Page 11 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 11

1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ          PARAGRAF TESTİ  5

          1                                                     3  Alâeddin Keykubad, Selçuklu sultanları arasında çok
             I�  Anadolu’nun savunulmasında birlikte hareket eden   mümtaz  bir  mevkiye  sahiptir.  Devrinde  Türkiye  çok
                beyliklerin, hâkimiyet alanlarını genişletmek için bir-  mamur ve müreffeh olmuş ve ileri bir medeniyet sevi-
                birleriyle mücadele ettikleri de olmuştur.         yesine erişmiştir. Zamanında Moğollar dünyayı alt üst
                                                                   etmeye başladıkları için bu ileri görüşlü sultan birçok
             II�  Benzer şekilde Saltuklular da kuruldukları bölgeyi   şehri muhteşem surlarla kalelerle teçhiz ederek müdafa-
                tehdit eden Gürcülere karşı diğer Türk beyliklerinden   aya hazırlamıştır. Ayrıca cami, medrese, kervansaray ve
                yardım alarak Gürcülerle mücadele etmiştir.        hastane gibi unutulmaz eserler bırakmıştır. Bu sebeple
             III� İlk Türk beylikleri ortak hedefler doğrultusunda ve   de sultan halk arasında “Uluğ Keykubad” adıyla anılmış-
                çevrelerindeki düşmanlar karşısında zaman zaman    tır. Ölümü ise trajik olmuştur. 1237’de Diyarbakır Seferi’ne
                birlikte hareket etmiştir.                         çıkmaya hazırlanan I. Alâeddin Keykubad, sefer öncesi
             IV� Türkiye Selçukluları ile Danişmentliler, Haçlıların Ana-  büyük bir ziyafet tertip ettirmiştir. Ancak bu yemekte
                dolu’yu hedef aldığı dönemde Anadolu’nun savunma-  Çaşnigir Nusreddin Ali’nin sunduğu kızarmış kuş etini
                sını birlikte üstlenmiştir.                        yedikten sonra rahatsızlanan Sultan’ın durumu gecele-
                                                                   yin daha da ağırlaşmış ve 30-31 Mayıs 1237’de vefat
             Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-    etmiştir. Selçuknâme’de, Şehzade Gıyaseddin Keyhüsrev
             turmak için sıralama nasıl olmalıdır?                 ve Vezir Sadettin Köpek tarafından, sultanın zehirlenerek
             A) II -IV -III- I   B) II -III- I- IV                 öldürüldüğü yönünde bilgi verilmektedir.
             C) III -II- IV- I    D) III- I- II- IV                Bu parça için kullanılabilecek en uygun başlık aşağı-
             E) III- IV- II- I                                     dakilerden hangisidir?

                                                                   A)  Alâeddin Keykubad Dönemindeki Siyasi Olaylar
                                                                   B)  Alâeddin Keykubad’ın Dönemi
                                                                   C)  Alâeddin Keykubad’ın Ölümü
                                                                   D)  Alâeddin Keykubad’ın Fethettiği Yerler
                                                                   E)  Anadolu Selçuklu Devleti’nin En Parlak Dönemi
          2  Sultan  I.  Alâeddin  Keykubad,  Moğolların  dünya  için
             büyük bir tehlike olduğunu ve onların durdurulması için
             herkesin birlikte mücadele etmesi gerektiğini düşünmüş-
             tür. Bu amaçla Harzemşahlara ittifak teklif etmiştir. Buna   4
             karşın Anadolu ve Suriye sınırlarına gelen ve buralara   I�  1230 Yassıçemen Savaşı ile Harzemşahların orta-
             yerleşmek isteyen Celâleddin Harzemşah, Eyyûbilerin      dan kalkması, Anadolu tarihi için bir dönüm noktası
             elindeki Ahlât’ı kuşatmıştır. Bu kuşatmayı Anadolu için   olmuştur.
             bir tehdit olarak algılayan Sultan I. Alâeddin Keykubad
             harekete geçmiş ve iki ordu Erzincan yakınlarındaki Yas-  II�  Bu savaştan sonra I. Alâeddin Keykubad, bazı Har-
             sıçemen’de karşı karşıya gelmiştir. Bu savaşı Türkiye    zemşahlıları da Selçuklu Devleti’nin hizmetine almış-
             Selçukluları kazanmış ve Harzemşahlar yıkılma sürecine   tır.
             girmiştir. Moğollara karşı savaşı geciktiren bir siyaset   III� Moğol baskısının hissedilmeye başlandığı dönemde,
             takip eden Alâeddin Keykubad, Moğolların Anadolu’ya      Türkiye Selçukluları ile Moğollar arasında Harzem-
             girmelerini engellemeye çalışmıştır.                     şahlar, tampon bir devlet konumundadır.
             Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı     IV� Moğol tehlikesi karşısında onlardan da yararlanmayı
             yoktur?                                                  amaçlayan  sultanın  bu  hareketi,  Selçuklu  devlet
                                                                      adamları arasında hoşnutsuzluğa neden olmuştur.
             A)  Yassıçemen Savaşı kimler arasında olmuştur?
             B)  Yassıçemen Savaşı ne zaman yapıldı?               Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-
             C)  Yassıçemen Savaşı nerede yapıldı?                 turmak için sıralama nasıl olmalıdır?
             D)  Yassıçemen Savaşı’nı kaybeden devlet hangisidir?  A) II -III- I- IV   B) II -III- IV- I
             E)  Yassıçemen Savaşı’nın nedenleri ve sonuçları neler-  C) III -II- IV- I    D) III- I- II- IV
                dir?                                               E) I- II- IV- III

                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  11
                                          MARKAJ YAYINLARI
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16