Page 9 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 9
1. ünite: hücre bölünmeleri PARAGRAF TESTI 4
1 Sporla üreme; tek hücrelilerden plazmodyumda, bazı 3 Rejenerasyonda mitoz, büyüme, gelişme, yeni doku ve
mantarlarda, kara yosunu ve eğrelti otu gibi bazı tohum- organların oluşumu sırasında farklılaşma gerçekleşebi-
suz bitkilerde görülür. Kalın bir örtüyle çevrili, olumsuz lir. Canlıların gelişmişlik düzeyi ile rejenerasyon yeteneği
koşullara dayanıklı, özelleşmiş üreme hücrelerine spor ters orantılıdır. Yengeç çenesini, semender bacağını, ker-
adı verilir. Sporların uygun şartlarda gelişip yeni canlılar tenkele kuyruğunu yenileyebilir. İnsanda kırılan kemiğin
oluşturmasına sporla üreme denir. Sporlar n kromozom- onarılması, yaraların iyileşmesi, bağırsak iç yüzeyinin ve
ludur ve uygun koşullarda mitozla yeni bireyler oluştu- dilin hücrelerinin yenilenmesi doku düzeyindedir. Kara-
rur. Sporlarla döllenme gerçekleşmez. Bazı mantarların ciğer, deri, mide insanda rejenerasyon yeteneği yüksek
spor keselerinde mitozla çok sayıda n kromozomlu spor olan organlara örnek olarak verilebilir.
oluşur. Sporların kamçısı olmadığından su ve rüzgâr Bu parça dil ve anlatım yönünden değerlendirildi-
gibi etkenlerle pasif olarak taşınır. Bu sporlar, koşulların ğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
uygun olduğu nemli ortamlarda gelişerek yeni mantarları
oluşturur. Böylece mantarların eşeysiz üremeleri gerçek- A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
leşmiş olur. B) Anlatım, öznel ifadelerle sağlanmıştır.
Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? C) Farklı düşünmeye yönlendiren bir ifade kullanılmıştır.
A) Yalın anlatım B) Formül D) Konuyla ilgili örnek verilerek konunun anlaşılırlığı
sağlanmıştır.
C) Terim D) Tanım E) Terim sözcüklere yer verilmemiştir.
E) Nesnel anlatım
2 Birçok canlı, değişik nedenlerle zarar gören ya da kopan
vücut parçalarını yenileme özelliğine sahiptir. Bu özel-
liğe rejenerasyon denir. Bazı canlılar kopan vücut par-
çalarının eksik kısımlarını tamamlayarak yeni canlılara
dönüşür. Bu şekilde gerçekleşen eşeysiz üreme çeşidine
rejenerasyonla üreme adı verilir. Rejenerasyon; bazı can-
lılarda doku düzeyinde bazı canlılarda organ düzeyinde,
bazı canlılarda ise vücut düzeyinde gerçekleşir. Doku ve
organ düzeyli rejenerasyonlar üreme değildir. Kuşlar ve
memelilerde rejenerasyon çoğunlukla doku düzeyinde; 4 (I) Döllenmemiş yumurta hücresinin mitozla gelişerek
yengeç, semender ve kertenkele gibi bazı hayvanlarda yeni birey oluşturmasına partenogenez denir. (II) Eşeyli
organ düzeyinde gerçekleşir. üreyebilen canlılarda da görülebilen partenogenez, gün-
cel bilimsel kaynaklarda eşeysiz bir üreme yöntemi olarak
Parçanın anlatımında; tanımlanır. (III) Canlılarda iki çeşit partenogenez görülür.
I� Tanımlama (IV) Bal arıları, yaban arıları ve birçok karıncada görülen
II� Örneklendirme partenogenezde haploit (n kromozomlu) bireyler oluşur.
(V) Örneğin bal arılarında kraliçe arının mayozla ürettiği
III� Karşılaştırma yumurta, döllenmeden mitozla gelişirse erkek birey olu-
numaralandırılmış düşünceyi geliştirme yollarından şur; haploit erkek bireylerin mitozla üreteceği spermler
hangileri kullanılmıştır? ise eşeyli üremede rol oynar.
A) Yalnız I B) Yalnız II Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
C) Yalnız III D) I ve III düşüncenin akışını bozmaktadır?
E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
markaj Yayınları / 10. Sınıf biyoloji 9
MARKAJ YAYINLARI