Page 8 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTI 3 1. ünite: hücre bölünmeleri

5 7 Bölünerek üreme, prokaryot canlılarda ve ökaryotik tek
I� Kanser tedavisinde kemoterapi ve radyoterapi yön- hücrelilerde görülür. Bölünerek üreme en hızlı üreme tipi-
temleri kullanılır. dir. Birey sayısı geometrik dizi şeklinde (2,4,8,16,32...)
artar. Prokaryotlarda bölünerek üreme, mitoz esasına
II� Kanser tedavisi uzun süren, pahalı ve zor bir süreci dayanmaz. Çünkü mitoz kelime anlamı olarak çekirdek
kapsar. bölünmesi demektir. Ata canlı, ikiye bölünerek ürer.
III� Kemoterapide kimyasal ilaçlar, radyoterapide ise rad- Ökaryot tek hücrelilerde, bölünerek üreme mitoz esasına
yoaktif ışınlar kullanılarak kanserli hücrelerin yok edil- dayanır. Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi gerçekleşe-
mesi ve etrafındaki sağlıklı dokulara zarar vermesinin rek iki yeni hücre oluşur. Bakterilerde önce DNA kendini
önüne geçilmesi hedeflenir. eşler ve eşlenme tamamlandıktan sonra DNA’lar birbi-

IV� Hastanın moralini yüksek tutmak, tedavi sürecini rinden ayrılır. Hücre zarı içeriye doğru çöker. Sitoplazma
olumlu etkilediğinden hastaya karşı anlayışlı ve şef- ikiye bölünür. ------Uygun koşullarda bazı bakteriler
katli davranmak çok önemlidir. yirmi dakikada bir bölünerek çoğalır.
V� Bu dönemde aile birliğine önem verilmeli ve aile birey- Anlam akışına göre parçada boş bırakılan yere aşa-
leri dayanışma içinde olmalıdır. ğıdakilerden hangisi getirilebilir?
Numaralandırılmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir A) Bazı canlılar kopan vücut parçalarının eksik kısımla-
paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama rını tamamlayarak yeni canlılara dönüşür.
aşağıdakilerden hangisi olur? B) Kromozomların yoğunlaşması çözülerek kromatin
A) II - III - IV - V - I B) III - II - V - I - IV ipliklere dönüşür ve çekirdek bölünmesi tamamlanır.
C) I - III - II - V - IV D) IV - I - II - III - V C) Mitoz ve amitoz bölünme evreleri üzerinden gerçek-
leşir.
E) V - I - II - IV - III
D) Üreme canlıların uygun ortamlara dağılıp hızla çoğal-
masını sağlar.
E) Arada hücre duvarı oluşarak bölünmeyle iki yeni bak-
teri meydana gelir.

6 Ana canlının döllenme olmaksızın yeni bireyler oluştur-
masına eşeysiz üreme denir. Eşeysiz üremeyle oluşan 8 Tomurcuklanmayla üreme tek hücreli bir mantar çeşidi
yeni canlılar, birbiriyle ve ana canlıyla aynı genetik özel- olan bira mayasında ve hayvanlardan hidra, mercan gibi
liklere sahiptir. Mutasyon gerçekleşmediği sürece kalıt- canlılarda görülür. Tomurcuklanma, ana bireyin vücu-
sal çeşitlilik sağlanmaz. Eşeysiz üreme canlıların uygun dunda mitozla oluşan çıkıntının (tomurcuk) gelişmesiyle
ortamlara dağılıp hızla çoğalmasını sağlar. Çevre koşul- yeni bir bireyin oluşmasıdır. Tomurcuklanma sonucu olu-
ları değişmediği sürece çevreye uyum sağlamış bireyler şan yeni bireyler ana bireye bağlı kalarak yaşamını sür-
oluşur. Ancak kural olarak eşeysiz üremede kalıtsal çeşit- dürürse koloni oluşur. Çok hücrelilerde tomurcuklanma
lilik olmadığı için değişen ortam şartlarına uyum güçle- sürecinde mitoz ve hücre farklılaşması görülür. Tek hüc-
şir. Eşeysiz üremenin temeli mitoza dayanır. Tek bir ata relilerde mitoz görülürken hücresel farklılaşma görülmez.
canlının olması yeterlidir. Çoğalma hızı yüksektir. Kısa Parçadaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi
sürede çok sayıda yavru bireyler oluşur. Eşeysiz üreme tomurcuklanarak üremenin özelliklerinden değildir?
tek hücrelilerin, bitkilerin, mantarların ve hayvanların
bazılarında görülür. A) Çok hücreliler uygun ortamda hızlı bir şekilde dağılıp
çoğalır.
Bu parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıda-
kilerden hangisi olabilir? B) Tomurcuklanma ana canlıda olmaktadır.
C) Bazı tek hücreli canlılarda ve deniz canlılarında mey-
A) Mantarlarda Döllenme
dana gelir.
B) Eşeysiz Üreme
D) Yeni canlı ana canlıdan kopma yapmak zorunda de-
C) Mitoz ve Mutasyon ğildir.
D) Eşeysiz Üreme Çeşitleri E) Üreyen canlıların gövdesinde çıkıntı denilen tomur-
E) Üreme ve Çevre cuk yapılar oluşmaktadır.

8 markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji
MARKAJ YAYINLARI