Page 44 - Geometri Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 44

TYT GEOMETRİ                                                                  4. BÖLÜM: ÇEMBERDE AÇI

                            ÇEMBERDE AÇI                         Çözüm:

            Düzlemde belirlenen sabit bir noktaya eşit uzaklıkta bu-  Çevre açı gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir.
            lunan noktaların oluşturduğu geometrik konuma çember   Bu durumda m(AïB) = 120 dir.
                                                                                        o
            denir.                                               4x + 20  = 120 o
                                                                        o
            •  Çember üzerindeki her bir noktanın sabit noktaya   4x = 100 ise x = 25 dir.
                                                                         o
                                                                                   o

               olan uzaklığına yarıçap denir. Küçük "r" ile gösterilir.
            •  Çemberi birbirine eşit iki parçaya ayıran doğru par-
               çasına  çap  denir.  Merkezden  geçen  kiriş  çaptır.    {
               Büyük R ile gösterilir.
                                                                    A         T         B
            •  Çember üzerindeki iki nokta arasında kalan parçaya           α
               çember yayı denir.                                              β
                                                                     2α

             Ÿ   Özellikler:                                                          2β

                            A                                           C
             C
                     O  α     α   m(AùOB) = m(AïB) = a            Teğet ile kirişin oluşturduğu açının ölçüsü gördüğü ya-
                                                                  yın ölçüsünün yarısıdır.

                             B
                                                                      A        C
             •  Köşesi çemberin merkezinde bulunan açı ölçüsü               α           m(AïB) + m(CïD)
              gördüğü yayın ölçüsüne eşittir.                                       a =       2

                                                                    B
                             A
                                                                                D
             B   α            2α m(AùBC) =  m(AïC)   = a          İki kirişin kesişimi ile oluşan açı a
                                              2
                             C
                                                                          x
             •  Köşesi çember üzerinde bulunan açı ölçüsü gördü-     a         b
              ğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir.                                 x + y = a + b = 180°
                                                                          y
                       B
                                                                  Kirişler dörtgeninde karşılıklı açıların toplamı 180° dir.

               A                C m(AéBC) = 90°
                       O
                                                                                 A

                                                                              β                 a + β = 90°
             •  Çapı gören çevre açısının ölçüsü 90° dir.         P   α               O

                                                                  O merkezli yarım çemberde PA teğettir.
            Örnek:
                  C
                                                                    A       B          E
                                                           o
                 60 o      O merkezli çemberde m(AéCB) = 60  ve                    α
                                          o
                  O        m(AïB) = 4x + 20 dir.                                           a =  (AïC) - (BïD)
                                                                              D                    2
             A         B
                 4x+20 o                                                C

            Buna göre x kaçtır?                                   İki kesenin kesişimi ile oluşan açı a olsun. a açısı be-
            A) 15       B) 20      C) 20      D) 25      E) 30    lirtilen formülle hesaplanabilir.

                                                                                                              43
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49