Page 38 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 2 5. ÜNTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI 14531595

5 (I) İstanbul’un Feth�, Fat�h’e �ç s�yasette öneml� b�r mevk� 7
sağlayıp onun otor�tes�n� güçlend�rm�ş ve gerçekleşt�re- I. Avrupa devletler� �le d�plomat�k �l�şk�lere g�rerek
ceğ� merkezî b�r kurumsallaşmaya da �mkân verm�şt�r. (II) Osmanlı’ya karşı kullanılmasını önlemek �ç�n tedb�r-
Fat�h; bu sayede �kt�sad�, askerî ve hukuk� b�r d�z� yen�- ler almıştır.
l�kler yapmıştır. (III) İstanbul’un Feth�, Fat�h’e bazı güçlü
a�leler� bertaraf etme �mkânı sağlamış ve Vezîr�âzam II. Cem Sultan Olayı neden�yle Avrupa’da, İstanbul’u ger�
Çandarlı Hal�l’�n �damı �le köklü a�leler�n �kt�darı paylaşma alma yolunda ortaya çıkan umutlar, Sultan Bayez�d’�
dönem� artık b�tm�şt�r. (IV) Fat�h, tahta çıkışında kend�s�ne oldukça d�kkatl� ve barışçı b�r s�yaset tak�p etmek
karşı �syan eden yen�çer�ler� fet�hten sonra d�s�pl�n altına zorunda bırakmıştır.
almış. (V) Vezîr�âzamlık dâh�l yen�çer� ağası g�b� devle- III. Cem Sultan’ın ölümünden sonra dış pol�t�kada daha
t�n öneml� kurumlarına doğrudan kend�s�ne bağlı k�ş�ler� akt�f b�r s�yaset �zlenmeye başlanmıştır.
get�rm�şt�r. IV. On üç yıl süren sürgün hayatının ardından Cem Sul-
Bu met�nde numaralanmış cümleler�n hang�s�nden tan, 1495’te Napol�’de ölmüştür.
sonra “Böylece bütün �kt�darı el�nde toplayan Fat�h, dev- V. Sultan Bayez�d, Avrupa’da es�r tutulan Cem Sultan’ın
let�n merkezî otor�tes�n� güçlend�rm�şt�r.” cümles� get�- durumunu adamları aracılığıyla tak�p etm�şt�r.
r�lmel�d�r?
Met�n düşünce akışına göre düzenlend�ğ�nde numa-
A) I B) II C) III D) IV E) V ralanmış cümlelerden hang�s� en sonda yer almalı-
dır?
A) I B) II C) III D) IV E) V

8 Cem Sultan; II. Bayez�d �le yaptığı mücadeleden sonra
6
şövalyelere sığındığında, Rodos’u eller�nde tutan en
I. Anadolu’nun kend�s�ne bırakılmasını �steyen Cem Sul- güçlü tar�katın l�der� Grand−Ma�tre d’Aubusson (Grend
tan, ağabey� �le g�rd�ğ� taht mücadeles�n� kaybederek Metredaubusan) âdeta bayram etm�şt�r. Papa VIII. Inno-
Memlûklulara sığınmıştır. cent (İnnosen), Cem Sultan’ın kend�s�ne gönder�lmes�n�

II. Fat�h’�n, 1481’de vefat etmes� üzer�ne II. Bayez�d tahta �sted�ğ�nde şövalyeler buna �taat etm�şt�r. İstanbul’u fet-
çıkmış fakat kardeş� Cem Sultan ona karşı taht müca- hederek Hr�st�yanlığa darbe vuran hatta Roma’yı da fet-
deles�ne g�r�şm�şt�r. hetmek �steyen babası Fat�h’e benzet�len Cem Sultan,
Avrupalılar tarafından b�r tehl�ke olarak değerlend�r�lm�ş-
III. II. Bayez�d’e karşı g�r�şt�ğ� bu mücadeley� de kaybe-
den Cem Sultan, bu kez de Rumel�’ye geçerek Rodos t�r. Böyle b�r�n�n elde tutulması ve İtalyan saraylarında b�r
Şövalyeler�’ne sığınmıştır. nev� çürümeye terk ed�lmes�, Batı dünyası �ç�n b�r kazanç
olarak görülmüştür. Rahat b�r şek�lde ele geç�r�len şeh-
IV. II. Bayez�d’�n Rodos’u kuşatma �ht�mal�ne karşı Fran- zade, Osmanlı sultanına karşı b�r tehd�t oluşturmuştur.
sa’ya nakled�len Cem Sultan, Hr�st�yan hükümdar- Cem Sultan Olayı tal�hs�z şehzaden�n ölümüyle de b�t-
lar tarafından b�r Haçlı Sefer�’nde kullanılmak üzere mem�şt�r. Doğrudan doğruya ondan sonrak� nes�ller de
1489’da Roma’ya get�r�lm�şt�r. bu Batılı entr�ka düzen� �ç�ne düşmüştür. En son 1522’de
V. İkt�dar mücadeles�n� bırakmak n�yet�nde olmayan Rodos kuşatması sırasında şövalyeler b�r tehd�t ve şantaj
Cem Sultan, Karaman’dak� taraftarlarının ve bazı aracı olarak Şehzade Cem’�n oğlu Murad ve �k� torununu
Osmanlı ümerasının da tahr�k�yle Memlük toprakla- kalede tutmuştur. Vaft�z ed�len bu torunlar, Rodos’un
rından tekrar Anadolu’ya geçm�şt�r. Osmanlıların el�ne geçmes� sonrasında öldürülmüştür.

Numaralanmış cümlelerle anlamlı b�r paragraf oluş- Bu metn�n anlatımında aşağıdak�lerden hang�s� ağır-
turmak �ç�n sıralama nasıl olmalıdır? lıklı kullanılmıştır?

A) II −I− V− III− IV A) K�ş�leşt�rme
B) II −III− I− IV −V B) Bet�mleme
C) III −II− IV− I− V C) Açıklama
D) III− I− II− V− IV D) Tartışma
E) I− II− IV− III− V E) Örnekleme

38 Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih
MARKAJ YAYINLARI