Page 163 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 163
2. Tema: Anlam Arayışı
KONUSU KİŞİLER VE ÖZELLİKLERİ
Genç ve yoksul bir köylünün, çalışıp para kazanmak amacıyla
bir kamyona binerek İzmir’e doğru yolculuğa çıkması ve yol Genç köylü:
parasını veremeyeceği için kendini kamyondan atarak haya- Hikâyenin başkahramanıdır. 18 yaşlarında yoksul ve çaresiz
tını kaybetmesi. köylü bir gençtir. Ailesine yük olmamak için İzmir’e amelelik
yapmaya gitmektedir. Hem parasızlık hem de bir kamyona ilk
TEMASI kez binmenin verdiği heyecan ve endişe içindedir. Kamyo-
nun yolculuk bitmesine yakın durdurulup şoförün yol parası
Yoksulluk ve çaresizlik toplayacak olması onda derin bir korku uyandırır. Hiç parası
olmadığı için çareyi kamyondan atlamakta bulur, uçurumdan
METİN-YAZAR İLİŞKİSİ VE YAZARIN AMACIYAYINLARI
TEMEL ÇATIŞMASI yuvarlanır.
Hikâyede temel olarak sınıflar arası çatışma, zengin-yoksul Başkahramanla ilgili karakter analizi:
çatışması, aydın-köylü çatışmasından söz edilebilir.
Yazar, genç köylünün adını söylememiş, âdeta gizli tutmuştur.
Bunun nedeni, yazarın o dönemdeki köylülere bakış açısıyla
METNİN, YAZILDIĞI DÖNEMLE İLİŞKİSİ ilgilidir. Köylüler önemsenmeyen, ihmal edilen ve ezilen insan-
Hikâyede, cumhuriyetin ilk yıllarındaki köy ve ilçelerin ekono- lardır. Yazar, köylüler üzerindeki bu baskıyı eleştirmek ama-
mik, sosyal ve kültürel özellikleri anlatılmaktadır. Otobüs, oto- cıyla genç köylüyü “isimsiz bir karakter” olarak kurgulamıştır.
mobil, uçak, tren gibi ulaşım araçlarının henüz yaygınlaşma- Genç köylü, her ne kadar yoksul ve çaresiz olsa da idealist
dığı bu dönemde özellikle köy, kasaba ve ilçelerde kamyonlar bir karaktere sahiptir. Bütün imkânlarını zorlayıp her türlü riski
hem yük hem de yolcu taşımaktaydı. Hikâyeden anlaşılacağı göze alarak İzmir’e gidip çalışmak ve ailesine katkıda bulun-
üzere yalnız köylüler değil, avukatlar bile yolculuklarda kam- mak istemiştir. Yol parası bile olmadan bir kamyona binip İz-
EDİTÖR
yonları tercih etmektedir. mir’e varmadan kendini aşağı atmayı göze alacak kadar karar-
lıdır. Fakat bu kararlılığının nedeni macera düşkünlüğü değil,
içinde bulunduğu çaresizliktir.
Sonuç olarak genç köylünün karakter özelliklerini şöyle özet-
Sabahattin Ali, birçok hikâye ve romanında olduğu gibi bu leyebiliriz:
hikâyesinde de yaşadığı dönemin zorluklarına, yoksul insanla-
rın, köylülerin, emekçilerin ezilmişliğine, sahipsizliğine dikkat Yaşanan olay Karakter özelliği
çekmek amacıyla bu hikâyeyi kaleme almıştır. Yazar, anlattığı
Anadolu insan tiplerini ve onların yaşam koşullarını kendi göz- Babasının baskısı olmadan kendi is- Fedakârlık
lemlerinden hareketle oldukça gerçekçi ve etkileyici bir şekilde teğiyle çalışıp ailesine destek olmaya İdealistlik
göz önüne sermektedir. karar vermesi Girişkenlik
Arkadaşının yönlendirmesi ile parasız
KAMYON HİKÂYESİNİN OLAY ÖRGÜSÜ bir şekilde kamyona binmeyi göze al- Cesaret
• İzmir’e gidecek kamyonun yolculuk için hazırlanması ması
• Genç ve yoksul bir köylünün kamyon sahibine 50 kuruş pe- Kamyonda yol parası toplanacak diye Tedirginlik
şin vererek zor da olsa kamyonda bir yer bulup yolcular endişelenmesi
arasına oturması Kendisini kamyondan aşağı atması Çaresizlik
• Yolculuğun başlaması
• Yol parasının geri kalanını veremeyecek olan genç delikan- Diğer Kişiler:
lının, kamyon İzmir’e yaklaştıkça endişelenmesi Kamyon şoförü, yamak, manifaturacı, avukat, genç köylünün
babası ve ona akıl veren arkadaşı ile kamyondaki diğer yolcu-
• Parasız köylünün para ödememek için kamyondan aşağı lar öykünün yardımcı kişileridir. Hikâyedeki bu kişiler üzerinde
atlayarak uçurumdan yuvarlanması pek durulmamış, daha çok genç köylü öne çıkarılmıştır.
Türk Dili ve Edebiyatı 163