Page 3 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

1. ünite: hücre bölünmeleri PARAGRAF TESTI 1

1 Tüm canlılar nesillerini sürdürebilmek için yeni hüc- 3 Hücre döngüsü ve bölünme evrelerinin anlaşılabilmesi
reler oluşturmak zorundadır. (I) Yeni hücreler, mevcut için bazı kavramların bilinmesi gerekir. (I) DNA (Deok-
hücrelerin bölünmesi sonucu oluşur. (II)Canlıların ortak siribo Nükleik Asit), canlıların genetik bilgilerini içeren
özelliklerinden üreme ve büyüme gibi faaliyetler, hücre yapıdır. Her canlı türünün sahip olduğu DNA miktarı birbi-
bölünmeleriyle gerçekleşir. (III) Çok hücrelilerde bölünme rinden farklıdır. (II) Kalıtım maddesi olan DNA, interfazda
evrelerini tamamlayarak oluşan yeni hücreler, özelleşerek eşlenerek bölünme sonucunda yavru hücrelere aktarılır.
farklı görevleri yerine getirir. (IV) Üremenin temeli, hücre (III) DNA, nükleotit adı verilen birimlerden oluşmuştur.
bölünmelerine dayanır. (V) Üreme yöntemleri kullanıla- (IV) Nükleotitlerin dizilişleri şifreler oluşturur ve DNA’ya
rak istenilen özellikte hayvansal ve bitkisel ürünler elde anlam kazandırır. (V) DNA’da (ya da bazı virüslerde
edilebilmektedir. RNA’da) özgül bir nükleotit dizisinden oluşmuş kalıtsal
bilgiyi taşıyan birime gen adı verilir. (VI) Bir organizma-
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci
paragraf hangi cümle ile başlar? daki genlerin tümüne de genom denir.
Parçada numaralandırılarak verilen cümlelerin han-
A) I B) II C) III D) IV E) V
gilerinde tanım yapılmıştır?
A) II ve III B) V ve VI C) III ve V

D) I ve VI E) I ve II

2 Canlılar, hücre ya da hücrelerden oluşur. Canlılığın
devamı için yeni hücrelerin oluşması gerekir. Yeni hüc-
reler var olan hücrelerin bölünmesiyle meydana gelir.
Canlılarda üremenin temelini hücre bölünmeleri oluş-
turur. Hücre bölünmeleri mitoz ve mayoz olmak üzere
iki çeşittir. Bir hücrenin bölünebilmesi için hücrede bazı
şartların oluşması gerekir. Hormonların uyarıcı etkisi,
hacim-yüzey oranının bozulması ve sitoplazma-çekir-
dek oranının değişmesi bunlardan bazılarıdır. Büyüme 4 Ökaryot bir hücrenin kromozomunu oluşturan DNA ve
sırasında meydana gelen sitoplazmadaki artış, hücre protein kompleksine kromatin denir. (I) İnce, uzun iplikler
zarındaki artıştan fazla olduğundan hücrede hacmin (r³) halinde olan kromotinler hücre bölünmeden önce eşlenir.
yüzeye (r²) oranı bozulur (r = hücrenin yarıçapı). Yüzey (II) Bölünme sırasında kromatin iplikler kısalıp kalınlaşa-
artışı yetersiz kaldığı için hücre zarından madde alışve- rak özel katlanmalar sonucu kromozom adını verdiğimiz
rişi yeterince gerçekleştirilemez. Ayrıca büyüyen hücrede yapıyı oluşturur. (III) Örneğin insanda (Homo sapiens
etki ve kontrol gücü azalan çekirdek, hücreyi yönetmekte - Homo sapiyens) 46, buğdayda (Triticum aestivum -
zorlanır. Çekirdek bölünme emri verir. Bu aşamadan Tiritikum aestivum) 42 ve sirke sineğinde (Drosophila
sonra hücre bölünür. melanogaster - Drosofila melanogaster) 8 kromozom
bulunur. (IV) Aynı kromozom sayısına sahip farklı türler
Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangisi- olabilir. Goril (Gorilla gorilla), patates (Solanum tubero-
dir? sum - Solanum tuberozum) ve kırmızı karınca (Formica
A) Hücre bölünmesinin gerekliliğini açıklamak sanguinea - Formika sanguiniya) farklı türler olmasına
B) Canlılardaki üreme çeşitlerini belirtmek rağmen kromozom sayıları 48’dir. (V)
C) Hücre zarından madde alışverişinin sağlanmasının Parçanın anlam bütünlüğü dikkate alındığında numa-
şartlarını açıklamak ralandırılmış yerlerin hangisine “Kromozomların sayısı
D) Mayoz ve mitoz bölünmeyi karşılaştırmak ve şekilleri her canlı türü için bellidir ve kural olarak sabit-
tir.” cümlesinin getirilmesi uygun olur?
E) Hücre bölündükten sonra oluşan canlının özelliklerini
açıklamak A) I B) II C) III D) IV E) V

markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji 3
MARKAJ YAYINLARI