtım adı verilir. Ebeveynlerden (ana baba) şifreleyen birimlerdir. Bezelyede çiçek renginin beyaz ya
oğul döllere genlerle aktarılan özelliklere kalıtsal özellik- da mor olmasından sorumlu gen buna örnek olarak veri-
ler denir. Kalıtsal özellikler, canlılar arasında benzerlik ve lebilir. Genler, harflerle sembolize edilir ve hücre bölün-
farklılıkların ortaya çıkmasını sağlar. Kalıtsal özelliklerin mesi sırasında kromozomlarla yeni hücrelere taşınır.
nasıl ortaya çıktığını, oğul döllere nasıl aktarıldığını, gen- Eşeyli üreyen canlılarda, üreme ana hücreleri genellikle
lerin yapısını ve işleyişini inceleyen bilim dalına genetik mayoz geçirir ve genlerin gametlere dağılımı sağlanır.
(kalıtım bilimi) adı verilir. Mendel genetiğini kavrayabilmek Döllenme ile yeni canlıya taşınan genlerin tamamına
için kalıtımla ilgili bazı terimlerin bilinmesi gerekmektedir. genotip denir. Ebeveynlere ait özellikler döllenme ile oğul
bireylere geçmiş olur.
Bu parçada;
I� Kalıtsal özellik nedir? Parçadaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi
genlerle ilgili doğru bir bilgi değildir?
II� Mendel genetiğinin özellikleri nelerdir?
A) Kalıtsal özellikleri döllenme sonucu oluşan yeni bire-
III� Kalıtım bilimi ve genetik arasındaki farklar nelerdir?
ye taşırlar.
IV� Kalıtım nedir? B) Eşeyli üreyen dişi bireylere baskın olarak aktarılırlar.
sorularından hangilerinin cevabı vardır? C) DNA üzerinde bulunurlar.
A) I ve II B) I ve III D) Sembollerle gösterilebilirler.
C) II ve III D) I ve IV E) Hücre bölünmesinde hareket hâlindedirler.
E) I, II, III ve IV
2 Canlılar arasında çeşitlilik gösteren, dölden döle aktarıla- 4 Eşeyli üreyen canlıların vücut hücreleri, biri anneden
bilen ve bireylerin sahip olduğu niteliklerin her biri karak- diğeri babadan gelen toplam iki takım kromozoma
ter olarak adlandırılır. İnsanda saç ve göz rengi; bezelye- sahipse 2n ile gösterilir. 2n kromozomlu bu hücrelere dip-
lerde tohum şekli, çiçek rengi karaktere örnek verilebilir. loit hücre denir. Diploit hücrelerde homolog kromozomlar
Bir karakterin her bir farklı tipine özellik denir.
çiftler hâlinde bulunur. Homolog kromozomların karşılıklı
Aşağıdakilerden hangisi özelliğe örnek olarak veri- lokuslarında yer alan, biri anneden diğeri babadan gelen
lemez? ve aynı karakter üzerinde etkili olan gen çeşitlerinin her
birine alel adı verilir.
A) Saç renginin sarı olması
B) Göz renginin yeşil olması Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
C) Sakalların uzun olması A) Öznel anlatım B) Terim
D) Domates tohumunun yassı ve yuvarlak olması C) Tanım D) Açıklayıcı anlatım
E) Bazı gül renklerinin beyaz olması E) Sembol
markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji 17
MARKAJ YAYINLARI