Page 280 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Tema: Çeşitlilik

• Kaynama noktasını etkileyen faktörler aşağıda verilmiştir� Hidrojen Bağı ve Sıvıların Kaynama Noktasıaynama Noktası
Hidrojen Bağı ve Sıvıların K
• Kaynama sıcaklığı moleküller arası etkileşim kuvveti ile
Sıvının Cinsi
doğru orantılıdır�
Moleküller arası çekim kuvveti arttıkça
kaynama noktası artar� › CH te London kuvveti, H S’de dipol etkileşimi, H O’da
4
2
2
ise hidrojen bağ etkendir�
Kaynama Dış Basınç
Noktası › Kaynama noktaları H O > H S > CH şeklindedir�
2
4
2
Sıvının kaynama noktası ile dış basınç
doğru orantılıdır� › Moleküler arası etkileşimlerin en güçlüsü hidrojen bağı,
en zayıfı London kuvveti olduğundan kaynama noktaları
Sıvının Saflığı H O > H S > CH şeklindedir�
2
2
4
Sıvıda uçucu olmayan bir katı çözü- • H O, HF ve NH molekülleri arasında hidrojen bağları et-
2
3
nürse kaynamak noktası artar� kindir�
• Kaynama noktası; ısıtıcının gücüne, kabın şekline, sıvı mik- › Bir su molekülü dört hidrojen bağı oluştururken bir
tarına ve sıcaklığına bağlı değildir�
HF molekülü iki hidrojen bağı oluşturur� Bu nedenle
kaynama noktaları,
Visk H O > HF’dir�
Viskoziteozite
• Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirençtir� 2
• Viskozitesi büyük sıvıların akıcılığı azdır� › Sıvı halde HF ve NH molekülleri eşit sayıda hidrojen bağı
3
yapar� Ancak HF’de atomlar arasındaki elektronegatiflik
• Viskozimetre, sıvıların viskozitesini ölçmek için kullanılan farkı daha yüksek olduğundan kaynama noktaları,
araçlardır� (Ostwald viskozimetresi gibi) HF > NH ’tür�
• Viskozitesi büyük sıvılara viskoz sıvı adı verilir� 3
• EDİTÖR YAYINLARI
Viskoziteyi etkileyen faktörler aşağıda verilmiştir�
{
Not
• Deniz seviyesinden yukarılara doğru çıkıldıkça dış basınç
azalır, kaynama noktası artar�
Sıvının Cinsi
Moleküller arası çekim kuvveti • Aynı ortamdaki sıvıların kaynama sırasında buhar basınç-
arttıkça viskozite artar� ları eşittir�

Viskozite Sıcaklık Adezyon ve Kohezyon Kuvvetleriohezyon Kuvvetleri
Adezyon ve K
Sıvının sıcaklığı arttıkça viskozitesi
azalır� • Farklı cins taneciklerin birbirine yapışmasını sağlayan çe-
kim kuvvetlerine adezyon (yapışma) kuvvetleri denir�

Molekül Kütlesi ve Yapısı • Adezyon ile ilgili günlük hayatta karşılaşılan bazı örnekler
Molekül kütlesi büyük ve doğrusal aşağıda verilmiştir�
molekül yapısına sahip sıvıların vis- › Yağmurda saçların ıslanması
kozitesi, molekül kütlesi küçük ve
küresel olanlara göre daha yüksektir� › Televizyon ekranına tozların yapışması
› Boyadan çıkarılan fırça tüylerinin birbirine yapışması
• Aynı cins tanecikler arasındaki çekim kuvvetlerine kohez-
{ Not
yon (birbirini tutma) kuvvetleri denir�
• Özdeş bilyeler farklı iki sıvıya aynı anda atıldığında dibe • Kohezyon ile ilgili günlük hayatta karşılaşılan bazı örnekler
daha hızlı viskozitesi daha düşüktür� aşağıda verilmiştir�
• Aynı koşullarda aynı anda ve aynı eğimle iki sıvı akıtıldı- › Yağmur damlalarının küresel olması
ğında hangisinde toplanan sıvı daha fazla ise o sıvının › Hortumdan suyun ip gibi akması
viskozitesi daha düşüktür�
› Cıvanın bulunduğu yüzeyi ıslatmaması

280 Kimya