Page 163 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 163

2. Tema: Anlam Arayışı

            KONUSU                                               KİŞİLER VE ÖZELLİKLERİ

            Genç ve yoksul bir köylünün, çalışıp para kazanmak amacıyla
            bir kamyona binerek İzmir’e doğru yolculuğa çıkması ve yol   Genç köylü:
            parasını veremeyeceği için kendini kamyondan atarak haya-  Hikâyenin başkahramanıdır. 18 yaşlarında yoksul ve çaresiz
            tını kaybetmesi.                                     köylü bir gençtir. Ailesine yük olmamak için İzmir’e amelelik
                                                                 yapmaya gitmektedir. Hem parasızlık hem de bir kamyona ilk
            TEMASI                                               kez  binmenin  verdiği  heyecan  ve  endişe  içindedir.  Kamyo-
                                                                 nun yolculuk bitmesine yakın durdurulup şoförün yol parası
            Yoksulluk ve çaresizlik                              toplayacak olması onda derin bir korku uyandırır. Hiç parası
                                                                 olmadığı için çareyi kamyondan atlamakta bulur, uçurumdan
            METİN-YAZAR İLİŞKİSİ VE YAZARIN AMACIYAYINLARI
            TEMEL ÇATIŞMASI                                      yuvarlanır.

            Hikâyede temel olarak sınıflar arası çatışma, zengin-yoksul   Başkahramanla ilgili karakter analizi:
            çatışması, aydın-köylü çatışmasından söz edilebilir.
                                                                 Yazar, genç köylünün adını söylememiş, âdeta gizli tutmuştur.
                                                                 Bunun nedeni, yazarın o dönemdeki köylülere bakış açısıyla
            METNİN, YAZILDIĞI DÖNEMLE İLİŞKİSİ                   ilgilidir. Köylüler önemsenmeyen, ihmal edilen ve ezilen insan-

            Hikâyede, cumhuriyetin ilk yıllarındaki köy ve ilçelerin ekono-  lardır. Yazar, köylüler üzerindeki bu baskıyı eleştirmek ama-
            mik, sosyal ve kültürel özellikleri anlatılmaktadır. Otobüs, oto-  cıyla genç köylüyü “isimsiz bir karakter” olarak kurgulamıştır.
            mobil, uçak, tren gibi ulaşım araçlarının henüz yaygınlaşma-  Genç köylü, her ne kadar yoksul ve çaresiz olsa da idealist
            dığı bu dönemde özellikle köy, kasaba ve ilçelerde kamyonlar   bir karaktere sahiptir. Bütün imkânlarını zorlayıp her türlü riski
            hem yük hem de yolcu taşımaktaydı. Hikâyeden anlaşılacağı   göze alarak İzmir’e gidip çalışmak ve ailesine katkıda bulun-
            üzere yalnız köylüler değil, avukatlar bile yolculuklarda kam-  mak istemiştir. Yol parası bile olmadan bir kamyona binip İz-
           EDİTÖR
            yonları tercih etmektedir.                           mir’e varmadan kendini aşağı atmayı göze alacak kadar karar-
                                                                 lıdır. Fakat bu kararlılığının nedeni macera düşkünlüğü değil,
                                                                 içinde bulunduğu çaresizliktir.
                                                                 Sonuç olarak genç köylünün karakter özelliklerini şöyle özet-
            Sabahattin  Ali,  birçok  hikâye  ve  romanında  olduğu  gibi  bu   leyebiliriz:
            hikâyesinde de yaşadığı dönemin zorluklarına, yoksul insanla-
            rın, köylülerin, emekçilerin ezilmişliğine, sahipsizliğine dikkat   Yaşanan olay       Karakter özelliği
            çekmek amacıyla bu hikâyeyi kaleme almıştır. Yazar, anlattığı
            Anadolu insan tiplerini ve onların yaşam koşullarını kendi göz-  Babasının baskısı olmadan kendi is-  Fedakârlık
            lemlerinden hareketle oldukça gerçekçi ve etkileyici bir şekilde   teğiyle çalışıp ailesine destek olmaya   İdealistlik
            göz önüne sermektedir.                                karar vermesi                      Girişkenlik

                                                                  Arkadaşının yönlendirmesi ile parasız
            KAMYON HİKÂYESİNİN OLAY ÖRGÜSÜ                        bir şekilde kamyona binmeyi göze al-  Cesaret

            •   İzmir’e gidecek kamyonun yolculuk için hazırlanması  ması
            •   Genç ve yoksul bir köylünün kamyon sahibine 50 kuruş pe-  Kamyonda yol parası toplanacak diye   Tedirginlik

               şin vererek zor da olsa kamyonda bir yer bulup yolcular   endişelenmesi
               arasına oturması                                   Kendisini kamyondan aşağı atması    Çaresizlik
            •   Yolculuğun başlaması

            •   Yol parasının geri kalanını veremeyecek olan genç delikan-  Diğer Kişiler:
               lının, kamyon İzmir’e yaklaştıkça endişelenmesi   Kamyon şoförü, yamak, manifaturacı, avukat,  genç köylünün
                                                                 babası ve ona akıl veren arkadaşı ile kamyondaki diğer yolcu-
            •   Parasız köylünün para ödememek için kamyondan aşağı   lar öykünün yardımcı kişileridir. Hikâyedeki bu kişiler üzerinde
               atlayarak uçurumdan yuvarlanması                  pek durulmamış, daha çok genç köylü öne çıkarılmıştır.

                                                                                    Türk Dili ve Edebiyatı    163
   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168