Page 42 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 42

PARAGRAF TESTİ  1                              7. ÜNTE: KLASK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZEN

         5  (I) Türk mutfağı çeş�t ve lezzet açısından olduğu kadar   7  Mülk araz�: Mülk�yet� k�ş�lere a�t olan topraklardır. Bu
            y�yecek hazırlama ve p�ş�rme tekn�kler�, özel gün yemek-  araz�ler, m�rî araz�den b�r m�ktarının hükümdar tarafın-
            ler�, mutfak araç ve gereçler� açısından da çok zeng�nd�r.   dan şahıslara ver�lmes�yle ya da yen� katılan bölgelerde
            (II) Osmanlı Devlet�’n�n gel�şme ve büyümes�ne bağlı ola-  daha önceden mülk olarak kullanılan yerler�n, sah�ple-
            rak Türk mutfağı da büyük b�r gel�şme gösterm�şt�r. (III)    r�nde bırakılmasıyla meydana gel�rd�. Bu tür araz�ler�n
            Saray mutfak geleneğ�nde, kuzu ve koyun et�yle hazır-  Osmanlı toprağı �ç�ndek� m�ktarı çok azdır. Gel�r� ve kul-
            lanan kebap, yahn�, külbastı, kızartma ve köfteler; tahıl   lanma hakkı şahsın kend�s�ne a�t olan bu tür araz�lere
            ve baklag�llere dayanan et suyu �le p�ş�r�lm�ş çorbalar ve   sah�p olanlar; araz�ler�n� satma, vakfetme ve h�be etme
            p�lav çeş�tler� vardır. (IV) Yemekler her zaman tuzsuz tere-  hakkına sah�pt�. Mülk araz� öşrî ve harac� olmak üzere
            yağı �le p�ş�r�lm�ş ve baharat yaygın olarak kullanılmıştır.   �k�ye ayrılıyordu.
            (V) Domates ve salça Osmanlı mutfağına XIX. yüzyılda   Öşrî Topraklar: Fet�hlerden önce sah�pler� Müslüman olan
            g�rm�şt�r. (VI)Tencere yemekler� koruk, l�mon suyu, nar   veya fet�h sırasında İslam’ı kabul eden k�ş�lere a�t toprak-
            ekş�s�, soğan ve çeş�tl� baharatlar �le tatlandırılmıştır.
                                                                  lara öşrî topraklar den�lmekted�r. Bu tür toprak sah�pler�
            Bu  met�n  �k�  paragrafa  bölünmek  �sten�rse  �k�nc�   ürett�kler� üründen bel�rl� b�r m�ktarı “öşür” olarak devlete
            paragraf numaralanmış cümleler�n hang�s�yle baş-      ödemekteyd�. “Öşür” verg�s� 1/10 olarak toplanmasına
            lar?                                                  rağmen toprağın ver�m durumuna göre 1/8 veya daha
                                                                  ver�ml� yerlerde 1/5 oranında da alındığı olmuştur.
            A) I     B) III     C) IV     D) V       E) VI
                                                                  Haracî Topraklar: Mülk�yet� gayr�müsl�mlere a�t topraklar-
                                                                  dır. Bu tür topraklara sah�p olan k�ş�ler, b�r m�ktar nakd�
                                                                  haraç öded�kten sonra ek�p b�çt�kler� ürünün ver�m�ne
                                                                  göre 1/5 �le 1/2 arasında verg� öderd�.
                                                                  Bu met�nde yazar, ana f�kr� desteklemek �ç�n aşağı-
                                                                  dak�lerden hang�s�ne başvurmuştur?
                                                                  A)  Tanımlama−Tanık gösterme
                                                                  B)  Benzetme−Tanık gösterme
                                                                  C)  Benzetme−Sayısal ver�lerden yararlanma
                                                                  D)  Tanık gösterme−Karşılaştırma
                                                                  E)  Tanımlama− Sayısal ver�lerden yararlanma

         6
            I.  Fat�h zamanına kadar kadınların yüzler�n� örtmed�k-
               ler� yalnızca başlarını örttükler� sokak g�ys�s� olarak   8  (I) Osmanlı Devlet�’n�n ekonom�s�n�n temel�nde, toplumun
               ferace ve yaşmak kullandıkları görülmüştür.        ve devlet�n �ht�yaçlarını karşılamak vardı. (II) Bu anlayışla
            II.  İslam�yet’ten önce Türk kadın ve erkekler� üstte göm-  devlet� yönetenler �kt�sad� hayatı düzenlerken bel�rl� �lke-
               lek ve kaftan, başlarında börk, kalpak veya takke ben-  lere göre hareket ederlerd�. (III) Bunlardan öncel�kl� önem
               zer� başlıklar taşımıştır.                         verd�kler� �lke �aşec�l�kt�. (IV) İaşec�l�k �lkes�ne göre eko-
            III. Osmanlı Devlet�’nde �se kılık kıyafet kültürünün oluş-  nom�k faal�yetler�n amacı, ülke �ç�nde mal ve h�zmet arzı-
               masında d�n kuralları, yaşanılan çevre, sosyal yapı,   nın mümkün olduğu kadar bol, kal�tel� ve ucuz olmasını
               gelenek ve kanunlar g�b� unsurlar etk�l� olmuştur.  sağlamaktı.  (V) Üret�mde z�raat ve el emeğ�n� esas alan
                                                                  Osmanlı ekonom�s�n� yönetenler, ülkede z�raattan başla-
            IV. Osmanlı’da kadınların g�y�m tarzında yüzyıllara göre   yarak esnafl ık ve t�caret� de �ç�ne alan kapsamlı düzenle-
               küçük değ�ş�kl�kler olsa da kıyafetler�n genel özell�kler�   meler yapmıştı. (VI) Devlet, z�raat dışındak� üret�mde �se
               devam ett�r�lm�şt�r.                               Lonca Teşk�latını ben�msem�şt�.
            Numaralanmış cümlelerle anlamlı b�r paragraf oluş-    Bu  met�n  �k�  paragrafa  bölünmek  �sten�rse  �k�nc�
            turmak �ç�n sıralama nasıl olmalıdır?                 paragraf numaralanmış cümleler�n hang�s�yle baş-

            A) II− IV−III− I   B) II −III− I− IV    C) III −II− IV− I   lar?
                   D) III− I− II− IV   E) I− II− IV− III          A) II     B) III   C) IV       D) V      E) VI

          42    Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih
                                          MARKAJ YAYINLARI
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46