Page 42 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 42
PARAGRAF TESTİ 1 7. ÜNTE: KLASK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZEN
5 (I) Türk mutfağı çeş�t ve lezzet açısından olduğu kadar 7 Mülk araz�: Mülk�yet� k�ş�lere a�t olan topraklardır. Bu
y�yecek hazırlama ve p�ş�rme tekn�kler�, özel gün yemek- araz�ler, m�rî araz�den b�r m�ktarının hükümdar tarafın-
ler�, mutfak araç ve gereçler� açısından da çok zeng�nd�r. dan şahıslara ver�lmes�yle ya da yen� katılan bölgelerde
(II) Osmanlı Devlet�’n�n gel�şme ve büyümes�ne bağlı ola- daha önceden mülk olarak kullanılan yerler�n, sah�ple-
rak Türk mutfağı da büyük b�r gel�şme gösterm�şt�r. (III) r�nde bırakılmasıyla meydana gel�rd�. Bu tür araz�ler�n
Saray mutfak geleneğ�nde, kuzu ve koyun et�yle hazır- Osmanlı toprağı �ç�ndek� m�ktarı çok azdır. Gel�r� ve kul-
lanan kebap, yahn�, külbastı, kızartma ve köfteler; tahıl lanma hakkı şahsın kend�s�ne a�t olan bu tür araz�lere
ve baklag�llere dayanan et suyu �le p�ş�r�lm�ş çorbalar ve sah�p olanlar; araz�ler�n� satma, vakfetme ve h�be etme
p�lav çeş�tler� vardır. (IV) Yemekler her zaman tuzsuz tere- hakkına sah�pt�. Mülk araz� öşrî ve harac� olmak üzere
yağı �le p�ş�r�lm�ş ve baharat yaygın olarak kullanılmıştır. �k�ye ayrılıyordu.
(V) Domates ve salça Osmanlı mutfağına XIX. yüzyılda Öşrî Topraklar: Fet�hlerden önce sah�pler� Müslüman olan
g�rm�şt�r. (VI)Tencere yemekler� koruk, l�mon suyu, nar veya fet�h sırasında İslam’ı kabul eden k�ş�lere a�t toprak-
ekş�s�, soğan ve çeş�tl� baharatlar �le tatlandırılmıştır.
lara öşrî topraklar den�lmekted�r. Bu tür toprak sah�pler�
Bu met�n �k� paragrafa bölünmek �sten�rse �k�nc� ürett�kler� üründen bel�rl� b�r m�ktarı “öşür” olarak devlete
paragraf numaralanmış cümleler�n hang�s�yle baş- ödemekteyd�. “Öşür” verg�s� 1/10 olarak toplanmasına
lar? rağmen toprağın ver�m durumuna göre 1/8 veya daha
ver�ml� yerlerde 1/5 oranında da alındığı olmuştur.
A) I B) III C) IV D) V E) VI
Haracî Topraklar: Mülk�yet� gayr�müsl�mlere a�t topraklar-
dır. Bu tür topraklara sah�p olan k�ş�ler, b�r m�ktar nakd�
haraç öded�kten sonra ek�p b�çt�kler� ürünün ver�m�ne
göre 1/5 �le 1/2 arasında verg� öderd�.
Bu met�nde yazar, ana f�kr� desteklemek �ç�n aşağı-
dak�lerden hang�s�ne başvurmuştur?
A) Tanımlama−Tanık gösterme
B) Benzetme−Tanık gösterme
C) Benzetme−Sayısal ver�lerden yararlanma
D) Tanık gösterme−Karşılaştırma
E) Tanımlama− Sayısal ver�lerden yararlanma
6
I. Fat�h zamanına kadar kadınların yüzler�n� örtmed�k-
ler� yalnızca başlarını örttükler� sokak g�ys�s� olarak 8 (I) Osmanlı Devlet�’n�n ekonom�s�n�n temel�nde, toplumun
ferace ve yaşmak kullandıkları görülmüştür. ve devlet�n �ht�yaçlarını karşılamak vardı. (II) Bu anlayışla
II. İslam�yet’ten önce Türk kadın ve erkekler� üstte göm- devlet� yönetenler �kt�sad� hayatı düzenlerken bel�rl� �lke-
lek ve kaftan, başlarında börk, kalpak veya takke ben- lere göre hareket ederlerd�. (III) Bunlardan öncel�kl� önem
zer� başlıklar taşımıştır. verd�kler� �lke �aşec�l�kt�. (IV) İaşec�l�k �lkes�ne göre eko-
III. Osmanlı Devlet�’nde �se kılık kıyafet kültürünün oluş- nom�k faal�yetler�n amacı, ülke �ç�nde mal ve h�zmet arzı-
masında d�n kuralları, yaşanılan çevre, sosyal yapı, nın mümkün olduğu kadar bol, kal�tel� ve ucuz olmasını
gelenek ve kanunlar g�b� unsurlar etk�l� olmuştur. sağlamaktı. (V) Üret�mde z�raat ve el emeğ�n� esas alan
Osmanlı ekonom�s�n� yönetenler, ülkede z�raattan başla-
IV. Osmanlı’da kadınların g�y�m tarzında yüzyıllara göre yarak esnafl ık ve t�caret� de �ç�ne alan kapsamlı düzenle-
küçük değ�ş�kl�kler olsa da kıyafetler�n genel özell�kler� meler yapmıştı. (VI) Devlet, z�raat dışındak� üret�mde �se
devam ett�r�lm�şt�r. Lonca Teşk�latını ben�msem�şt�.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı b�r paragraf oluş- Bu met�n �k� paragrafa bölünmek �sten�rse �k�nc�
turmak �ç�n sıralama nasıl olmalıdır? paragraf numaralanmış cümleler�n hang�s�yle baş-
A) II− IV−III− I B) II −III− I− IV C) III −II− IV− I lar?
D) III− I− II− IV E) I− II− IV− III A) II B) III C) IV D) V E) VI
42 Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih
MARKAJ YAYINLARI