Page 272 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

1. Tema: Etkileşim

8A Grubu (Soy Gazlar, Asal Gazlar) › 7A, 6A ve 5A grubu elementleri genellikle sırası ile 1, 2
8A Grubu (Soy Gazlar, Asal Gazlar)
8A
• Elektron dizilimleri ns np ile biter� He ve 3 elektron alarak soy gaz elektron düzenine ulaşır ve
2
6
2
(He’nin 1s ile biter�) kararlı hale geçer�
• Valans elektron sayıları He’nin 2, diğerlerinin 8’dir� Ne • Iyonların elektron dağılımı sahip olduğu elektron sayısı göz
• Erime ve kaynama noktaları çok düşüktür� Ar önünde bulundurularak nötr atomların elektron dizilimi gibi
yazılır�
• Oda koşullarında tek atomlu ve gaz halde bulunur- Kr
+
lar� Xe 3 Li : 1s 2
2
• Kararlı yapıda olup kimyasal tepkimelere karşı il- Rn - 2 2 6
9 Fe 10 : 1s 2s 2p
gisizdir�
Og
• Orbitalleri tam dolu olduğundan elektron alışverişi 20 Ca 18 +2 : 1s 2s 2p 3s 3p 6
6
2
2
2
yapmaz�
• Özel koşullarda Kr, Xe ve Rn elementlerinin bileşikleri elde • Elektron sayıları ve dizilimleri aynı, proton sayıları farklı
edilmiştir� olan taneciklere izoelektronik tanecikler adı verilir�
2
2
Ne: 1s 2s 2p 6
Atomdan IyonaIyona
Atomdan 10 Al : 1s 2s 2p 6 izoelektroniktir�
2
2
+3
• Nötr bir atom verdiği elektron sayısı kadar (+) yük aldığı 13
elektron sayısı kadar (-) yük kazanır� • Izoelektronik tanecikler, farklı fiziksel ve kimyasal özellik-
lere sahiptir�
• EDİTÖR YAYINLARI
(+) ve (-) yükle yüklenmiş taneciklere iyon adı verilir�
• Pozitif (+) yüklü iyonlara katyon, negatif (-) yüklü iyonlara PERIYODIK ÖZELLIKLER
anyon denir�
Atom Yarıçapı (r) arıçapı (r)
• Katyonlarda proton sayısı elektron sayısından fazla iken Atom Y
anyonlarda elektron sayısı proton sayısından fazladır� • Atom çekirdeği ile en dış kabuğu arasındaki uzaklıktır�

Kütle Iyon • Atom yarıçapı yerine atom hacmi kullanılabilir�
numarası (A) yükü • Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru katman sayısı artar�

Böylece atom yarıçapı da artar�
Nötron
2
sayısı Li: 1s 2s 1
3 2� periyot 1A
6
2
2
Na: 1s 2s 2p 3s 1 3� periyot 1A
11
Atom Elektron 2 2 6 2 6 1
numarası (Z) sayısı 19 K: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 4� periyot 1A
› r: K > Na > Li
› Kütle numarası = Proton sayısı + Nötron • Aynı periyotta soldan sağa doğru elektron ve proton sa-
yıları artar� Elektronlar aynı katmana eklendiğinden artan
› Iyon yükü = Proton sayısı - Elektron sayısı
protonlar, elektronları daha kuvvetli çeker� Böylece atom
• Atomlar bileşik oluştururken soy gaz elektron dizilimine yarıçapı azalır�
benzemek için elektron alır veya verir� 2 2
4 Be: 1s 2s 2� periyot 2A
› 1A, 2A ve 3A grubu elementleri (H hariç) en yüksek, B: 1s 2s 2p 1 2� periyot 3A r: Be > B > F
2
2
enerji düzeyindeki sırası ile 1, 2 ve 3 elektron alarak soy 5 2 2 5
gaz elektron düzenine ulaşır� 9 F: 1s 2s 2p 2� periyot 7A
272 Kimya