Page 26 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 3 3. ÜNTE: DEVLETLEME SÜRECNDE SAVAÇILAR VE ASKERLER

5 Devş�rmeler, Acem� Ocağında yed� sek�z yıl kadar eğ�- 7 Kapıkulu ordusu �çer�s�nde öneml� b�r unsur olan yen�çe-
t�m gördükten sonra yetenekler�ne göre yen�çer�, cebec�, r�ler, �lk kez I. Murat Devr�’nde b�n k�ş�l�k b�r b�rl�k olarak
topçu, top arabacısı ve Kapıkulu süvar�s� şekl�nde ayrı- kuruldu. Yen�çer� Ocağı mensuplarının sayısı, Yıldırım
lırdı. (I) Yen�çer� Ocağına veya ötek� Kapıkulu Ocakla- Bayez�d Devr�’nde b�r m�ktar arttı. II. Murat Devr�’nde 3−4
rına geç�şler�ne bedergâh veya kapıya çıkma den�rd�. b�n c�varında olan yen�çer� sayısı, Fat�h Sultan Mehmet
(II) Yen�çer� Ocağına alınan acem�ler, burada askerî eğ�- devr�nde 8−12 b�n k�ş�l�k b�r askerî kuvvet hâl�ne geld�.
t�mler�ne devam ederd�. (III) Yen�çer� Ocağının başında Kanun� Sultan Süleyman Devr�’nde sayıları 12−14 b�n
Yen�çer� Ağası bulunurdu. (IV) Osmanlı Devlet�, kuru- k�ş� arasında değ�şen yen�çer�ler, XVI. yüzyılın sonla-
luşundan �t�baren merkezî yapıyı güçlend�rmeye çalış- rına doğru 40 b�n k�ş�l�k b�r ordu hâl�ne dönüştü. Yen�çer�
mıştır. (V) Ancak bu dönemde merkezî otor�tey� sarsan Ocağı �le b�rl�kte Osmanlı Devlet�’nde profesyonel asker-
bazı gel�şmeler yaşanmıştır. (VI) Osman ve Orhan Bey l�k başladı.
zamanlarında Balkanlarda fethed�len topraklardan b�r Bu met�nde yazar, düşüncey� gel�şt�rme yollarından
kısmı gaz�lere ver�lm�şt�r. Zamanla bu gaz�ler; bulunduk- hang�ler�ne başvurmuştur?
ları bölgelerde güçlenerek toprak sah�b�, öneml� b�r askerî
güç hâl�ne gelm�şt�r. Benzer şek�lde Vez�r Çandarlı Hal�l A) Tanımlama−Karşılaştırma
Paşa’nın, makamını kend�nden sonra oğluna ve a�les�ne B) Benzetme−Tanık gösterme
geç�rmey� pad�şaha kabul ett�rmes� de merkezî otor�tey� C) Örneklend�rme−Tanımlama
sarsan d�ğer b�r gel�şme olmuştur.
D) Sayısal ver�lerden yararlanma −Karşılaştırma
Bu parça �k� paragrafa ayrılmak �sten�rse �k�nc� E) Sayısal ver�lerden yararlanma− Benzetme
paragraf hang�s�yle başlar?

A) I B) II C) III D) IV E) V

8 Yen�çer�ler, II. Kosova Savaşı’nda (1448) ateşl� s�lahlar
kullanmıştır. 1514 Çaldıran ve 1517 R�dan�ye Savaş-
larında, Osmanlı ordusu topun yanı sıra tüfeğ� etk�l�
6 Osmanlı ordusu, teşk�latı ve d�s�pl�n� �le dünyanın sayılı
ordularından b�r�s�yd�. Bu ordu �çer�s�nde öneml� b�r güç b�r şek�lde kullanmıştır. Pek� Osmanlı ordusu erken
olan Kapıkulu askerler�n�n de etk�s�yle Osmanlı Devlet� dönemde ateşl� s�lahları kullanmasına rağmen ok ve
kısa b�r zamanda sınırlarını V�yana önler�nden, Arab�stan yayı daha yüzlerce yıl neden kullanmaya devam etm�ş-
ve Mısır çöller�ne kadar gen�şlett�. Bu fet�hlerde Kapıkulu t�r? Bunun sebeb� ağızdan dolma tüfek ve tabancalarda
ordusu, hükümdarların en büyük dayanaklarındandı. �sabetl�l�k oranının çok düşük olması ve merm�n�n havada
Osmanlı Devlet�’n�n düzenl� ve maaşlı ordusu olan Kapı- yön değ�şt�rmes�d�r.
kulu Ocağının p�yadeler�ne “Yen�çer�”, süvar�ler�ne �se Bu metn�n d�l ve anlatımıyla �lg�l�;
“Kapıkulu S�pah�s�” den�l�rd�. Kapıkulu ordusunun �çer�- I. Açıklayıcı b�r anlatım vardır.
s�nde farklı askerî sınıfl ar da vardı.
II. Tanık gösteren cümle vardır.
Bu met�nde yazar, düşüncey� gel�şt�rme yollarından III. Benzetmeden yararlanılmıştır.
hang�ler�ne başvurmuştur?
IV. Öznel �fadelerden yararlanılmıştır.
A) Tanımlama−Karşılaştırma
B) Benzetme−Tanık gösterme V. K�ş�leşt�rmeden yararlanılmıştır.
C) Örneklend�rme−Benzetme �fadeler�nden hang�ler�ne yer ver�lmem�şt�r?
D) Tanık gösterme−Karşılaştırma A) I ve III B) II ve IV C) II, III ve V
E) Sayısal ver�lerden yararlanma− Benzetme D) I, II ve IV E) III, IV ve V

26 Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih
MARKAJ YAYINLARI