Page 33 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

4. ÜNTE: BEYLKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENYET PARAGRAF TESTİ 4

1 Ahşap �şlemec�l�ğ�, Osmanlılar Devr�’nde daha z�yade 3 Taş süsleme sanatı, XV. yüzyılda Osmanlı Devlet�’nde
geometr�k yıldız mot�fl er� �le f�ld�ş� ve sedef kaplamalı hızla gel�şme gösterm�şt�r. İlk dönem Osmanlı m�mar�-
olarak yapılmıştır. Süslemelerde yazı hemen hemen s�nde taş �şlemec�l�ğ�, daha çok yapıların dış kısmında
h�ç görülmeyecek şek�lded�r. I. Ahmet’�n sedef kapla- uygulanmıştır. Bu uygulamaların �lk örnekler� Bursa Yeş�l
malı f�ruze, yakut ve zümrüt taşlarıyla süslü tahtı başta Cam�� yüzey süslemes�nde ve Ed�rne Esk� Cam�� m�nbe-
olmak üzere Kur’an mahfazaları, rahleler ve m�nberler r�nde görülmüştür. M�mar� anıtlarda ve mezar taşlarında
g�b� nad�de eserler dünya müzeler�n�n en kıymetl� kolek- kullanılan ve yapıldığı yören�n özell�kler�n� gösteren mot�f-
s�yonları arasında yer alır. ler, gündel�k eşyalarda da kullanılmıştır. Mezar taşlarında
b�r gelenek olarak kadın, çocuk, erkek ve meslek başlık-
Bu parça �ç�n kullanılab�lecek en uygun başlık aşağı-
dak�lerden hang�s�d�r? ları yapılmış ve bu başlıklar ölen�n sosyal durumu �le o
dönem�n kıyafetler� hakkında b�lg� verm�şt�r.
A) Ahşap İşlemec�l�ğ� Buna göre “taş süsleme sanatı” �le �lg�l� aşağıdak�ler-
B) En Güzel İşlemeler den hang�s�ne değ�n�lmem�şt�r?
C) İşleme Sanatları
A) Anadolu’ya yayıldığına
D) Osmanlı Sanatları B) İlk örnekler�ne
E) Süslemeler
C) Hang� zamanda gel�şme gösterd�ğ�ne
D) Nerelerde kullanıldığına
E) Osmanlı’da �lk zamanlarda nerede kullanıldığında

2 Ç�n� sanatında Selçuklu Dönem�’n�n ardından, Osmanlı-
ların İzn�k’te b�r ç�n� merkez� kurmasına kadar duraklama 4 Hat, yazıyı estet�k ölçülere bağlı kalarak güzel b�r şek�lde
yaşanmıştır. Osmanlı Dönem�’nde İzn�k ve Kütahya’dan yazma sanatıdır. İslam�yet’te d�nî yapılarda res�m bulun-
sonra Bursa, Ed�rne ve İstanbul da öneml� ç�n� merkez- ması uygun görülmed�ğ� �ç�n bunun yer�n� yazı sanatı
ler� olmuştur. XV ve XVI. yüzyıllarda m�mar� �le kaynaşan olan hat almıştır. Hat sanatı, zamanla m�mar� dekorların
ç�n� süslemeler�n�n en güzel örnekler�; İzn�k Yeş�l Cam��, başlıca zeng�nl�ğ� ve bütün dekorat�f sanatların da öneml�
Topkapı Sarayı Ç�n�l� Köşk, Bursa Yeş�l Cam�� ve Yeş�l b�r unsuru hâl�ne gelm�şt�r. XV. yüzyılda Amasyalı Şeyh
Türbe’d�r. Osmanlı Dönem�’ndek� ç�n�lerde, Selçuklulara Hamdullah, “Hattatların Kıbles�” adını almış ve o zamank�
nazaran renklerde de artış olmuştur. Bu dönemde yeş�l, İslam dünyasındak� bütün hattatların üstadı olmuştur.
mav� ve s�yah �le beyaz, sarı ve fıstık� yeş�l kullanılmaya Sultan II. Bayez�d, yazı yazarken onun hokkasını tutacak
başlamıştır. Rüstem Paşa Cam�� ve Türbes�’ndek� ç�n�- kadar Şeyh Hamdullah’a saygı gösterm�şt�r. Şeyh Ham-
lerde kırk b�r çeş�t lale mot�f� kullanılmıştır. Günümüzde dullah’tan sonra Al� B�n Yahya Sof�, Karah�sarlı Ahmet,
ç�n� sanatı Kütahya’da yaşatılmaktadır. Hafız Osman g�b� hattatlar yet�şm�şt�r.

Bu parçada düşüncey� gel�şt�rme yollarından hang�s� Bu met�nde yazar, ana f�kr� desteklemek �ç�n aşağı-
kullanılmıştır? dak�lerden hang�s�ne başvurmuştur?

A) Tanımlama A) Tanımlama−Örneklend�rme
B) K�ş�leşt�rme B) Benzetme−Tanık gösterme
C) Karşılaştırma C) Örneklend�rme−Tanık gösterme
D) Tanık gösterme D) Tanık gösterme−Karşılaştırma
E) Benzetme E) Tanımlama−K�ş�selleşt�rme

Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih 33
MARKAJ YAYINLARI