Page 274 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Tema: Çeşitlilik

ETKILEŞIMLER • Metalik bağ, pozitif yüklü metal iyonları ile serbest dolaşan
ETKILEŞIMLER
• Iki atom birbirine yaklaştığında aralarında elektrostatik valans elektronları arasındaki elektrostatik çekim kuvveti-

çekme ve itme kuvvetleri oluşur� Iki atomun çekirdek - çe- dir�
kirdek, elektron - elektron arasında itme kuvveti meydana Pozitif yüklü
gelirken bir atomun çekirdeği ile diğer atomun elektronları metal iyonları
arasında çekme kuvveti oluşur�
Serbest dolaşan
valans elektronlar
itme
çekme

+ itme +

çekme • Metalik bağ, saf metallerin ve alaşımların katı ve sıvı hal-

• Çekme kuvveti, itme kuvvetinden çok büyük ise tanecikler • lerinde oluşur�

arasında güçlü elektrostatik çekim kuvveti sonucu kimyasal Metalik bağ kuvveti, metal katyonun yükü ve serbest valans
elektron sayısı ile doğru orantılıdır�
bağ oluşur� • Elektron denizi modelinin metallere kazandırdığı özellikler
• Kimyasal bağ, atomlar ve iyonları bir arada tutan elektros- aşağıda sıralanmıştır�
› Parlak görünmeleri
tatik kuvvetlerdir�
› Isı ve elektriği iletmeleri
• EDİTÖR YAYINLARI
Kimyasal bağı oluşturan taneciklerin bağ enerjisi ve bağ
› Işlenebilmeleri, tel ve levha hâline getirebilmeleri
uzunluğu itme - çekme kuvvetlerinin dengelenmesine ve
taneciklerin çekirdekleri üzerinde net kuvvetin sıfır olma-
IYONIK BAĞ
sına neden olur�
• Metallerin iyonlaşma enerjileri düşük, ametallerin ise elekt-

METALIK BAĞ ronegatiflikleri yüksektir� Bu nedenle metaller elektron ver-
• Metallerin genel özellikleri aşağıda verilmiştir� me, ametaller ise elektron alma eğilimindedir�
• Metaller elektron vererek (+) yüklü iyon, ametaller ise elekt-
› 1A (H hariç), 2A, 3A (B hariç) grupları, geçiş ve iç geçiş
ron alarak (-) yüklü iyon oluşturur�
elementleri metaldir�
• Pozitif (+) ve negatif (-) yüklü iyonlar arasındaki güçlü
› Değerlik elektron sayıları genellikle 1, 2 ve 3 tür� elektrostatik çekim kuvvetine iyonik bağ denir�

› Yüzeyleri parlaktır� • Iyonik bağ, metal ile ametal atomları arasında elektron alış-
verişi sonucu oluşur�
› Isı ve elektriği iyi iletir�
• Metal ile ametal atomları arasında gerçekleşen elektron
› Dövülebilir ve şekillendirilebilir�
alışverişi ve iyon oluşumu sürecine iyonik bağlanma denir�
› Oda koşullarında katı haldedir� (Hg (s)) • NaCl, MgO, ZnS ve NH Cl gibi bileşikler iyonik bağ içerir�
4
› Bileşik oluştururken daima elektron vererek (+) yüklü • Iyonik bileşiklerin formülleri aşağıdaki sıra izlenerek yazılır�
iyon oluşturur�
› Önce katyon, sonra anyon yazılır�
› Kendi aralarında bir karışım türü olan alaşımları
oluşturur� › Iyon yüklerinin mutlak değerleri element sembollerinin
› Amatellerle iyonik bağlı bileşik oluşturur� sağ alt köşelerine çapraz olarak yazılır�

274 Kimya