Page 7 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 7

1. ünite: hücre bölünmeleri                                             PARAGRAF TESTI  3

          1  Hücre döngüsü içinde gerçekleşen yaşamsal olaylar,   3  (I) Hücrelere özgü belirli bir ya da birkaç çeşit büyüme
             genlerin kontrolü altındadır. (I) Birçok hücrede hücre   faktörü  vardır.  (II)  Bölünerek  çoğalan  doku  hücreleri
             döngüsünün evreleri arasındaki ilişkiyi sağlayan kontrol   yeterli  sayıya  ulaştığında  büyüme  faktörü  etkisiyle
             noktaları vardır. (II) Bu kontrol noktaları kendinden önceki   bölünme  durdurulur.  (III)  Bazen  mutasyon  nedeniyle
             olaylar tamamlanmadan sonraki süreçlerin gerçekleş-   yeterli  düzeyde  büyüme  faktörü  taşımayan  hücreler
             mesini engeller. Bunun için kontrol noktalarında “Devam   bölünmeye devam eder, hücre döngüsü kontrolden çıkar.
             et!” sinyalleri verilir. (III) Hücre döngüsünün kontrolünde   (IV) Kontrolden çıkan bu anormal hücreler kendilerini yok
             “Devam et!” sinyalleri özel proteinlerce düzenlenir. (IV)   eder.(V) Ancak bu mekanizma da bozulursa hücreler,
             Hücre döngüsünün kontrol noktaları G , G  ve M kontrol   anormal şekilde çoğalır. Bir dokudaki anormal hücre küt-
                                             1
                                                 2
             noktalarıdır. G  kontrol noktasında hücrede metabolik   lesine tümör denir.
                         1
             olaylarda bir anormallik yoksa hücre bölünme büyüklü-  Parçadaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde
             ğüne ulaşmışsa “Devam et!” sinyali verilir. Bu sinyali alan   düşüncenin yönünü değiştiren bir ifadeye yer veril-
             hücre, döngünün diğer evresi olan S evresine geçer. (V)   miştir?
             Hücre tarafından “Devam et!’’ sinyali alınmazsa döngü G
                                                           1
             evresinde durur, S evresine geçemez. Bu durumda bazı   A) I     B) II     C) III     D) IV     E) V
             hücreler döngüden çıkarak G  evresi olarak adlandırılan
                                      0
             durgun döneme geçer.
             Bu  parça  iki  paragrafa  bölünmek  istense  ikinci
             paragraf hangi cümle ile başlar?

             A) I      B) II     C) III    D) IV      E) V




                                                                4  Tümörler; aynı dokuda kalıp yayılmıyorsa iyi huylu tümör,
                                                                   geliştiği dokuda kalmayıp vücudun diğer bölgelerine yayı-
                                                                   lıyorsa kötü huylu tümör olarak adlandırılır. Oluşan tümör
                                                                   hücrelerinin bulundukları yerden ayrılarak kan ve lenf
                                                                   yoluyla vücudun diğer kısımlarına yayılmasına metas-
                                                                   taz denir. Metastaz yapan tümor hücrelerine kanser adı
          2  Hücre döngüsünün kontrolünü bozan birçok etken vardır.   verilir. Kanserli hücrelerde normal hücrelere göre yapı
             DNA hasarının onarılmaması bunlardan birisidir. Kont-  ve fonksiyon değişiklikleri görüldüğü gibi çekirdekler nor-
             rol noktasındaki genlerin işleyişi sayesinde DNA eşlen-  malden daha büyüktür. Kanser hücreleri anormal olarak
             mesi sırasında oluşabilecek hatalar belirlenir ve onarılır.   bölünür. Kromozomlarda sayıca farklılıklar ve yapısal
             Hücre döngüsünü düzenleyen genlerde meydana gelen     bozulmalar meydana gelir. DNA ile RNA arasında oran
             mutasyonlarla hücre döngüsünün kontrolü bozulabilir.   bozulur.
             Mutasyonlar kendiliğinden oluşabildiği gibi virüsler, bazı   Parçadaki  bilgilere  göre  aşağıdakilerden  hangisi
             kimyasal maddeler, radyasyon ve X ışınları nedeniyle de   kanserli hücre ve normal hücre arasındaki farklar-
             oluşabilir.
                                                                   dan biri olamaz?
             Parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylene-    A)  Kanserli hücrede DNA ve RNA sayısı eşit olmadığı
             mez?
                                                                      için oranları bozulur.
             A)  Mutasyonların oluşumu tek bir nedene bağlı değildir.   B)  Kanserli hücre normal hücreye göre daha büyüktür.

             B)  Hücre döngüsünün kontrolünü sağlayan genler DNA   C)  Kanserli dokuda normal dokunun aksine çok sayıda
                hatalarını belirdikten sonra eşleşmeyi sağlar.        bölünen hücre ve düzensiz hücre dizilimleri mevcut-
             C)  Hücre döngüsünün kontrolü genlerle sağlanır.         tur�
             D)  Kontrolü sağlayan genlerde meydan gelebilecek de-  D)  Kanserli hücre içindeki organellerin şekilleri düzen-
                ğişimler hücre dengesinin kontrolünü etkiler.         sizdir.
             E)  Radyasyon  ve  X  ışınları  DNA  yapısında  hasarlara   E)  Kanserli  hücrelerin  sayısı  artmış  ve  şekilleri  bozul-
                sebep olur.                                           muştur.

                                                                              markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji  7
                                          MARKAJ YAYINLARI
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12