Page 418 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 418
6. Ünite: Afetler ve Sürdürülebilirlik Çevre
T I
Iyileştirmeyileştirme
Türkiye’de Erozyonürkiye’de Erozyon
• Türkiye, erozyona maruz kalma konusunda hassas bir böl- • Bu aşamanın amacı; afete maruz kalan bölgelerde temel
gede bulunmaktadır� ihtiyaçlar, haberleşme, ulaşım, elektrik, kanalizasyon, eği-
• Binlerce yılda oluşan toprak örtüsü, şiddetli erozyon nede- tim, kalıcı konut, ekonomik ve sosyal hayat gibi hususların
normale dönmesi için gerekli çalışmaların yapılmasıdır�
niyle deniz, göl gibi çukur alanlara taşınmaktadır� • Sosyal ve ekonomik hayatın normale dönmesiyle yeniden
• Erozyona maruz kalan toprakların bir kısmı, akarsular va- yapılanma faaliyeti, kriz yönetiminin en uzun süren evresidir�
sıtasıyla baraj göllerine taşındığı için barajların kullanım
Müdahale
ömürleri kısalmaktadır� Müdahale
• Şiddetlenen erozyon nedeniyle ülke topraklarının bir bö- • Bu aşamanın amacı olaya en kısa sürede müdahale edil-
EDİTÖR YAYINLARI
mesi, arama kurtarma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi;
lümünü çölleşme riskiyle karşı karşıyadır� Ayrıca erozyon, gıda, barınma, ilaç, güvenlik gibi zaruri ihtiyaçların karşı-
kırsal alanların ekonomik potansiyelini olumsuz etkilediği lanmasını sağlamaktır�
için bazı sosyal sorunların ortaya çıkmasına da yol açabil- • Bu aşama; hasar tespitinin yapılması ve enkazların kaldı-
mektedir�
rılmasıyla afet sonrasında oluşabilecek yangın, patlama,
salgın hastalıklar, çevreye yönelik tehditler gibi olumsuz-
luklara karşı önlem almayı da kapsamaktadır�
BÜTÜNCÜL AFET YÖNETIMI
• Bütüncül afet yönetimi, afetlerle baş edebilen bir toplum Kriz Y
Kriz Yönetimiönetimi
oluşturmak için tüm tehlikelerin dikkate alındığı; risk ve za- • Bu aşamada afet esnası ve sonrasında yürütülecek faali-
rar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamalarında yetlerin bütüncül afet yönetim planına göre mevcut kaynak
yapılması gereken çalışmalar ve alınması gereken önlem- ve imkânlar dâhilinde en hızlı ve etkili şekilde gerçekleşti-
lerin toplumdaki kaynakların kullanılmasıyla gerçekleştiri- rilmesi amaçlanmaktadır�
lebildiği bir süreçtir� • Bütüncül afet yönetiminin her aşamasında planlama, risk
azaltma gibi çalışmalar vardır�
Risk Yönetimiönetimi
Risk Y • Aşamalar, her zaman birbirini takip etmek zorunda olmayıp
• Afetlerin etkisini azaltmak veya yok etmek için atılan adım- genellikle iç içedir� Bu nedenle risk yönetimi, her aşamada
lardan oluşur� ortaya çıkabilecek yeni riskleri de dikkate almalıdır�
• Bu adımlar; afet oluşma riskinin yerel, bölgesel ve ülkesel • İyileştirme aşamasında yürütülen faaliyetlerde ise oluşma-
bazda yeniden belirlenerek tehlike haritalarının hazırlan- sı muhtemel tehlike ve risklerin önlenmesi veya etkilerinin
en aza indirilmesi amaçlanmalıdır�
ması, afet için uygulanacak yasal düzenlemelerin oluşturul-
ması, yapılanma ve afetlere ilişkin yönetmeliklerin yeniden • Bütüncül afet yönetiminin aşamaları; bir bütünlük içerisin-
de olup afet öncesi, esnası ve sonrasında uygulanabilecek
düzenlenmesini kapsar�
niteliktedir�
Hazırlıklı Olma
Hazırlıklı Olma • Afet esnasında yapılan müdahaleler ve sonrasındaki iyileş-
• Herhangi bir afet yaşanmadan önce risk analizi ve zarar tirme çalışmalarının ardından elde edilen tecrübe ve bilgiler
azaltma evresinde elde edilen verilerden hareketle afetin bağlamında başa dönülerek afet öncesi risk ve zarar azalt-
olası sonuçlarına yönelik ihtiyaçların belirlenmesi, tahliye ma ile hazırlıklı olma evrelerine geçilmelidir�
sürecinin şekillendirilmesi, toplanma merkezinin belirlen- • Bütüncül afet yönetimi döngüsü, her aşamada yapılan faa-
mesi, acil eylem planının hazırlanması ve afete müdaha- liyetlerden bir sonraki aşamada yapılması gereken faaliyet-
lerin de etkileneceğini ifade etmektedir�
lede ihtiyaç duyulabilecek malzemelerin yer alacağı bölge
teçhizat merkezlerinin kurulmasını kapsamaktadır� Afetler ve Bilgi Kirliliği
Afetler ve Bilgi Kirliliği
• Ayrıca erken uyarı sistemlerinin kurulması, kontrol edilme- • Afet ve acil durumlarda oluşabilecek can ve mal kaybı, bilgi
si, işletilmesi ve güncellenmesi bu aşamada yapılması ge- paylaşımının hızlı ve güvenilir şekilde yapılmasıyla en aza
rekenler arasındadır� indirilebilir�
418 Coğrafya