Page 278 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Tema: Çeşitlilik

̛ Örnek: HF — HF, H O — NH • Kristal katıyı oluşturan tanecikler, üç boyutlu bir kristal örgü
2
3
H 1 F 2 H 1 F içerisinde belirli bir düzene göre dizilir� Kristal örgünün bü-
tün özelliklerini taşıyan en küçük örgü parçasına birim hüc-
re adı verilir�
1 2 1 1
H O H N H • Iyonik, kovalent, moleküler ve metalik katılar şeklinde sı-
1 1 nıflandırılır�
H H
Iyonik Katılaryonik Katılar
I
1: Polar kovalent bağ
2: Hidrojen bağı • Elektrostatik çekim kuvveti ile zıt yüklü iyonların oluşturdu-
ğu iyonik bağlı katılardır�
• Hidrojen bağı; • Iyonik katıların özellikleri aşağıda verilmiştir�

› Aynı veya farklı polar moleküller arasında oluşabilir�
› Zıt yüklü iyonları arasında iyonik bağ içerir�
› Zayıf etkileşimlerin en güçlüsüdür�
› Sert ve kırılgandır�
• Hidrojen bağı moleküller arası etkileşimlerin en güçlüsüdür�
› Erime sıcaklıkları yüksektir�
KATILAR VE ÖZELLIKLERI › Yalıtkandır� Eritildiklerinde veya suda çözündüklerinde

• Maddenin en düzenli ve en düşük enerjili halidir� elektriği iletir�
• Tanecikleri arasındaki boşluk yok denilecek kadar azdır� ̛ Örnek: NaCl, KBr, CaO, CaF , KNO 3
2
• Sert ve sıkıştırılamazlar� K
Kovalent Katılar ovalent Katılar
• EDİTÖR YAYINLARI
•
Sıvı ve gaz hallerine göre yoğunluğu büyüktür� (H O, Bi ve
Çok sayıda ametal atomunun kovalent bağlarla oluşturdu-
2
Sb hariç) ğu ağ örgülü katılardır�
• Tanecikleri titreşim hareketi yapar� • Kovalent katıların özellikleri aşağıda verilmiştir;
• Akışkan değildir, ısıtıldığında genleşir� › Atomları arasında kovalent bağ içerir�

• Belirli şekil ve hacimleri vardır� › Yüksek erime sıcaklığına sahiptir�
• Taneciklerin istiflenmesine göre amorf ve kristal katılar › Genellikle serttir�

şeklinde sınıflandırılır� › Elektrik akımını iletmezler� (Grafit hariç)

̛ Örnek: Elmas (C), grafit (C), kuartz (SiO ), silisyum kar-
2
Katılar bür (SiC), silisyum nitrür (Si N )
3 4
Kristal Katılar Amorf Katılar Moleküler Katılar atılar
Moleküler K

Iyonik Kovalent Moleküler Metalik • Zayıf etkileşimlerle bir arada tutulan ve moleküllerden olu-
Katılar Katılar Katılar Katılar şan katılardır�
• Moleküler katıların özellikleri aşağıda verilmiştir;
a. Kristal Katılaratılar
a. Kristal K
• Tanecikleri düzenli istiflenmiştir� › Molekülleri arasında hidrojen bağı, dipol - dipol ve
London etkileşimleri içerir�
• Belirli geometrik şekilleri vardır�

• Erime noktası ve yoğunluk gibi belirli ayırt edici özellikleri › Düşük erime sıcaklığına sahiptir�
vardır� › Yumuşak ve elektriği iletmeyen katılardır�

278 Kimya