Page 50 - TYT TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 50

718                                              CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
             Besinlerin Canlılardaki Kullanım Şekilleri        ŗ   NOT

                              2. Yapıcı ve                   Glikoz beynin en önemli enerji kaynağıdır.
              1. Enerji Vericiler         3. Düzenleyiciler
                              Onarıcılar
                             Ɖ   Proteinler  Ɖ   Proteinler  b) Disakkaritler
             Ɖ   Karbonhidratlar
                             Ɖ   Su     Ɖ   Su              Ɖ   İki  heksozun  dehidrasyon  senteziyle  birleşmesi
             Ɖ   Yağlar                                       sonucu oluşan şekerlerdir.

                             Ɖ   Madensel   Ɖ Vitaminler
             Ɖ   Proteinler
                               tuzlar   Ɖ   Madensel tuzlar    ŗ   NOT
             1) Karbonhidratlar                              Dehidrasyon Sentezi: Küçük organik bileşiklerin bir-
                                                             leşerek  büyük  organik  bileşikleri  oluşturmasıdır.  Su
             Ɖ   Yapısında C (karbon), H (hidrojen ) ve O (oksijen) ele-
               mentleri bulunur.                             açığa  çıkar.  ATP  harcanır.  Enzimler  görev  alır.  Bağ
                                                             sayısı artar.
             Ɖ   Genel formülü C H O ‘dır.                   Hidroliz:  Büyük  organik  bileşiklerin  su  ve  enzimler
                                 n
                            n 2n
             Ɖ   Bütün canlı hücrelerde bulunur.
                                                             yardımıyla  küçük  organik  bileşiklere  parçalanması-
             Ɖ   Hücre  zarının,  nükleik  asitlerin  ve  ATP’nin  yapısına   dır.  Su  harcanır,  ATP    harcanmaz  ve  sentezlenmez.
               katılır.                                      Enzimler görev alır. Bağ sayısı azalır.
             Ɖ   Canlıların temel enerji kaynağıdır.                       Dehidrasyon
                                                                                             2
             Ɖ   Enerji ihtiyacında 1. sırada kullanılır.   1)  Glikoz + Glikoz      Maltoz + H O
                                                                              Hidroliz
             Ɖ   Yağlara ve proteinlere göre daha az enerji verirler.                                                    (Arpa şekeri)
             Ɖ   Yıkımları kolaydır.
                                                                           Dehidrasyon
             Ɖ   İçerdikleri şeker sayısına göre üçe ayrılır.  2)  Glikoz + Fruktoz    Sakkaroz + H O
                                                                                                2
                                                                              Hidroliz
                                                                                                                (Çay şekeri)
                                        Monosakkaritler
                                         (Basit Şekerler)   3)  Glikoz + Galaktoz  Dehidrasyon   Laktoz + H O
                                                                                Hidroliz       2
                                          Disakkaritler                                                           (Süt şekeri)
                Karbonhidratlar
                                         (Çift Şekerler)       ŗ   NOT
                                         Polisakkaritler     Karbonhidratlarda  monosakkaritler  arasında  oluşan
                                         (Çok Şekerler)      bağa glikozit bağı denir.

                                                            Ɖ   Dehidrasyon  reaksiyonlarında  oluşan  su  sayısı  ile
                                                              monomerler arasında kurulan bağ sayısı eşittir.
             a) Monosakkaritler
                                                            c) Polisakkaritler
             Ɖ   Monomer yapılıdır.
                                                            Ɖ   Çok  sayıda  glikozun  glikozit  bağı  ile  bağlanmasıyla
             Ɖ   Hücre zarından geçebilirler. Sindirilmezler.
                                                              oluşan büyük organik bileşiklerdir.
             Ɖ   Suda çözünürler.                            n(Glikoz) → Polisakkarit + (n-1)H O
                                                                                       2
                                                            Ɖ   Glikoz  moleküllerinin  farklı  bağlanması  sonucu  olu-
                           Monosakkaritler
       Biyoloji                                               şurlar.
              TRİOZLAR      PENTOZLAR       HEKSOZLAR       Ɖ   Nişasta, selüloz, glikojen ve kitin polisakkarit örnek-
                (3 C)          (5 C)           (6 C)          leridir.
             Gliseraldehit   Riboz ve     Glikoz, fruktoz ve
                            Deoksiriboz       galaktoz
                            (Enerji verici   (Glikoz ve fruktoz
                           olarak kullanıl-  bitkiseldir, galaktoz
                             mazlar.)     ise hayvansaldır.)    Selüloz       Nişasta        Glikojen
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55