Page 10 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 4 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ

5 (I) Bu başarıda; Büyük Selçuklular’ın dağılma sürecinde 7 Siyasi konular rahat aydınlatılabilmekle birlikte özellikle
olması, Türkiye Selçukluları’nın henüz kuruluş aşama- seyahatnameler ve döneme tanık olanların yazdıkları anı-
sında bulunması, Doğu dünyasının birlik ve beraber- lar kültürel etkileşimi ortaya koymakta son derece önem-
likten yoksun olması gibi unsurlar etkili olmuştur. (II) lidir. Haçlılar ile Müslümanlar arasında kültürel etkileşim
Haçlı Seferleri sonrası genel görünüm Haçlıların başa- en çok günlük yaşam unsurlarında karşımıza çıkmakta-
rılı olduğu yönündedir. (III) Haçlı Seferleri başlangıçta dır. Konuşma dilinde kullanılan benzer tabirlerin yanı sıra
en büyük zararı Türkiye Selçukluları’na vermiştir çünkü giyim tarzı, ev dizayn biçimleri ve yemekler konusunda
henüz kuruluş aşamasında olan devlet bu süreçten olum- her iki medeniyet de birbirini etkilemiştir. Günlük yaşamı
suz etkilenmiştir. (IV) Devletin yıkılmasını engellemek için askerî ve ticari uygulamalar takip etmiş, savaş aletleri,
başkenti Konya’ya taşıyan I. Kılıç Arslan, sonraki müca- kuşatma düzenekleri açısından her iki tarafın birbirini tak-
delelerinde Haçlılara karşı daha temkinli hareket etmiştir. lit ettiği gözlemlenmiştir. Ticari uygulamalarda ise etkile-
(V) II ve III. Haçlı Seferleri sırasında Selçuklular, Haç- şim Batı’dan Doğu’ya nakledilen bankacılık, çek, senet,
lılar ile mücadelelerini başarıyla sürdürmüş ve Anado- kredi, kefil gibi uygulamalar Müslüman tacirler tarafından
lu’nun Türkleşme sürecini devam ettirmiştir. (VI) Haçlılar, öğrenilerek uygulanmıştır. Haçlı Seferleri’nin sonucunda
başta Kudüs olmak üzere ele geçirdikleri Urfa, Antakya ticaretin gelişmesi ve sosyo-kültürel etkileşimin yaşan-
ve Trablus gibi şehirlerde krallık, prenslik ve kontluklar ması gibi kazançların, her iki tarafın da yaşam tarzlarında
kurmuşsa da yaklaşık iki asırlık bir mücadele sonucunda değişikliklere neden olduğu rahatlıkla görülebilir.
Müslümanlar bu toprakları yeniden fethetmiştir.
Bu metinde yazar, düşünceyi geliştirme yollarından
Parçada numaralanmış cümlelerden hangi ikisi yer hangilerine başvurmuştur?
değiştirirse anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A) Tanımlama-Karşılaştırma

A) I ve II B) II ve III C) II ve V B) Benzetme-Tanık gösterme
D) III ve IV E) IV ve VI C) Örneklendirme-Karşılaştırma
D) Tanık gösterme-Karşılaştırma
E) Sayısal verilerden yararlanma- Benzetme

8 Türkmen göçleriyle fethedilmeye başlanan Anadolu’da
zor durumda kalan Bizans, Haçlı Seferleri sayesinde
6 Doğu ile Batı dünyası arasındaki ilişkileri arttıran Haçlı nefes alma imkânı bulmuş ve ömrünü uzatmıştır. Tür-
Seferleri, Akdeniz kıyılarındaki limanların önemini artır- kiye Selçukluları’nın başkenti olan İznik’i ve Batı Anado-
mıştır. Doğu dünyasını ve İslam medeniyetini yakından lu’yu ele geçiren Haçlılar, bu bölgeleri Bizans’a vermiştir.
tanıma imkânı bulan Haçlılar; barut, kâğıt, matbaa, Ancak başlangıçta Bizans için bir umut ışığı olan Haçlı-
pusula gibi teknik buluşları Avrupa’ya taşımış ve bu ların asıl zararı yine Bizans İmparatorluğu’na olmuştur.
buluşlar Avrupa medeniyetinin gelişmesine büyük katkı Seferlerin başından itibaren İstanbul’u Ortodokslardan
sağlamıştır. Seferlerin başlamasını sağlayan papa, baş- alma düşüncesini taşıyan papa ve Haçlılar, amaçlarına
langıçta itibar kazanmışsa da sonraki başarısızlıklar IV. Haçlı Seferi’nde ulaşmıştır. 1204’te Haçlılar, İstan-
Papalığın gücünün azalmasına neden olmuştur. Başta bul’da yaklaşık yarım asır sürecek bir Latin Krallığı
Anadolu olmak üzere Müslümanların elinde bulunan kurmuştur. Daha sonra İstanbul’u Latinlerden geri alan
Suriye ve Filistin gibi topraklardaki halk, bu seferlerden Bizans, bir daha eski gücüne ulaşamamıştır.
zarar görmüştür.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir?
miştir?
A) Bizans’ın Türkler karşısında bir süre daha varlığını
A) Haçlı Seferleri’nin Avrupa’ya yansıyan olumlu yönle- sürdürmesini sağlayan gelişmeye
rine B) Haçlı Seferleri’nin Bizans’a yansıyan olumsuz yönle-
B) Haçlı Seferleri’nin kültürel etkileşimi başlatmasına rine
C) Haçlı Seferleri’nin İslam dünyasına getirdiği zararlara C) İstanbul’da Bizans tarafından kurulan krallığa
D) Papanın nüfuzunu kaybetmesine D) IV. Haçlı Seferi sonrası yaşanan gelişmelere
E) Avrupa’da kiliseye olan güvenin artmasına E) Selçukluların Haçlılar karşısında kaybettiği yerlere

10 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI