Page 5 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 5

1. ünite: hücre bölünmeleri                                             PARAGRAF TESTI  2

          1                                                     3  İğ ipliklerine kinetokorlarından tutunmuş kromozomlar,
             I�  Mitoz, çok hücrelilerde zigot oluşumuyla başlayıp   hücrenin ekvatoral düzleminde (metafaz plağı) yan yana
                canlının yaşamının sonuna kadar devam eder.        dizilir.  Metafaz  kromozomların  en  belirgin  görüldüğü
                                                                   evredir. Kromozomların büyüklük ve biçimine göre çiftler
             II�  Mitoz profaz, metafaz, anafaz ve telofaz evrelerinde   hâlinde görüntülenmesi yöntemine karyotip denir. Meta-
                gerçekleşir.                                       fazda kromozomların karyotipi çıkarılarak varsa sayı ve
             III� Mitoz çekirdek bölünmesi olup hücresel döngünün bir   şekil bakımından kromozom anormallikleri belirlenir. Bu
                evresidir.                                         yöntemle kalıtsal bazı hastalıkların erken teşhisi konulur.
             IV� Bu evrede hücrenin tüm kalıtsal bilgileri yeni oluşacak   Parçadan yola çıkarak;
                çekirdeklere geçmektedir.
                                                                   I�  Metafaz evresi hastalıkların teşhisinde önemlidir.
             Numaralandırılmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir   II�  Kinetokorlara yapışmış kromozomlar dağınık hâlde
             paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama        sıralanır.
             aşağıdakilerden hangisi olur?
                                                                   III� Kromozomlar metafaz evresinde net görülür.
             A) I - II - III - IV      B) I - III - II - IV
             C) II - I - IV - III      D) III - IV - I - II        numaralandırılmış ifadelerin hangilerine ulaşılamaz?
             E) IV - II - I - III                                  A) Yalnız I              B) Yalnız II
                                                                   C) Yalnız III            D) I ve III
                                                                   E) I, II ve III














          2  Profaz başlangıcında kromatin iplikler katlanıp kısalarak
             ve sıkıca kıvrılarak tek tek görülebilen kromozom hâlini
             almaya başlar. Çekirdekçikler kaybolur. Çekirdek zarı ve
             endoplazmik retikulum parçalanmaya başlar. Mitotik iğ
             iplikleri oluşur. Hayvan hücrelerinde iğ iplikleri sentro-
             zom tarafından oluşturulur. İğ ipliklerinin bazıları kromo-
             zomların kinetokorlarına bağlanırken bazıları da doğru-  4  Kinetokorlara bağlı iğ iplikleri (mikrotübüller) sayesinde
             dan karşılıklı sentrozomlara bağlanır. Her bir kromozom   ve sentromer bölgesindeki proteinlerin çözülmesiyle ayrı-
             sentromer bölgelerinden birbirine tutunmuş özdeş iki kro-  lan kardeş kromatitler, zıt kutuplara çekilir. Bu olay anafa-
             matitten oluşur. Kromozomlardaki kromatitlerin her biri   zın başlangıcı olarak kabul edilir. Birbirinin kopyası olan
             bir kinetokora sahiptir. Kinetokorlara tutunan iğ iplikleri   kardeş kromatitler, kutuplara gitmek üzere ayrıldığında
             kromozomları ileri geri hareket ettirir. Sentrozoma sahip   artık kromozom olarak adlandırılır. Kinetokorlara bağlı
             olan hücrelerde interfazda eşlenen sentrozomlar, arala-  olmayan iğ ipliklerinin uzaması sonucu hücrenin boyu
             rındaki mikrotübüllerin uzamasıyla birbirinden uzaklaşır   uzar. Bu durum hayvan hücrelerinde sitoplazma bölün-
             ve zıt kutuplara doğru gider. Profaz sonuna doğru çekir-  mesini kolaylaştırır. Kromozomlar kutuplara ulaştığında
             dek zarı parçalanır.                                  anafaz tamamlanır.

             Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki anahtar söz-     Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinin hangisin-
             cükler arasında yer almaz?                            den yararlanılmıştır?

             A) İnterfaz              B) Kromozom                  A) Tanık gösterme        B) Öyküleyici
             C) Çekirdek zarı         D) Kromatin iplikler         C) Betimleyici           D) Tartışmacı
             E) Sentrozom                                          E) Açıklayıcı

                                                                              markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji  5
                                          MARKAJ YAYINLARI
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10