Page 43 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

7. ÜNTE: KLASK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZEN PARAGRAF TESTİ 2

1 (I) Osmanlı ekonom�s�n�n üret�m s�stem�nde Lonca Teş- 3
k�latının ve narh uygulamasının rolü büyüktü. (II) Lon- I. Anadolu’nun şeh�r ve kasabasında bulunan Ah�ler;
calar, İslam toplumlarında uzun b�r geçm�şe sah�p olan güvenl�ğ� sağlar, gezg�n ve m�saf�rlere z�yafet ver�r,
fütüvvet ve Ah�l�k z�nc�r�n�n zamanla değ�ş�kl�ğe uğramış türkü ve oyunlarla halkın hoş vak�t geç�rmes�n� sağlar,
b�r devamıdır. (III) Lonca Teşk�latı şehr�n nüfusuna göre �ht�yacı olanlara yardımda bulunurdu.
üret�m m�ktarının ayarlanması ve ürünler�n f�yatlarının
bel�rlenmes�nde etk�l�yd�. (IV) Osmanlı şeh�rler�nde üret�m II. Ayrıca lonca, toplumda felakete maruz kalanlara da
ve h�zmet sektörler�nde görev yapan esnafl arın hemen yardım ederd�.
heps� loncalara üyeyd�. (V) Bu k�ş�ler�n; mesleğe çırak III. Orta Çağ’da, İslam dünyasında doğan fütüvvet anla-
kazandırmak, ham madde tem�n ederek üyelere dağıt- yışı sonucu ortaya çıkan Ah�l�k ve Lonca teşk�latları
mak, üret�len malların standartlara uygunluğunu kontrol toplumsal hayatta öneml� rol oynardı.
etmek ve meslek mensupları arasında dayanışmayı sağ- Numaralanmış cümlelerden hang�ler� b�r paragrafın
lamak g�b� görevler� vardı. g�r�ş cümles� olamaz?

Bu met�nde numaralanmış cümleler�n hang�s�nden A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
sonra “Bu teşk�lat �ç�nde her �ş kolunun başında o kol-
dak� ustalar tarafından seç�len b�r şeyh, b�r kethüda ve b�r D) I ve II E) II ve III
y�ğ�tbaşı bulunurdu.” cümles� get�r�lmel�d�r?
A) I B) II C) III D) IV E) V

2 Esnaf ahlakına uymayan veya standartlar dışında mal
üreten esnaf, kend� şeyh ve �ht�yarlarından oluşan lon- 4
cada cezalandırılırdı. Ağır suçlar dışında k�ş�l�k hays�-
yet�n� aşağılayacak cezalardan kaçınılmış, dolayısıyla I. Bunlar gerek esnaf �çer�s�nde gerekse devletle olan
ver�len cezalar uzlaştırıcı ve eğ�t�c� olmuştur. Ahî Evran �l�şk�lerde ön plana çıkan k�ş�lerd�.
her fırsatta esnafı gezer, yapılan �şler�n sağlamlığı ve II. Esnaf �çer�s�nde çıkılacak en yüksek basamak usta-
tem�zl�ğ� g�b� hususları denetlerd�. Hatta ayakkabıcıları lıktı.
gezerken beğenmed�ğ� ayakkabıları dükkânın damına III. Ged�k, Osmanlılarda esnafın b�r mesleğ� yapab�lme
asar ve herkes “bugün falan ustanın pabucu dama atıldı” yetk�s�d�r.
derd�. Bu tab�r o ustanın kal�tes�z mal ürett�ğ� anlamına
gel�rd�. Suçun dereces�ne göre esnafl ıktan men etme, IV. Usta olab�lmek �ç�n mesleğ�n �ncel�kler�n� öğrenmek
selam ve yardımı kesme, dayak, para, hap�s, mallara el yeterl� olmayıp aynı zamanda ged�k sah�b� olunması
koyma, �kna ve nas�hat g�b� cezalar da uygulanırdı. Örne- gerek�rd�.
ğ�n bozuk teraz� kullananlar �bret�âlem �ç�n çarşı pazar V. Ustalar �çer�s�nde mesleğ�n�n �ncel�kler�n� en �y� b�len
dolaştırılır, ekş� pekmez satanın pekmez� başına geç�r�l�r, seçk�nler grubuna �ht�yarlar ya da esnaf �ht�yarları
sahte mal üretenler meslekten çıkarılırdı. den�rd�.

Bu met�nde yazar, ana f�kr� desteklemek �ç�n aşağı- Numaralanmış cümlelerle anlamlı b�r paragraf oluş-
dak�lerden hang�s�ne başvurmuştur? turmak �ç�n sıralama nasıl olmalıdır?

A) Tanımlama A) II− IV −III− V− I
B) Tanık gösterme B) II− IV− III− I −V
C) Sayısal ver�lerden yararlanma C) III −II− IV− I− V
D) Örneklend�rme D) III− I− II− V− IV
E) Benzetme E) I− II− IV− III− V

Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih 43
MARKAJ YAYINLARI