Page 12 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTI 5 1. ünite: hücre bölünmeleri

5 Çelikle üremenin farklı bir şeklidir. Bir bitkiden alınan 7 Doku kültüründe bir bitkinin hücre, doku veya organ gibi
sürgünün (aşı) başka bir bitkinin gövdesine (anaç) eklen- kısımları kullanılır. Steril şartlarda ve uygun yapay besin
mesi tekniğidir. Aşılama yakın türler ya da aynı türe ait ortamında yeni doku, bitki ya da bitkisel ürünler elde
bireyler arasında yapılır. Bu sayede üstün veya istenilen edilir. Doku kültürü tekniğiyle istenilen özelliklere sahip
özelliklerin bir bitkide birleştirilmesi sağlanır. Örneğin bitkilerin çok fazla kopyası oluşturulabilir. Mısır, buğday,
kaliteli üzüm üretiminde meyve kalitesi yüksek aşılar, pirinç ve soya fasulyesi gibi bitkilerin ıslahı ve ticari üreti-
topraktaki hastalıklara dayanıklı anaç bitkiye uygulanır. minde bu yöntemden yararlanılır. Ayrıca ticari bahçecilik,
Meyve kalitesini belirleyen unsur aşının genleridir. Kolay seracılık ve çevre düzenlemelerinde melez orkide, gül,
yöntemlerle çoğaltılamayan türlerin yok olmasını önle- zambak ve manolya gibi süs bitkilerinin hızlı çoğaltılma-
mek amacıyla da aşılama uygulanır. sında bu yöntem kullanılır. Doku kültürü tekniği; üretimi
zor olan türlerin çoğaltılması, soyu tükenmekte olan tür-
Bu parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıda-
kilerden hangisi olabilir? lerin korunması ve ticari değeri olan bitkilerin çok sayıda
elde edilmesi gibi amaçlarla kullanılır.
A) Üreme Çeşitleri Bu parça dil ve anlatım yönünden değerlendirildi-
B) Çelikle Üreme ve Özellikleri ğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
C) Aşılama İle Üreme
A) Bilimsel bir dil kullanılmıştır.
D) Anaç Bitkinin Yapısı B) Bir konuda bilgi vermek amacıyla yazılmış bir maka-
E) Bitkilerde Uygulanan Üreme Çeşitleri leden alınmıştır.

C) Terimsel ifadeler sıklıkla kullanılmıştır.
D) Anlatımda tatma duyusundan sıkça yararlanılmıştır.
E) Örneklerle konu daha anlaşılır hâle getirilmiştir.

8 (I) NASA, 2015 yılında uzayda uzun bir süre kalmanın
insan bedeni üzerindeki etkilerini araştırmak için astronot
ikiz kardeşler Mark Kelly (Mark Keli) ve Scott Kelly (Sıkat
Keli) ile Twins Study (Tıvins Sıtadi, İkizler Çalışması) adını
verdiği çalışmayı başlattı. (II) Astronot Scott Kelly, Ulus-
lararası Uzay İstasyonu’nda bir yıl süreyle kalma kararı
alarak Mart 2015’te Dünya’dan ayrıldığında bu görev her-
6 Kök, gövde, dal, yaprak uçlarından ya da tohum kabu- kesi büyülemişti. (III) Gelecekte yapılması beklenen Mars
ğundan alınan küçük doku parçaları steril besi ortamına yolculuğu hepimizi heyecanlandırıyor fakat bundan önce
konur. Besi ortamındaki hücreler bölünüp çoğalarak kal- bu tür uzay yolculuklarının insan bedenini nasıl etkileye-
lus (düzensiz doku kümesi) oluşturur. Kallus, büyüme ceğini anlamamız gerekiyor. (IV) Yeryüzünde kalan ikiz
hormonu içeren ortama alınır. Patates kallusu gibi bazı kardeşi Mark Kelly’nin araştırmaya dâhil edilmesi de faz-
bitki kallusları bu aşamada hormona gerek duymaz. lasıyla merak uyandırmıştı. (V) NASA, uzun süreli uzay
Kallustan farklılaşan hücreler, kök ve gövdeye sahip yeni uçuşlarının neden olduğu biyolojik değişimleri denemek
bitkiler oluşturur. Bazı bitkilerde farklılaşan kallus hücre- ve gözlemlemek için kardeşlerden kan örneği ve diğer
lerinden embriyo oluşturulabilir. biyolojik örnekleri aldı.

Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yolların- Parçanın anlam bütünlüğünün sağlanabilmesi ama-
dan hangisi kullanılmıştır? cıyla hangi cümlelerin yer değiştirmesi gerekir?

A) Tanımlama B) Benzetme A) I ve II B) I ve III
C) Tanık gösterme D) Karşılaştırma C) II ve III D) II ve IV
E) Örneklendirme E) III ve IV

12 markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji
MARKAJ YAYINLARI