Page 14 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 1 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)

5 Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu üzerine çalışmalar yapan 7 (…………………………………………………………………
tarihçilerin ileri sürdüğü nazariyeler farklılık göstermek- …………………………………………. .) Osmanlı beyleri,
tedir. Özellikle Paul Wittek (Vitek), Mehmet Fuat Köprülü beyliğin Bizans sınırında kurulmasının getirdiği siyasi
ve Halil İnalcık, beyliğin kuruluşu ile ilgili önemli teoriler ve sosyal avantajları iyi değerlendirmiştir. Bu dönemde
ortaya atmışlardır. Bu teorilerin karşılaştırılması önemli- Bizans, siyasi ve askerî yönden zayıflamış, taht kavgaları
dir çünkü konu ile ilgili kaynakların yetersizliği, tarihçileri nedeniyle de merkezî otoritesini kaybetmiştir. Merkez-
mevcut kaynakları karşılaştırarak çıkarımlarda bulun- den uzak tekfurlar (valiler), Bizans’a bağlı gibi görünse
maya yönlendirmiştir. Genel kabul gören anlayışa göre de kendi başlarına hareket etmeye başlamış, bu durum
Osmanlı Beyliği, Batı Anadolu’da, Bitinya denilen bölgede kuruluş aşamasındaki Osmanlı Beyliği’nin büyümesini
kurulmuştur. Bitinya; bugünkü Kocaeli, Sakarya, Bilecik, kolaylaştırmıştır.
Bursa, İznik, Düzce, Yalova, Bolu, Bartın ve Zonguldak Metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
illerini kapsayan coğrafi alanın Antik Çağ ve sonrasındaki getirilirse anlam bütünlüğü sağlanmış olur?
adıdır.
A) Boğazlara daha hâkim olmak ve Avrupa’ya daha ko-
Bu metnin anlatımında aşağıdakilerden hangisi kul- lay ilerlemek için Rumeli’nin alınması zorunluydu
lanılmıştır?
B) Osman Bey, döneminde fetih hareketlerini arttırarak
A) Öyküleme B) Açıklama Eskişehir yakınlarında bulunan Karacahisar’ı almıştır
C) Tartışma D) Betimleme C) Osmanlı Beyliği’nin kurulup gelişmesinde; kurulduğu
E) Benzetme coğrafyanın etkisi büyüktür
D) Osmanlı Devleti ve Bizans İmparatorluğu arasında
yapılan tarihteki ilk silahlı çarpışmayı Osmanlı ordu-
su kazanmıştır

E) Osmanlıların yüzyıllık bir zaman içinde bir uç beyli-
ğinden bir dünya imparatorluğu haline gelmesi, dün-
ya tarihinin de benzeri az görülen olaylarından biridir

6 Türkmenlerin, gaza ruhu ile Bizans üzerine seferler
yapması, Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve beyliklerin
kurulduğu dönemde Anadolu’daki siyasi boşluk, Türklerin 8
sahip olduğu millî özellikler, kuruluş dönemi hükümdar- I� Fetihlerden önce bölge halkı ile doğrudan irtibata
larının yetenekli olması, Gaziyân-ı Rûm, Ahiyân-ı Rûm, geçmiş ve onlara Osmanlı yönetimini benimsetmeye
Bâcıyân-ı Rûm ve Abdalân-ı Rûm gibi askerî, sosyal çalışmıştır.
ve iktisadi grupların varlığı, beyliğin kurulduğu bölgenin
jeopolitik durumu, diğer Türk beyliklerinin, Osmanlı Bey- II� İkinci aşamada ise asıl hedef üzerine gitmiş ve bölge-
liği’ne karşı tutumları gibi etmenler önemli rol oynamıştır. nin fethedilmesini sağlamıştır.
Bu metin aşağıdakilerden hangisine cevap olarak III� Osman Bey, gelişigüzel bir fetih yolu takip etmemiş ve
verilmiştir? fetihlerini iki aşamada gerçekleştirmiştir.
A) Osman Bey Dönemi’nde neler olmuştur? IV� Öncelikle fethetmek istediği bölgenin yollarını ve çev-
resini kontrol altına almış ve tepki çekmeden hedefini
B) Osmanlı Beyliğinin kurulup gelişmesinde hangi fak- çevrelemeye çalışmıştır.
törler etkili olmuştur?
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-
C) Osmanlı Devleti hangi padişah döneminde devlet ha-
line gelmiştir? turmak için sıralama nasıl olmalıdır?
D) Osmanlı Devleti imparatorluk haline nasıl gelmiştir? A) II -III- IV- I B) III- IV- II- I
E) Osman Bey Türkmen beylerine karşı nasıl bir tutum C) III -II- IV- I D) III- I- II- IV
sergilemiştir? E) I- II- IV- III

14 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI